Σε μία απόλυτη αντίφαση, την οποία προσπαθεί να διαχειριστεί, η Γαλλία σηματοδοτεί την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων σε μία άνευ προηγουμένου υπαίθρια τελετή με επίκεντρο το Σηκουάνα το βράδυ της Παρασκευής, την ώρα που τα δημοσιονομικά της βρίσκονται σε «βαθύ σκοτάδι» και απειλούν να εκστροχιάσουν τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις χρηματοοικονομικές αγορές και την ίδια τη σταθερότητα του ευρώ.
Η αγωνία εκτείνεται σε πολλά μέτωπα και «χτυπά κόκκινο», τόσο για την ομαλή διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων και τον έλεγχο του κόστους όσο και για την αποκατάσταση της δημοσιονομικής τάξης, καθώς τα επίπεδα του ελλείμματος και του χρέους θυμίζουν εποχή μνημονίων της Ευρωζώνης. Ο απερχόμενος υπουργός Οικονομικών Μπρινό Λεμέρ έχει επιφορτιστεί με ένα ιδιαίτερα βαρύ έργο καθώς θα πρέπει να προετοιμάσει τον προϋπολογισμό του 2025 που θα κατατεθεί στις Βρυξέλλες το φθινόπωρο και ο οποίος θα πρέπει να διαμορφωθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να πεισθούν οι αγορές ότι τα δημοσιονομικά μπορούν να παραμείνουν βιώσιμα. Ακόμη το πολιτικό ρίσκο δεν έχει ξεπεραστεί, καθώς δεν έχει σχηματιστεί νέα κυβέρνηση μετά τις πρόωρες βουλευτικές εκλογές, με τις προσπάθειες των πολιτικών κομμάτων να έχουν «παγώσει» όσο θα διαρκέσουν οι Ολυμπιακοί Αγώνες.
«Αγώνας δρόμου» για τα δημοσιονομικά
Το Συμβούλιο Οικονομικών Αναλυτών της χώρας κάλεσε το Παρίσι να μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμα κατά 112 δισ. ευρώ τα επόμενα επτά έως 12 έτη, εάν θέλει να αποφύγει να μπει σε ένα σπιράλ χρέους αντίστοιχο με αυτό της Ιταλίας. Η Γαλλία, επισημαίνει το συμβούλιο, μπορεί ακόμη να αποφύγει να διολισθήσει στην «παγίδα» να χρειάζεται να δαπανήσει υπερβολικά πολλά χρήματα για να αποπληρώσει το χρέος της, όμως για να το επιτύχει θα πρέπει να δράσει άμεσα. «Το χρέος είναι η άμεση συνέπεια των δημοσιονομικών επιλογών μας», ανέφερε στο Politico το μέλος του συμβουλίου Άντριε Οκλέ. H σύσταση του συμβουλίου προς τη νέα κυβέρνηση είναι να μειώσει το πρωτογενές έλλειμμα - τη διαφορά ανάμεσα στα έσοδα και στις δαπάνες εξαιρουμένων των εντόκων πληρωμών - κατά 4% του ΑΕΠ τα επόμενα επτά έως 12 έτη. Η πιο γρήγορη μείωσή του θα μπορούσε να υπονομεύσει την ανάπτυξη, ενώ μία αργή μείωση θα μπορούσε να αυξήσει σε υπερβολικό βαθμό τις δαπάνες για την αποπληρωμή του χρέους. Ήδη, μαζί με έξι ακόμη χώρες της ΕΕ, η Γαλλία βρίσκεται αντιμέτωπη με διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος για την παραβίαση του κανόνα για τις δημόσιες δαπάνες. Ο Μπρινό υποσχέθηκε στις Βρυξέλλες να μειώσει το έλλειμα κάτω από το 3% του ΑΕΠ - που βρίσκεται άνω του 5% σήμερα - έως το 2027.
Ήδη, ο CAC 40 στο Παρίσι υποχωρεί περίπου 2,5% φέτος, υποαποδίδοντας έναντι των υπόλοιπων ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων, ενώ καταγράφει πτώση περίπου 10% από τα υψηλά του Μαίου. Αντίστοιχα, το spread των γαλλικών έναντι των γερμανικών 10ετών κρατικών ομολόγων βρίσκεται κοντά στις 70 μονάδες βάσης, επίπεδο που αντανακλά τις ανησυχίες των επενδυτών, μέσα στο γενικότερο περιβάλλον των ρευστοποιήσεων στις διεθνείς αγορές.
Το μεγάλο διακύβευμα τα έσοδα
Το μεγάλο ερώτημα είναι το μέγεθος των εσόδων και βεβαίως εάν αυτοί οι αγώνες θα είναι βιώσιμοι. Οι διοργανωτές έχουν εξασφαλίσει μέχρι στιγμής 750 εκατ. ευρώ από τηλεοπτικά δικαιώματα, 1,2 δισ. από τους χορηγούς, επιπλέον 1,2 δισ. ευρώ από τις πωλήσεις εισιτηρίων, κάποια έσοδα από την οργανωτική επιτροπή και όλα αυτά φθάνουν να ισοσκελίσουν τα έξοδα. Ωστόσο, το διακύβευμα είναι τι θα αφήσει ο κόσμος στο Παρίσι κατά την παραμονή του για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Οι προβλέψεις κάνουν λόγο για έσοδα 30 δισ.ευρώ από όσους θα επισκεφθούν το Παρίσι, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις.
Ωστόσο, τα εστιατόρια, τα καταστήματα και άλλες μικρές επιχειρήσεις στο Παρίσι υφίστανται απότομη πτώση στις πωλήσεις τους, καθώς ο αριθμός των επισκεπτών έχει μειωθεί πριν ακόμη αρχίσουν οι Ολυμπιακούς Αγώνες. Η ζοφερή περίοδος στον κλάδο λιανικής, σε συνδυασμό με τις προειδοποιήσεις σχετικά με τα αδύναμα έσοδα από ορισμένες αεροπορικές εταιρείες και ξενοδοχεία κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, έχουν θέσει υπό αμφισβήτηση το μέγεθος της οικονομικής ώθησης της Γαλλίας από τους Αγώνες. «Είναι παράξενο να έχεις τόσο λίγους ανθρώπους εδώ για μεσημεριανό γεύμα», διαμαρτύρονται ιδιοκτήτες καφέ στην περιοχή Ile de la Cite που συχνά είναι γεμάτη με δικηγόρους από ένα κοντινό δικαστήριο.
Ορισμένοι ιδιοκτήτες εστιατορίων αντιμετώπισαν πτώση 50% στις πωλήσεις του Ιουλίου και ανησυχούν για την πληρωμή ενοικίων και μισθών, δήλωσε στους FT ο Μπερνάρ Κοέν-Χαντάντ, επικεφαλής του λόμπι μικρών επιχειρήσεων CPME για την περιοχή του Παρισιού. Για άλλες επιχειρήσεις η μείωση των εσόδων ήταν έως και 70%, σύμφωνα με ξενοδοχειακές ενώσεις και ομάδες λόμπι που ζήτησαν οικονομική βοήθεια παρόμοια με εκείνη που εκταμιεύτηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19. Ήδη, έχει συγκροτηθεί μια περιφερειακή επιτροπή για την εξέταση των αξιώσεων αποζημίωσης, ενώ ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε τη Δευτέρα ότι η υπηρεσιακή κυβέρνησή του θα εξετάσει τις συνέπειες.
Η στατιστική υπηρεσία Insee προέβλεψε ώθηση κατά 0,3% στο γαλλικό ΑΕΠ στο τρίτο τρίμηνο, περίπου σε συμφωνία με τις εκτιμήσεις της Allianz για συνολική ώθηση 10 δισ. ευρώ στο ΑΕΠ από τουριστικές δαπάνες και κρατικές επενδύσεις σε υποδομές.
Οι συνολικές δαπάνες αναμένεται να φθάσουν τα 11,8 δισ. ευρώ - 15% περισσότερα από ό,τι είχε αρχικά υπολογιστεί, αν και παραμένουν κάτω από το κόστος τόσο των Αγώνων του Λονδίνου 2012 όσο και του Ρίο ντε Τζενέιρο 2016, και πολύ πιο κάτω από το Σότσι 2014, των πιο ακριβών Αγώνων στην ιστορία με 55 δισ. δολάρια. Για το Παρίσι, το κόστος περιελάμβανε την κατασκευή των νέων χώρων, την πληρωμή ιδιωτικής ασφάλειας και τη διασφάλιση μεταφοράς και στέγασης για τους αθλητές, διευκρίνισε η επιτροπή του Παρισιού 2024.
Η ασφάλεια, η μεγάλη πρόκληση
Οι Ολυμπιακοί του Παρισιού θα είναι οι Αγώνες με τα περισσότερα μέτρα ασφαλείας που έχουμε δει εδώ και πολλά χρόνια, καθώς με τους πολέμους στη Γάζα και στην Ουκρανία και τις ανησυχίες για την ασφάλεια στο εσωτερικό της χώρας, η Γαλλία έχει ήδη το συναγερμό ασφαλείας στο υψηλότερο επίπεδο. Το γεγονός δε ότι η τελετή έναρξης θα είναι η πρώτη που θα γίνει σε υπαίθριο χώρο και όχι σε στάδιο, αποτελεί πολύ μεγάλο στοίχημα για τα μέτρα ασφαλείας, δεδομένου ότι το Παρίσι εδώ και πολλά χρόνια είναι στόχος ισλαμικής τρομοκρατίας. Περίπου 85 σκάφη θα μεταφέρουν σχεδόν 7.000 αθλητές σε μια πλωτή παρέλαση μήκους 6 χιλιομέτρων στο Σηκουάνα.
Στην τελετή έναρξης θα υπάρχουν στους δρόμους 45.000 αστυνομικοί μαζί με 10.000 στρατιώτες, ελεύθεροι σκοπευτές θα αναπτυχθούν πάνω στα κτίρια κατά μήκος της διαδρομής, ενώ θα υπάρχει σύστημα anti-drone. Επίσης, κανένα αεροπλάνο δεν θα επιτρέπεται να πετάξει πάνω από το Παρίσι - εκτός αν είναι μέρος της τελετής. Για να κυκλοφορήσει κάποιος οπουδήποτε στην πρωτεύουσα χρειάζεται να διαθέτει QR code, που σημαίνει ότι χρειάστηκε να πέρασει μία μεγάλη γραφειοκρατία με πλήθος δικαιολογητικών, γι΄αυτό και οι ντόπιοι, όσοι έχουν μείνει στην πρωτεύουσα, είναι σε κατάσταση νευρικής κρίσης.
Την παράσταση θα παρακολουθήσουν περισσότεροι από 80 αρχηγοί κρατών καθώς και η οικονομική ηγεσία της Ευρώπης, μεταξύ των οποίων ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία δεν θα μεταβεί στη σύνοδο των υπουργών Οικονομικών και κεντρικών τραπεζών του G20 στο Ρίο ντε Τζανέιρο, καθώς και περισσότεροι από 300.000 θεατές από τις όχθες του Σηκουάνα, σύμφωνα με τους διοργανωτές. Η επιτροπή του Παρισιού 2024 είπε ότι περίπου 222.000 άτομα θα λάβουν δωρεάν προσκλήσεις, ενώ 104.000 θα πρέπει να αγοράσουν εισιτήριο.
«Πράσινοι» Αγώνες
Οι Αγώνες του Παρισιού 2024 υποσχέθηκαν να είναι οι πιο «πράσινοι» στην ιστορία.
Μια βασική πτυχή αυτής της δέσμευσης ήταν να γίνουν επενδύσεις στον εκσυγχρονισμό της υπάρχουσας υποδομής αντί για την εκ νέου κατασκευή, τόσο για λόγους βιωσιμότητας όσο και για να μην ξεφύγει εκτός ελέγχου το κόστος. Σύμφωνα με τις δημοτικές αρχές του Παρισιού, το 95% των χώρων διεξαγωγής των Αγώνων είναι προϋπάρχουσες υποδομές, συμπεριλαμβανομένου του πολυλειτουργικού σταδίου Stade de France και του National Velodrome για ποδηλασία.
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες θα συμβάλουν επίσης στην εκπλήρωση μιας υπόσχεσης δεκαετιών: να μετατρέψουν τον ποταμό Σηκουάνα, ο οποίος διασχίζει το Παρίσι, σε ένα υδάτινο σώμα όπου οι άνθρωποι θα μπορούν να κολυμπήσουν για πρώτη φορά μετά από 100 χρόνια. Επενδύθηκαν 1,4 δισ. ευρώ για την κατασκευή μιας μεγάλης λεκάνης απορροής στο Παρίσι, σχεδιασμένης να αποθηκεύει λύματα και να αποτρέπει την έκχυση του αποχετευτικού συστήματος στον ποταμό. Οι αγώνες μαραθωνίου κολύμβησης και τριάθλου πρόκειται να πραγματοποιηθούν στον Σηκουάνα, όμως έχουν επιλεγεί εναλλακτικοί χώροι διεξαγωγής, εάν ο ποταμός δεν είναι ασφαλής.
