Άνευ προηγουμένου μέτρα για την ελάφρυνση και απλούστευση του ρυθμιστικού πλαισίου για φυσικά πρόσωπα, επιχειρήσεις και διοικητικά όργανα της ΕΕ προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προκειμένου να τονώσει την ευημερία και την ανθεκτικότητα και να απελευθερώσει ευκαιρίες, καινοτομία και ανάπτυξη.
Μέσα στο σημερινό κόσμο της οικονομικής αβεβαιότητας και των μεγάλων προκλήσεων της πράσινης μετάβασης και της ψηφιοποίησης, η πρόοδος της ΕΕ θα εξαρτηθεί από την απλοποίηση των κανόνων και τη βελτίωση της εφαρμογής τους, αλλά και από την ένωση δυνάμεων μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, των κρατών μελών και των ενδιαφερομένων.
Αυτή η προσπάθεια απλοποίησης θα κάνει τη ζωή πιο εύκολη για τους πολίτες και τις εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των 33 εκατ. ΜμΕ.
Το πρόγραμμα εργασίας της Κομισιόν εστιάζει κατεξοχήν στην απλούστευση του ρυθμιστικού πλαισίου και περιλαμβάνει μια πρώτη σειρά πακέτων και προτάσεων Omnibus που έχουν σχεδιαστεί για να κάνουν τις πολιτικές και τους νόμους της ΕΕ να λειτουργούν καλύτερα και ταχύτερα με ζητούμενο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Πρωταρχικός στόχος είναι η μείωση του διοικητικού κόστους για τις επιχειρήσεις τουλάχιστον κατά 25%, έτσι ώστε να μπορούν να εξοικονομούν ετησίως 37,5 δισ. ευρώ.
Το πρώτο Omnibus θα προωθήσει μια εκτεταμένη απλούστευση, ιδίως στους τομείς της βιώσιμης χρηματοοικονομικής αναφοράς, της δέουσας επιμέλειας για τη βιωσιμότητα και της ταξινόμησης. Άλλες πρωτοβουλίες, όπως η Νομοθετική Πράξη για την Απανθρακοποίηση της Βιομηχανίας, θα εξορθολογίσουν τη χορήγηση αδειών, τις αδειοδοτήσεις και τις απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων, τα επαναλαμβανόμενα διοικητικά έξοδα και το κόστος συμμόρφωσης. Ένας νέος ορισμός της μικρής και μεσαίας κεφαλαιοποίησης θα μειώσει το ρυθμιστικό φόρτο έτσι ώστε οι ΜμΕ να αντιμετωπίζουν λιγότερα εμπόδια όταν μεγαλώνουν.
Τα μέτρα απλούστευσης που αφορούν την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) και άλλους τομείς πολιτικής που επηρεάζουν τους γεωργούς θα στοχεύσουν στην αντιμετώπιση των περαιτέρω πηγών πολυπλοκότητας και του υπερβολικού διοικητικού φόρτου για τις εθνικές διοικήσεις και τους αγρότες. Θα διερευνηθούν περαιτέρω προτάσεις απλούστευσης, συμπεριλαμβανομένης μιας πιθανής γενικής χρήσης στον τομέα της άμυνας που θα βοηθήσει στην επίτευξη των επενδυτικών στόχων οι οποίοι θα οριστούν στη Λευκή Βίβλο και θα επιτρέψει την άνθηση των καινοτόμων εταιρειών.
Κάθε Επίτροπος θα επιδιώξει αυτούς τους στόχους στους τομείς ευθύνης του, υπό το συντονισμό του Επιτρόπου για την Εφαρμογή και Απλοποίηση.
Η Επιτροπή θα βασιστεί στο έργο της πλατφόρμας Fit for Future, μίας ομάδας εμπειρογνωμώνων υψηλού επιπέδου που τα τελευταία χρόνια έχει παράσχει σημαντική συμβολή στις προσπάθειες απλούστευσης. Τα μέλη της πλατφόρμας έφεραν τεχνογνωσία από εθνικές διοικήσεις, επιχειρήσεις, κοινωνικούς φορείς και την κοινωνία των πολιτών, την Επιτροπή των Περιφερειών και την Οικονοµική και Κοινωνική Επιτροπή. Το Δίκτυο Περιφερειακών Κόμβων για Επισκόπηση Εφαρμογής Πολιτικών της ΕΕ (RegHub) συνέβαλε επίσης στην αντιμετώπιση των προκλήσεων εφαρμογής σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.
Ήδη, η Επιτροπή έχει λάβει μέτρα τα τελευταία χρόνια για τη μείωση του διοικητικού φόρτου. Το Μάρτιο του 2023, ανακοίνωσε το στόχο μείωσης του φόρτου υποβολής εκθέσεων κατά 25% για τις εταιρείες και τις διοικήσεις, χωρίς να υπονομεύονται οι στόχοι πολιτικής. Το 2024, υπέβαλε μια πρώτη δέσμη 41 μέτρων για την επίτευξη αυτού του στόχου. Στα αξιοσημείωτα μέτρα περιλαμβάνεται η τελωνειακή μεταρρύθμιση της ΕΕ, η οποία από μόνη της αναμένεται να εξοικονομήσει 2,7 δισ. ευρώ, προσαρμογές στη Λογιστική Οδηγία, από τις οποίες θα ωφεληθούν περισσότερες από ένα εκατομμύριο επιχειρήσεις και ένα κοινό ηλεκτρονικό έντυπο για δηλώσεις αποσπασμένων εργαζομένων.
Πόσο θα μειωθεί το κόστος
Προκειμένου να διασφαλίσει συνεχείς και μετρήσιμες προσπάθειες για τα επόμενα χρόνια, η Επιτροπή όρισε στόχους για μείωση του φόρτου υποβολής εκθέσεων κατά τουλάχιστον 25% για όλες τις εταιρείες και 35% για τις ΜμΕ. Ωστόσο, το κόστος αναφοράς είναι μόνο ένα υποσύνολο των διοικητικών εξόδων και συνεπώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εφαρμόσει τους στόχους της για τη μείωση του φόρτου βάση όλων των διοικητικών δαπανών.
Χρησιμοποιώντας δεδομένα που είναι διαθέσιμα σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο, η Eurostat υπολόγισε τις συνολικές διοικητικές δαπάνες στα 150 δισ. ευρώ στην ΕΕ το 2022. Μια μείωση κατά 25% των δαπανών σε αυτή τη βάση θα απαιτούσε περιορισμό των επαναλαμβανόμενων διοικητικών δαπανών κατά 37,5 δισ. ευρώ έως το τέλος της θητείας της σημερινής Κομισιόν. Τα ειδικά μέτρα για τις ΜμΕ θα στοχεύσουν στην επίτευξη του στόχου του 35%. Στο πλαίσιο αυτό, η Κομισιόν θα κάνει απολογισμό της προόδου προς αυτό τον στόχο στις ετήσιες εκθέσεις προόδου για την επιβολή και την εφαρμογή του μέτρου, που θα περιλαμβάνει επίσης πολιτικές για μελλοντικές πρωτοβουλίες απλούστευσης.
Δεδομένου ότι ο στόχος μείωσης της επιβάρυνσης κατά 25% ανακοινώθηκε το Μάρτιο του 2023, η Επιτροπή έχει προτείνει μέτρα που εκτιμάται ότι θα εξοικονομήσουν περίπου 5 δισ. ευρώ. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλούνται να διατηρήσουν ή, όπου είναι εφικτό, να ενισχύσουν τη δυνατότητα μείωσης του ρυθμιστικού φόρτου στο πλαίσιο των προτάσεων της Κομισιόν κατά τη διάρκεια των νομοθετικών διαπραγματεύσεων.
Εκτός από την επιδίωξη αυτών των ποσοτικοποιημένων στόχων για μείωση του κόστους εκθέσεων και άλλων διοικητικών δαπανών, η Επιτροπή θα συνεχίσει να επιδιώκει ουσιαστικές μειώσεις και στα υπόλοιπα κόστη συμμόρφωσης με τους κανονισμούς.
Τα εργαλεία για την επίτευξη του στόχου
Για να μπορέσει η Κομισιόν να μειώσει την περιττή γραφειοκρατία, θα χρησιμοποιήσει μία σειρά από στρατηγικές. Θα θέσει νέους στόχους για τη μείωση του διοικητικού φόρτου, δίδοντας προτεραιότητα στα μέτρα απλούστευσης, θα πραγματοποιεί προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων της νομοθεσίας της ΕΕ και κυρίως θα εφαρμόσει μία πολιτική άμεσης προσέγγισης των ενδιαφερόμενων μερών ώστε οι ασκούμενοι να μοιράζονται την εμπειρία τους σχετικά με τον αντίκτυπο του δικαίου της ΕΕ επί τόπου με πραγματικούς ελέγχους, εντοπίζοντας πιο γρήγορα τα εμπόδια.
Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα βελτιώσει τον τρόπο με τον οποίο θεσπίζονται νέοι κανόνες της ΕΕ με καλύτερες αξιολογήσεις επιπτώσεων, με πιο έξυπνη παράδοση και με αποφυγή της διάδοσης εξουσιοδοτημένων και εκτελεστικών πράξεων
Όσον αφορά στη βελτίωση του τρόπου εφαρμογής των κανόνων, θα παρέχει ισχυρότερη υποστήριξη στα κράτη μέλη με την ανάπτυξη διοικητικής ικανότητας, με στενότερη συνεργασία με τα ενδιαφερόμενα μέρη και με γρήγορη και αποφασιστική ενέργεια επιβολής.
Τουλάχιστον πέντε γενικές προτάσεις προβλέπονται για το 2025: βιώσιμη χρηματοοικονομική αναφορά, δέουσα επιμέλεια και ταξινομία, επενδυτικά μέσα της ΕΕ (InvestEU, EFSI), στοχευμένη απλοποίηση για μικρές εταιρείες μεσαίες κεφαλαιοποιήσεις, πακέτο ψηφιακής απλοποίησης, συμπεριλαμβανομένης της κυβερνοασφάλειας και απλοποίηση Κοινής Αγροτικής Πολιτικής για τη γεωργία.
