Ζητήματα δημοσίου συμφέροντος που επιτάσσουν την αναπροσαρμογή της στρατηγικής αξιοποίησης του λιμένα, ώστε να διασφαλιστεί η βέλτιστη ανάπτυξή του προς όφελος της εθνικής οικονομίας και της τοπικής κοινωνίας, αλλά και η νέα δομή του Υπερταμείου ως επενδυτικού fund που είναι σε θέση να αξιοποιήσει από μόνο του τα asset που βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιό του, φαίνεται να αποτελούν τους… ορατούς λόγους για τη ματαίωση της διαγωνιστικής διαδικασίας για την πώληση του 67% των μετοχών του Οργανισμού Λιμένος Βόλου, όπως χτες ανέδειξε το insider.gr. Αυτά ανέφερε, μεταξύ άλλων, η χτεσινή ανακοίνωση του Υπερταμείου για την ακύρωση της διαγωνιστικής διαδικασίας που ήταν σε εξέλιξη, με αρχικό νικητή τον ΟΛΘ, συμφερόντων Ιβάν Σαββίδη, και με την πλευρά του ανταγωνισμού, δηλαδή της Goldair, να έχει προσφύγει στο ΣτΕ κατά της διαδικασίας, όπως έχουμε αποκαλύψει.
Κομβική η θέση των ελληνικών λιμένων εν μέσω αλλαγής ισορροπιών
Σύμφωνα με πλευρές της αγοράς, είναι προφανές, ότι τα ελληνικά λιμάνια έχουν αποκτήσει ένα ειδικό βάρος, σε μια συγκυρία που εκ νέου μεταβάλλεται το γεωπολιτικό power game. Προφανώς, θυμίζοντας το μοντέλο της Αλεξανδρούπολης όπου ο τότε διαγωνισμός για την πώληση πλειοψηφικού ποσοστού 67% του μετοχικού κεφαλαίου του Οργανισμού Λιμένος Αλεξανδρούπολης (ΟΛΑ), ακυρώθηκε και για… γεωπολιτικούς λόγους, η κυβέρνηση να επέλεξε να βάλει «στοπ» στη διαδικασία για τον Βόλο. Θωρώντας, όπως τότε (κυρίως τότε) ότι η λιμενική υποδομή είναι στρατηγικής, γεωπολιτικής (και όχι μόνο) σημασίας για τη χώρα μας, ώστε πρέπει να παραμείνει στη κυριότητα του ελληνικού Δημοσίου και συγκεκριμένα του Υπερταμείου (πλέον), το οποίο έχει και τη δυνατότητα να αναπτύξει το λιμάνι και να αξιοποιήσει πλήρως όλες του τις δυνατότητες. Στόχος είναι η αναβάθμιση και ανάπτυξη του Λιμένος Βόλου, ο οποίος έχει όλες τις προϋποθέσεις να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην εμπορική και τουριστική ανάπτυξη της Θεσσαλίας, να αποτελέσει πύλη εξωστρέφειας, και μαζί με τους υπόλοιπους λιμένες της χώρας, να προκρίνει τα ελληνικά συμφέροντα στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου.
Πιθανώς, επανεξετάστηκαν και επιχειρησιακά θέματα λόγω της νέας πλέον βαρύτητας του λιμένα, στον οποίο πάντως γίνονται έργα αποκατάστασης από τις καταστροφές του Daniel. Με την παρουσία, ενδεχομένως, του ΟΛΘ του κ. Σαββίδη στην θέση του επενδυτή να αποτελεί μια… κρίσιμη παράμετρο, κι ενώ η πλευρά της Goldair, που συμπλέει με τον αμερικανικό παράγοντα (π.χ. η αμερικανική κρατική αναπτυξιακή τράπεζα DFC έχει καταλήξει σε συμφωνία για την χρηματοδότηση του logistics center στο Θριάσιο) και αναζητούσε ένα ακόμα περιουσιακό στοιχείο, και δη λιμενικό, για να «κουμπώσει» σε logistics, μεταφορές/σιδηρόδρομο κ.α., να μην παρατάει το θέμα και να θεωρεί ότι επηρέασε τις εξελίξεις. Μένει να φανεί πώς θα αντιδράσει η πλευρά Σαββίδη, που είχε επικρατήσει με προσφορά 51 εκατ. ευρώ, και αν οι εξελίξεις αυτές επηρεάσουν και την τύχη του ίδιου του ΟΛΘ.
Σε κάθε περίπτωση, και αφήνοντας στην άκρη τις δεύτερες αναγνώσεις και τα σενάρια, φαίνεται ότι τα ελληνικά λιμάνια αποτελούν πόλο έλξης για γεωστρατηγικά συμφέροντα, λόγω της κομβικής θέσης τους σε μια ευαίσθητη περιοχή, κι ενώ πλέον εκ νέου αλλάζουν οι ισορροπίες και τα δεδομένα σε Δύση, Ευρώπη, Ανατολική Μεσόγειο και Ανατολή.
Προφανώς, αυτά δύσκολα «περνούν» δίχως να συνυπολογιστούν. Οι τελευταίες γεωπολιτικές και γεωστρατηγικές εξελίξεις, όπως είχε συμβεί τότε με το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, ενδεχομένως να έκαναν και τον Βόλο ένα περιουσιακό στοιχείο του οποίου η διαχείριση πρέπει να είναι απολύτως διασφαλισμένη.
Νέος διαγωνισμός ή αξιοποίηση εκ των έσω αλά Αλεξανδρούπολη;
Χτες, το Υπερταμείο έκανε λόγο για ομόφωνη απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρίας που εντάσσεται σε ένα νέο πλαίσιο στρατηγικής διαχείρισης της δημόσιας περιουσίας, το οποίο διαμορφώνεται μετά την απορρόφηση του ΤΑΙΠΕΔ από το Growthfund. Που θυμίζουμε, έχει αφήσει να εννοηθεί ότι δεν… καίγεται πλέον για τέτοιου είδους διαγωνισμούς, έχοντας ως γνώμονα την αξιοποίηση των περιουσιακών του στοιχείων και μέσω της δικής του δράσης – παρουσίας. Κατά συνέπεια, μένει να φανεί πως τα που «θα γύρει η ζυγαριά», δηλαδή αν επανέλθει η κυβέρνηση με νέο διαγωνισμό ή θα πάει σε άλλο μοντέλο αξιοποίησης, με συνεργασίες, συνέργειες, joint ventures ή άλλα σχέδια. Να θυμίζουμε ότι παλιά για την Αλεξανδρούπολη λέγονταν ότι πάμε σε νέο διαγωνισμό αλλά τελικά προκηρύχθηκαν έργα αναβάθμισης μέσω ΤΑΙΠΕΔ και Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ έγιναν και επιχειρηματικές συμφωνίες.
Ενδεχομένως, λοιπόν, αυτό να είναι μια επιλογή και για τον Οργανισμό Λιμένος Βόλου, σε συνδυασμό με έργα αναβάθμισης – αποκατάστασης υποδομών στην περιοχή, σε σιδηρόδρομο και δρόμους κ.α. Θυμίζουμε επίσης ότι υποδομές του Λιμένα Βόλου ενισχύονται με σημαντικά έργα αποκατάστασης και αναβάθμισης ύψους 9 εκατ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) μετά και την κακοκαιρία “Daniel”, γεγονός που μεταβάλλει την οικονομική και λειτουργική αξία του λιμένα.
Το Υπερταμείο/Growthfund επιδιώκει να αξιοποιήσει περαιτέρω το νέο θεσμικό πλαίσιο που το διέπει, βάσει του οποίου, έχει πλέον τη δυνατότητα αξιοποίησης των περιουσιακών του στοιχείων και την ανάπτυξή τους, ως εκ τούτου το Υπερταμείο σκοπεύει να διερευνήσει τις δυνατότητες αυτοτελούς ανάπτυξης του λιμένος Βόλου. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Υπερταμείο προχώρησε στη σχετική απόφαση λαμβάνοντας επίσης υπόψη το δημόσιο συμφέρον καθώς και ότι έχουν μεταβληθεί ουσιωδώς οι οικονομικές και οι τεχνικές παράμετροι του διαγωνισμού. Η διοίκηση του Υπερταμείου δεσμεύεται στην απόφασή της για την άμεση ωρίμανση ενός ολοκληρωμένου - ρεαλιστικού επιχειρησιακού και στρατηγικού σχεδίου με βάση τα νέα δεδομένα.
Το asset
Το λιμάνι του Βόλου λόγω της γεωγραφικής θέσης του και της γειτνίασής του με υπάρχουσες αλλά και αναπτυσσόμενες οδικές και σιδηροδρομικές υποδομές, μπορεί να διαδραματίσει κομβικό ρόλο για τις θαλάσσιες μεταφορές της Ελλάδας αλλά και μέρους της Βαλκανικής Χερσονήσου. Η εταιρεία με την επωνυμία «Οργανισμός Λιμένος Βόλου» A.E. (Ο.Λ.Β. Α.Ε.) έχει το δικαίωμα χρήσης και εκμετάλλευσης του λιμανιού του Βόλου, των θαλάσσιων εγκαταστάσεων του αλιευτικού καταφυγίου που βρίσκεται στο ανατολικό άκρο του αιγιαλού της πόλης, των λιμενικών εγκαταστάσεων του Αλμυρού και της Αγριάς. Η Σύμβαση Παραχώρησης μεταξύ του Δημοσίου και της Ο.Λ.Β. A.E. έχει διάρκεια 60 ετών από την υπογραφή της και λήγει το 2062. Οι κύριες δραστηριότητες της Ο.Λ.Β. Α.Ε. περιλαμβάνουν υπηρεσίες εμπορευμάτων και εμπορευματοκιβωτίων, χάλυβα και παλιοσίδερα, ξηρό και υγρό χύδην φορτίο μαζί με υπηρεσίες επιβατών, συμπεριλαμβανομένων ferry boat προς τις Σποράδες, καθώς και δραστηριότητες κρουαζιέρας, ενώ στην ατζέντα είναι και χρήσεις car terminal. Η περιοχή είναι σε κομβικό σημείο, σε απόσταση 330 χλμ. από την Αθήνα και 215 χλμ. από τη Θεσσαλονίκη, με το λιμάνι να έχει οδική σύνδεση (10 χλμ.) με τον κεντρικό οδικό άξονα αλλά και σύνδεση με το αεροδρόμιο (Αγχιάλου).