«Οι Έλληνες αγρότες θα πρέπει να προετοιμαστούν ώστε να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις του στρατηγικού σχεδίου, που θα ετοιμάσουν οι ελληνικές αρχές για να λάβουν τις άμεσες επιδοτήσεις» διαμήνυσε ο επίτροπος γεωργίας Φιλ Χόγκαν προς τους Έλληνες παραγωγούς, απαντώντας σε ερωτήσεις του Insider.gr με αφορμή την πρόταση της Κομισιόν για την νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ).
Εκτός από τις απώλειες 3,3 δις. ευρώ, που θα δουν οι Έλληνες παραγωγοί την περίοδο 2021-2027 βάσει της πρότασης της Κομισιόν για τη νέα ΚΑΠ, δεν αποκλείεται να δουν περαιτέρω μειώσεις σε περίπτωση, που δεν ανταποκριθούν με τις ενισχυμένες απαιτήσεις για το περιβάλλον και το κλίμα.
Σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν στην Ελλάδα αναλογούν συνολικά 16,229 δισ. ευρώ (σε σταθερές τιμές του 2018) για την περίοδο 2021-27 εκ των οποίων 12,668 δισ. ευρώ για άμεσες επιδοτήσεις, 3,170 δισ. ευρώ για έργα ανάπτυξης της υπαίθρου και 391 εκατ. ευρώ για τη διαχείριση των αγορών. Ο πρώτος πυλώνας των άμεσων ενισχύσεων θα υποστεί περικοπή κατά 650 εκατομμύρια ευρώ, ενώ η αγροτική ανάπτυξη θα μειωθεί κατά 1,1 δισ. ευρώ.
Η εισοδηματική στήριξη προς τους γεωργούς είναι ήδη συνδεδεμένη με την εφαρμογή πρακτικών φιλικών προς το περιβάλλον, αλλά με τη νέα ΚΑΠ προβλέπονται, κατά τον αρμόδιο επίτροπο, «αυστηρότεροι περιβαλλοντικοί όροι για τις άμεσες επενδύσεις». Επιπλέον, όπως επεξήγησε ο κ. Χόγκαν «το 40% του συνόλου του προϋπολογισμού θα πρέπει να κατευθυνθεί προς περιβαλλοντικές δράσεις, ενώ 30% του προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης θα αφορά σε περιβαλλοντικούς στόχους, με την εξαίρεση των περιοχών με φυσικούς περιορισμούς».
Συγκεκριμένα κατά τον αρμόδιο επίτροπο τα κράτη μέλη θα πρέπει να ανταποκριθούν σε εννέα συνολικά στόχους, προκειμένου να διασφαλιστεί «η ανθεκτικότητα των αγροτών, η προστασία τους μέσω άμεσων επιδοτήσεων, η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής γεωργίας, της περιβαλλοντικής κατεύθυνσης, καθώς και της καινοτομίας, αλλά και γενικότερα η ενίσχυση της γεωργίας που βασίζεται στη γνώση, καθώς και η ενδυνάμωση του κοινωνικοοικονομικού ιστού των αγροτικών περιοχών».
Επιπλέον, βάσει της νέας πρότασης, η οποία θα αποτελέσει τη βάση της διαπραγμάτευσης που θα γίνει στο Συμβούλιο Υπουργών, η Κομισιόν επιχειρεί η αξιολόγηση να αλλάξει από μια προσέγγιση βασισμένη σε εφαρμογή κανόνων σε προσέγγιση βασισμένη σε επιδόσεις. «Η στρατηγική των κρατών μελών, που θα βασίζεται στις εννέα κατευθύνσεις, θα πρέπει να μετριέται. Αποτελεί πρόκληση για τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν τους στόχους με τέτοιο τρόπο ώστε να δείχνουν πώς εφαρμόζονται» επεσήμανε ο κ. Χόγκαν.
Τα μειωμένα κονδύλια, οι ενισχυμένες απαιτήσεις, αλλά και ο νέος τρόπος υλοποίησης της ΚΑΠ έχει ήδη προκαλέσει αντιδράσεις σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Απαντώντας σε σχετική ερώτηση του Insider.gr ο αρμόδιος επίτροπος δήλωσε: «Είναι μια διαπραγμάτευση και είναι θέμα των κρατών μελών και της ευρωβουλής να καθησυχάσουν τις αντιδράσεις είτε παρέχοντας περισσότερα χρήματα στον προϋπολογισμό της ΕΕ ή συμφωνώντας με τις προτάσεις, που ο Έτιγκερ [του Γερμανού επίτροπου για τον προϋπολογισμό] έχει ήδη βάλει στο τραπέζι των συζητήσεων, οι οποίες αφορούν συνολικά το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, που είναι εκτός του δικού μου ελέγχου, αλλά έχουμε προετοιμάσει μία δίκαιη και λογική πρόταση βάσει των προτεραιοτήτων, που έχουν θέσει οι ίδιοι οι υπουργοί. Θα είναι ένα σημαντικό τεστ για τα κράτη μέλη να δούμε ποιες θα είναι τελικά οι προτεραιότητες στο τέλος των διαπραγματεύσεων και αν η γεωργία θα βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα ή άλλες προτεραιότητες θα τεθούν υψηλότερα. Η μπάλα βρίσκεται στα χέρια των κρατών μελών».
Ειδικότερα, όσον αφορά στην ΚΑΠ επεξήγησε ότι τα κράτη μέλη και η ευρωβουλή έχουν ζητήσει ισότιμους όρους και όχι αλλοίωση του ανταγωνισμού, κάτι που περιλαμβάνεται στις προτάσεις της Κομισιόν. «Αν θέλουν τα κράτη μέλη ισότιμους όρους ανταγωνισμού τότε θα πρέπει να χαράξουν μια στρατηγική, η οποία θα ανταποκρίνεται στους εννέα κοινούς για όλη την ΕΕ στόχους, που έχουμε καθορίσει, αλλιώς δεν θα εγκριθούν οι στρατηγικές τους και δεν θα λάβουν χρήματα» τόνισε κατηγορηματικά απαντώντας στο Insider.gr.
Παράλληλα, πάντως, η Κομισιόν αφήνει περιθώρια ευελιξίας στην επιλογή των μέτρων, μέσω των οποίων τα κράτη μέλη θα εφαρμόσουν τις κατευθύνσεις, που θέτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, χωρίς, όμως, να παρέχεται «λευκή επιταγή». «Η πρόοδος θα καταγράφεται σε ετήσια βάση με αξιολογήσεις και θα παρεμβαίνουμε με σχέδια δράσεων όπου χρειάζεται» διευκρίνισε ο αρμόδιος επίτροπος, επισημαίνοντας ότι «το εργαλείο της αναστολής πληρωμών θα είναι η έσχατη λύση».
Στο πλαίσιο της ελαστικότητας τα κράτη-μέλη θα έχουν επίσης τη δυνατότητα να μεταφέρουν πόρους μεταξύ άμεσων ενισχύσεων και αγροτικής ανάπτυξης, και το αντίστροφο, έως και το 15% των κονδυλίων της ΚΑΠ που τους αναλογούν, οπότε θα μπορούν οι ελληνικές αρχές να μεταφέρουν χρήματα από το πρόγραμμα ανάπτυξης της υπαίθρου στον πρώτο πυλώνα των εισοδηματικών ενισχύσεων, καλύπτοντας με τον τρόπο αυτό την μείωση.
Επίσης προβλέπεται να μειωθούν οι άμεσες ενισχύσεις άνω των 60.000 ευρώ ανά εκμετάλλευση, ενώ μπαίνει ως πλαφόν το ποσό των 100.000 ευρώ με στόχο «τη δικαιότερη κατανομή κονδυλίων και την ενίσχυση των μικρομεσαίων αγροτικών μονάδων».
Όσον αφορά στην ενίσχυση των νέων αγροτών η Κομισιόν προτείνει τα κράτη θα πρέπει να δεσμεύουν τουλάχιστον το 2% του κονδυλίου τους για άμεσες ενισχύσεις, ειδικά για τη στήριξη της εγκατάστασης νέων γεωργών. «Με τη νέα ΚΑΠ οι νέοι αγρότες θα έχουν μεγαλύτερες δυνατότητες» υποστήριξε ο κ. Χόγκαν.
