Στις ράγες έχει μπει η κατασκευή του αγωγού Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας, καθώς έχουν ήδη ξεκινήσει οι πρόδρομες εργασίες για το ελληνικό σκέλος του έργου. Οι εργασίες εκτελούνται από την ΤΕΡΝΑ, η οποία αναδείχθηκε ανάδοχος από τον σχετικό διαγωνισμό που είχε προκηρύξει ο ΔΕΣΦΑ, με τη σχετική σύμβαση να υπογράφεται τον Δεκέμβριο με τον Διαχειριστή.
Την ίδια στιγμή, «κλειδωμένη» πλέον είναι η κατασκευή και του σκέλους του αγωγού που θα διατρέχει τη γειτονική χώρα, καθώς είναι έτοιμη η συμβασιοποίησή της. Στον αντίστοιχο διαγωνισμό που «έτρεξε» η Nomagas, αρμόδια κρατική εταιρεία ενέργειας της Βόρειας Μακεδονίας, επικράτησε η τοπική κατασκευαστική εταιρεία Rapid Build. Έτσι, πλέον το μόνο που απομένει είναι η τυπική υπογραφή της σύμβασης, ώστε να δρομολογηθεί η έναρξη εργασιών και στη Βόρεια Μακεδονία.
Παράλληλα, σε εξέλιξη βρίσκεται από τον ΔΕΣΦΑ ο διαγωνισμός για την κατασκευή και του μετρητικού σταθμού, μίας υποδομής που είναι απαραίτητη για τη λειτουργία του έργου. Το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης της «οδού» τροφοδοσίας της Βόρειας Μακεδονίας με φυσικό αέριο πρόκειται να οριστικοποιηθεί το αμέσως επόμενο διάστημα, μέσω διαβουλεύσεων του ΔΕΣΦΑ και της Nomagas. Πάντως, εκτιμάται ότι δεν πρόκειται να μετατεθεί περισσότερο από μερικούς μήνες αργότερα από τον Μάρτιο του 2026, το χρονικό ορόσημο που αναφέρεται στο επικαιροποιημένο Πρόγραμμα Ανάπτυξης 2024-2033 του Έλληνα Διαχειριστή.
Η όδευση του έργου
Ο αγωγός θα έχει συνολικό μήκος 125 χιλιόμετρα, ώστε να διασυνδέει τα συστήματα μεταφοράς αερίου των δύο χωρών. Το ελληνικό τμήμα, μήκους 57 χλμ., θα ξεκινά από την περιοχή της Νέας Μεσημβρίας και θα καταλήγει στην περιοχή των Ευζώνων – Γευγελής. Από εκεί θα ξεκινά το εκτός συνόρων σκέλος του έργου, μήκους 68 χιλιομέτρων, το οποίο θα καταλήγει στην περιοχή του Νεγκότινο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Έλληνας Διαχειριστής έχει αναλάβει το project management και για το σκέλος του αγωγού που θα διατρέχει τη γειτονική χώρα. Η επικράτηση του ΔΕΣΦΑ, έναντι των υπόλοιπων υποψηφίων στον διαγωνισμό, πρακτικά σημαίνει πως ο Διαχειριστής του ελληνικού συστήματος θα έχει την επίβλεψη κατασκευής του συνόλου της υποδομής – καθώς, όπως είναι φυσικό, είναι υπεύθυνος για την ανάπτυξη του εγχώριου σκέλους της.
Η ανάληψη από τον ΔΕΣΦΑ του project management για το σύνολο του διασυνδετήριου αγωγού θα έχει ως συνέπεια τον καλύτερο συντονισμό των εργασιών στις δύο χώρες, με όφελος στην τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων υλοποίησης της υποδομής. Επίσης, θα επιτρέψει τον πληρέστερο έλεγχο τήρησης των τεχνικών προδιαγραφών στα δύο τμήματα, η οποία όπως είναι φυσικό είναι απαραίτητη για τη λειτουργία του αγωγού ως ενιαίου έργου.
Μία νέα αγορά για τις ελληνικές εισαγωγές
Όπως είναι φυσικό, η υλοποίηση του έργου ενισχύει την προοπτική μετατροπής της χώρας μας σε κόμβο διαμετακόμισης φυσικού αερίου στην ευρύτερη περιοχή. Κι αυτό γιατί προσθέτει μία ακόμη αγορά στις χώρες που μπορούν να τροφοδοτούνται με καύσιμο, μέσω εισαγωγών που θα «περνούν» από το εγχώριο σύστημα.
Ως συνέπεια, ο νέος αγωγός θα αναβαθμίσει τον γεωπολιτικό ρόλο της Ελλάδας, ενισχύοντας ακόμα περισσότερο τη θέση της ως ένα ενεργειακό σταυροδρόμι που θα μεταφέρει φυσικό αέριο από το ελληνικό σύστημα στην ευρύτερη περιοχή. Μάλιστα, υπάρχει η προοπτική στις χώρες της ευρύτερης περιοχής να προστεθεί στην πορεία και η Σερβία, καθώς Βελιγράδι και Σκόπια σχεδιάζουν την κατασκευή ενός αγωγού που θα διασυνδέει τα συστήματά τους.
Παράλληλα, το έργο προορίζεται να αποτελέσει στο μέλλον μέρος του δικτύου αγωγών που θα αναπτυχθούν στην περιοχή για τη διακίνηση «πράσινου» υδρογόνου. Κι αυτό γιατί θα είναι «Hydrogen Ready», δηλαδή θα κατασκευασθεί με τεχνικές προδιαγραφές ώστε να είναι συμβατός στη μεταφορά έως και 100% ανανεώσιμου αερίου. Υπενθυμίζεται πως επίσης «Hydrogen Ready» είναι ο αγωγός που κατασκευάζει ο ΔΕΣΦΑ στη Δυτική Μακεδονία, όπως και το έργο που σχεδιάζεται στη Δυτική Ελλάδα.
