Βρυξέλλες, Μαρία Βασιλείου
Η υπό όρους ελάφρυνση του χρέους, στην οποία θα προβλέπεται εκτός από το πακέτο των μέτρων, που βρίσκονται υπό επεξεργασία, η αντικατάσταση των δανείων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) και των ομολόγων, που διακρατεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) από δανεισμό μακροπρόθεσμης ωρίμανσης από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) θα μπορούσε να δώσει σημαντική ανάσα στην Ελλάδα, διασφαλίζοντας, ταυτόχρονα την επάνοδο της εμπιστοσύνης των αγορών, υποστηρίζει ο ειδικός επί της Ελλάδας Ζολτ Νταρβάς σε συνέντευξή του στο insider.gr.
Σε περίπτωση, που οι θεσμοί προχωρήσουν προς την κατεύθυνση αυτή, διασφαλίζοντας, έτσι, πιο γενναιόδωρη διευθέτηση του χρέους, τότε «η Ελλάδα μπορεί να σταθεί στα πόδια της», επισημαίνει ο οικονομολόγος του think tank Bruegel, το οποίο θεωρείται από τους παροικούντες των Βρυξελλών άτυπος σύμβουλος της Κομισιόν.
«Από ότι δύναμαι να γνωρίζω οι εκπρόσωποι των θεσμών μελετούν στο διάστημα αυτό σειρά από επιλογές, που αφορούν στην προοπτική ελάφρυνσης του χρέους της Ελλάδας» επισημαίνει ο Νταρβάς. «Ανάμεσα στις επιλογές βρίσκονται η επέκταση ωριμάνσεων σε ορισμένα δάνεια, πιθανώς η αναβολή πληρωμής επιτοκίων και επέκταση της περιόδου χάριτος, αλλά αυτό που έχει σημασία είναι σε ποιο βαθμό θα γίνει η ελάφρυνση του χρέους, ώστε να αποκτήσουν οι αγορές εμπιστοσύνη στις δυνατότητες της Ελλάδας να χρηματοδοτήσει τις ανάγκες της και να τη δανείζουν σε χαμηλότερα επιτόκια».
«Αφενός η προοπτική αγοράς των δανείων του ΔΝΤ και των ομολόγων της ΕΚΤ, τα οποία συνολικά κινούνται γύρω στα 20 με 30 δις. ευρώ, και τα οποία ωριμάζουν τα επόμενα χρόνια, και η αντικατάστασή τους με δανεισμό από τον ESM μακροχρόνιας ωρίμανσης και αφετέρου η υπό όρων ελάφρυνση του χρέους προς την κατεύθυνση της διατήρησης του δημοσιονομικού στόχου για πλεόνασμα 3,5% μέχρι το 2022 και μεταρρυθμιστικών στόχων, χωρίς πισωγυρίσματα θα μπορούσαν να διασφαλίσουν ότι η Ελλάδα θα σταθεί στα πόδια της» επισημαίνει ο Νταρβάς.
Όμως, υποστηρίζει ότι η εξαγορά των δανειακών υποχρέσεων της Ελλάδας έναντι του ΔΝΤ και της ΕΚΤ, καθώς πρακτικά σημαίνει ότι η Ελλάδα θα δανειζόταν εκ νέου από τον ESM, ώστε να αντικαταστήσει τις συγκεκριμένες οφειλές, θα αποτελούσε υπό μία έννοια εμμέσως ένα «τέταρτο πρόγραμμα». Πάντως, διευκρινίζει ο Νταρβάς «η προοπτική αντικατάστασης των ομολόγων που διακρατεί η ΕΚΤ με φθηνότερα και πιο μακροχρόνιας ωρίμανσης δάνεια δεν συμπεριλαμβάνεται στις δύο αποφάσεις του Eurogroup, όπου περιγράφονται τα πιθανά μέτρα ελάφρυνσης του χρέους».
Πρόκειται για τις αποφάσεις των Eurogroup του Μαίου 2016 και του Ιουνίου 2017, όπου περιγράφεται το πλήρες πακέτο μέτρων το οποίο φέρεται να μελετά το τρέχον διάστημα η ομάδα εμπειρογνωμόνων, που έχει συσταθεί για να επεξεργαστεί την ελάφρυνση χρέους.
Όμως, ο οικονομολόγος του Bruegel εκτιμά ότι «δεν θα πρέπει να αποκλεισθεί ως πιθανή επιλογή». Τονίζει εξάλλου ότι «ούτε ο μηχανισμός της γαλλικής πρότασης είχε προβλεφθεί στις συγκεκριμένες αποφάσεις» και τονίζει ότι «η Ελλάδα χρειάζεται πρόσθετα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους, πέραν των όσων εξετάζονται». Παράλληλα, εκτιμά ότι η αιρεσιμότητα, η οποία θα διασυνδεθεί με την ελάφρυνση του χρέους αρκεί να εφαρμοστεί τα πρώτα πέντε χρόνια μετά την έξοδο από το μνημόνιο.
Ο κ. Νταρβάς, ο οποίος είχε προχωρήσει το 2012 στην σύνταξη πρότασης, όπου συνδεόταν η ικανότητα αποπληρωμής των δανείων από την Ελλάδα με τον ρυθμό ανάπτυξης, τονίζει ότι «η μεγαλύτερη πρόκληση για τη βιωσιμότητα του χρέους για την Ελλάδα είναι ο ρυθμός ανάπτυξης, ο οποίος είναι πρακτικά αδύνατον να προβλεφθεί σε βάθος δεκαετιών».
Σχετικά με το μέγεθος του μαξιλαριού ασφαλείας, που χτίζει η Ελλάδα εν όψει της εξόδου από τα μνημόνια, ο ειδικός του Bruegel υποστηρίζει ότι «το μαξιλάρι ασφαλείας δεν αποτελεί κλειδί για την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των αγορών». Κατά την ελληνική κυβέρνηση το ύψος του θα κυμανθεί γύρω στα 19 δις. ευρώ.
Ο κ. Νταρβάς θεωρεί, κυρίως, ότι οι χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας προκειμένου να προχωρήσει ομαλά στην αποπληρωμή των δανειακών δεσμεύσεων τα επόμενα χρόνια εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από το τι θα συμβεί με τα δάνεια του ΔΝΤ και τα ομόλογα που κατέχει η ΕΚΤ, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων θα λήξει τα επόμενα πέντε χρόνια μέχρι το 2023. «Σημαντικό ρόλο θα παίξει τι δάνεια θα κληθεί να αποπληρώσει η χώρα τα επόμενα πέντε έως δέκα χρόνια» δηλώνει ο Νταρβάς.
