Ευκαιρίες αλλά και προβλήματα προκύπτουν από τις αφορολόγητες μεταβιβάσεις ακινήτων, μετρητών, μετοχών κ.λ.π. υλικών και αύλων περιουσιακών στοιχείων μεταξύ των μελών της οικογένειας και με όριο τις 800.000 ευρώ που ενεργοποιήθηκαν από την 1 Οκτωβρίου με τις σχετικές διατάξεις που ψηφίστηκαν.
Πρακτικά μπορεί να ξεκινήσει μια μεγάλη μεταφορά πλούτου προς τις νεότερες γενεές και διευκολύνεται η οικονομική στήριξη μεγάλου ύψους μεταξύ των μελών της οικογένειας χωρίς να υπάρχει υποχρέωση καταβολής φόρου. Στην ελληνική πραγματικότητα η γενιά των millennials έζησε τα πιο παραγωγικά της χρονιά μεσούσης της οικονομικής κρίσης και έτσι τα χαμηλά εισοδήματα σε συνδυασμό με τα υψηλά τεκμήρια δεν τους επέτρεψαν να σχηματίσουν το ανάλογο φορολογικό κεφάλαιο. Είναι χαρακτηριστικό της ελληνικής κοινωνίας οι γονείς να στηρίζουν οικονομικά τα παιδιά τους όχι μόνο μέχρι την ενηλικίωση αλλά μέχρι να ανεξαρτητοποιηθούν οικονομικά και να τα συνεισφέρουν με χρηματικά ποσά, ποτέ για την αγορά ενός αυτοκινήτου, πότε για την καθημερινή συντήρηση του νοικοκυριού, βρισκόμενοι στο δίλημμα, είτε να το πράττουν άτυπα είτε τυπικά πληρώνοντας το γνωστό φόρο δωρεάς 10% που υπήρχε στις χρηματικές δωρεές μέχρι πρότινος. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις ελέγχου όπου βεβαιώθηκαν πρόστιμα για άτυπη δωρεά σε φορολογουμένους για ποσά μερικών χιλιάδων ευρώ, τα οποία κατευθύνονταν προς τα παιδιά τους ώστε εκείνα να καλύψουν τα έξοδα διαβίωσης τους.
Τι άλλαξε
Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις προβλέπεται εφαπαξ αφορολόγητο ποσό 800.000 ευρώ στην περίπτωση δωρεάς ή γονικής παροχής μονο προς τα πρόσωπα που υπάγονται στην Α' κατηγορία. Αυτά είναι μεταξύ άλλων σύζυγοι-γονείς -παιδιά -εγγόνια . Αυτό ισχύει για οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο, καθώς για δωρεά χρηματικών ποσών προς τα ως άνω πρόσωπα, η οποία διενεργείται με μεταφορά χρημάτων μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων . Το υπερβάλλον των 800.000 υπόκεινται σε φόρο, ο οποίος υπολογίζεται με συντελεστή δέκα τοις εκατό (10%).
Από το φόρο που προκύπτει εκπίπτει: ο φόρος που αναλογεί στις προγενέστερες δωρεές και γονικές παροχές, που συνυπολογίζονται σύμφωνα με το άρθρο 36 και ο φόρος ο φόρος που αποδεδειγμένα καταβλήθηκε στην αλλοδαπή για τις δωρεές και γονικές παροχές κινητών που έγιναν εκεί,
Οι νέες ρυθμίσεις δεν περιλαμβάνουν την απόκτηση περιουσίας με κληρονομιά αλλά προβλέπουν ότι οι παραπάνω Γονικές παροχές και Δωρεές δεν θα συνυπολογίζονται στην αιτία θανάτου κτήση περιουσίας, (από κληρονομιά) , μεταξύ των αυτών προσώπων.
Η φορολογική ελάφρυνση είναι πολύ μεγάλη , ιδίως στις μεγάλες περιουσίες ,αφού μέχρι σήμερα το αφορολόγητο στις γονικές παροχές ήταν αφορολόγητο μέχρι ποσού 150.000 ευρώ , από τις 150.000 μέχρι τις 300.000 ευρώ ό φόρος ήταν 1 % ,από τις 300.000 μέχρι τις 600.000 ήταν 5 % και για τα πάνω από 600.000 ποσά ήταν 10 %..και ουσιαστικά το όριο των 800.000 ευρώ είναι πολύ μεγαλύτερο αφού υπολογίζεται ανά γονέα και ανά παιδί.
Προβλήματα στην εφαρμογή
Οι δωρεές χρημάτων στα παιδιά- συζύγους και εγγόνια , απαλλάσσονται μεν από την πληρωμή φόρου 10 % , αλλά το πόθεν έσχες των δωρητών ελέγχεται, πρέπει δηλαδή το ποσό να προκύπτει από τα εισοδήματά τους.
Αντίστοιχα οι φορολογούμενοι που αποκτούν ακίνητα από τους γονείς, τους συζύγους ή τους παππούδες τους, και που προφανώς θέλουν να επισπεύσουν την μεταβίβαση λόγω της επικείμενης αύξησης των αντικειμενικών αξιών από 1-1- 2022 και λόγω εφαρμογής της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτηρίου από τη ίδια ημερομηνία, εκτός από το θέμα ό,τι με τα εισοδήματα τους θα πρέπει να καλύπτουν τα τεκμήρια διαβίωσης ,θα πρέπει να εξοφλήσουν και όλες , ακόμα και τις μη ληξιπρόθεσμες δόσεις οφειλών προς την Εφορία, επειδή για να προχωρήσει μια γονική παροχή απαιτείται φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα.
Η Εφορία από την άλλη πλευρά σε περίπτωση της μεταβίβασης ακινήτου χωρίς τίμημα, δεν χορηγεί αποδεικτικό ενημερότητας, εφόσον η είσπραξη της οφειλής δεν είναι διασφαλισμένη.
Αυτή η πραγματικότητα σε συνδυασμό με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ «Οι φορολογούμενοι που εμφανίζονται με οφειλές στην Εφορία ανήλθαν σε 3.435.236 ΑΦΜ» τον Αύγουστο του 2021 και όλοι αυτοί ,προκειμένου να επωφεληθούν των νέων διατάξεων, θα πρέπει να πρέπει να ακολουθήσουν τη διαδικασία εξόφλησης που προβλέπεται για τις οφειλές στην εφορία , μειώνει ουσιαστικά τον αριθμό των άμεσα ευνοούμενών από τις νέες διατάξεις .
Σε κάθε περίπτωση, είναι αυτονόητο πως η νέα αυτή φορολογικά ευνοική μεταχείριση των γονικών παροχών και των δωρεών δημιουργεί σε αρκετούς την σκέψη να προχωρήσουν σε τέτοια κίνηση, με δεδομένο και την εφαρμογή της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου στα ακίνητα από 1/1/22 που θα απαιτεί έξτρα δικαιολογητικά.
Όμως η πρακτική εφαρμογή και η απόφαση έχει περισσότερες φορολογικές προεκτάσεις, που δεν σταματούν στην (μη) επιβολή του φόρου και θα πρέπει να ενταχθούν σε έναν ευρύτερο φορολογικό σχεδιασμό. Έτσι, όπως συμβουλεύουμε τους πελάτες μας, θα πρέπει οι αποφάσεις να λαμβάνονται πάντα μετά την συμβουλή ενός ειδικού φοροτεχνικού ώστε ο φορολογούμενος να έχει την πλήρη εικόνα των άμεσων και των πιθανών μελλοντικών επιπτώσεων μιας τέτοιας κίνησης.