Ο κίνδυνος μπλακάουτ το Πάσχα, και τα έκτακτα μέτρα που έχουν δρομολογηθεί για την αποσόβησή του, θα βρεθούν στο επίκεντρο σύσκεψης που έχει καλέσει για την Τετάρτη, 26 Μαρτίου, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΑΕΥ) με τη συμμετοχή των δύο Διαχειριστών, ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ. Αντικείμενο της σύσκεψης είναι να αξιολογηθούν οι ενέργειες που έχουν δρομολογηθεί, ως προς την αποτελεσματικότητά τους στο να «θωρακίσουν» την ευστάθεια του συστήματος.
Η κρισιμότητα καταδεικνύεται από το γεγονός ότι το θέμα βρέθηκε στην ατζέντα ενημέρωσης του νέου υπουργού ΠΕΝ, Σταύρου Παπασταύρου, από τον προηγούμενο επικεφαλής της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου, Θόδωρο Σκυλακάκη. Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Σκυλακάκης στην τελετή παράδοσης – παραλαβής, η φετινή πασχαλινή περίοδος «πρόκειται για μια πρώτη δύσκολη δοκιμασία της νέας εποχής», που εγκαινιάζουν τα υψηλά μερίδια ΑΠΕ.
Τα μέτρα που προωθούνται στοχεύουν στον περιορισμό της παραγωγής έργων ανανεώσιμων πηγών τα οποία δεν διαθέτουν κατάλληλο εξοπλισμό τηλεχειρισμού, ώστε να μπορούν από απόσταση να περιοριστούν οι «πράσινες» Μεγαβατώρες που εγχέουν στο σύστημα, και στα οποία οι Διαχειριστές δεν έχουν δυνατότητα παρέμβασης με άλλο τρόπο. Όπως έχει γράψει το Insider, τα έργα αυτά είναι φωτοβολταϊκά που συνδέονται στο δίκτυο διανομής και αθροίζουν ένα χαρτοφυλάκιο 3.500 MW περίπου.
Κινητοποίηση των παραγωγών
Για τη μεγαλύτερη μερίδα αυτών των έργων, η έκτακτη λύση που προωθείται είναι να ενημερωθούν οι ίδιοι οι επενδυτές από τον ΔΕΔΔΗΕ, ώστε αν χρειαστεί οι ίδιοι να «κατεβάσουν τους διακόπτες» των έργων τους. Για κίνητρο στους παραγωγούς, προβλέπεται αλμυρό πρόστιμο σε όσους αγνοήσουν την ενημέρωση.
Για να διαπιστωθεί στην πράξη πόσο αποτελεσματικό μπορεί να είναι το συγκεκριμένο μέτρο -το οποίο αποτελεί βασικό πυλώνα των έκτακτων «γραμμών άμυνας»- ο ΔΕΔΔΗΕ σχεδιάζει να προχωρήσει σε δοκιμαστική εφαρμογή του πριν από το Πάσχα. Για αυτό τον σκοπό, έχει ζητήσει άδεια από τη Ρυθμιστική Αρχή, η οποία συναινεί στην «πρόβα τζενεράλε». Επίσης, θα προχωρήσει σε ενημέρωση των στοιχείων επικοινωνίας των παραγωγών, ώστε να διασφαλιστεί πως οι ενημερώσεις θα φτάσουν όντως στους αντίστοιχους παραλήπτες.
Επίσης, το μέτρο θα περιγράφεται με αναλυτικές λεπτομέρειες στο πλαίσιο το οποίο θα περιγράφει τις έκτακτες «γραμμές άμυνας» για το Πάσχα, δηλαδή τη μεθοδολογία περικοπών του ΔΕΔΔΗΕ. Παράλληλα, ο διαχειριστής έχει πραγματοποιήσει συναντήσεις με φορείς των παραγωγών (όπως την ΠΟΣΠΗΕΦ) για την ενημέρωσή τους.
Συστήματα τηλεχειρισμού
Την ίδια στιγμή, ο Διαχειριστής προχωρά με γρήγορους ρυθμούς την εγκατάσταση συστημάτων τηλεχειρισμού (set-point) σε φωτοβολταϊκά από τη «δεξαμενή» των 3.500 MW. Εκτιμάται ότι μέχρι το Πάσχα θα έχει τη δυνατότητα τηλεχειρισμού σε πάρκα συνολικής ισχύος 600 MW, ενώ επιπλέον σταθμούς 500 MW ελέγχουν οι ΦΟΣΕ.
Μαζί με τα έργα συνολικής ισχύος 1.900 MW, που βρίσκονται σε αποκλειστικές γραμμές σύνδεσης και τις οποίες μπορεί να θέτει εκτός λειτουργίας ο Διαχειριστής, εκτιμάται ότι θα μπορεί να παρέμβει σε έργα συνολικής ισχύος 3 GW, χωρίς την εμπλοκή των ιδιοκτητών τους.
Στόχος είναι να μπορούν με οποιονδήποτε τρόπο να περικοπούν στο δίκτυο διανομής έργα συνολικής ισχύος 5 GW, τα οποία θα προστεθούν στις ΑΠΕ 7,6 GW περίπου που βρίσκονται στο σύστημα μεταφοράς και οι οποίες διαθέτουν στο σύνολό τους συστήματα τηλεχειρισμού.
Εκτός ορίων ασφαλείας
Υπενθυμίζεται πως αν και υπερπαραγωγή ΑΠΕ είχε καταγραφεί και τις δύο προηγούμενες πασχαλινές περιόδους (λόγω μειωμένης ζήτησης), φέτος το Πάσχα το πρόβλημα αναμένεται να είναι οξύτερο. Βασικός λόγος είναι πως φέτος το Πάσχα των Ορθόδοξων συμπίπτει με των Καθολικών. Επομένως, στην «ισορροπία» της ζήτησης με την παραγωγή, δεν αναμένεται φέτος να συμβάλουν σε σημαντικό βαθμό οι εξαγωγές, καθώς και εκτός των συνόρων θα είναι περιορισμένες οι ανάγκες για ηλεκτρική ενέργεια, λόγω των αργιών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασαν σε ημερίδα της ΡΑΑΕΥ στελέχη του ΑΔΜΗΕ, το φετινό Πάσχα η υπερπαραγωγή «πράσινης» ισχύος μπορεί να αγγίξει τα 5.300 MW. Αν δεν υπάρξουν έκτακτες παρεμβάσεις, η παραγωγή από ανανεώσιμους σταθμούς θα φτάσει στα όρια ασφαλείας ή θα τα ξεπεράσει. Μάλιστα, αυτό μπορεί να συμβεί σχεδόν για όλες τις ώρες ηλιοφάνειας της Κυριακής του Πάσχα, δηλαδή από τις 9 το πρωί μέχρι τις 4 το μεσημέρι.
Εκτός από τις περικοπές ΑΠΕ, τελευταία «γραμμή άμυνας» είναι η θέση εκτός λειτουργίας γραμμών στη μέση τάση στις οποίες εκτός από σταθμούς ανανεώσιμων πηγών, συνδέονται και καταναλωτές. Το μέτρο αυτό θα μπορέσει σίγουρα να αποσοβήσει ένα γενικευμένο μπλακάουτ, ωστόσο αποτελεί λύση τελευταίου καταφυγίου, αφού θα σημαίνει τοπικές διακοπές ηλεκτροδότησης.