Ροή
Και ξαφνικά ο αγροτοδιατροφικός γίγαντας Αργεντινή, ήλθε στην επικαιρότητα με την εκλογή στη θέση του Προέδρου, ενός πολιτικού με σήμα το πριόνι, του Javier Milei! Αυτό που στη Δύση θα ονομάζαμε ελίτ του αγροτικού χώρου, τάχθηκε με το μέρος του από την αρχή της προεκλογικής εκστρατείας, ενώ η ισχυρή και συνεχιζόμενη ξηρασία αποτέλεσε σημαντικό παράγοντα της ανέλιξης του Μilei στον Προεδρικό θώκο. Με το σκεπτικό ότι, τα διατροφικά θέματα άρχισαν και ανεβοκατεβάζουν κυβερνήσεις, όχι μόνο στις υποανάπτυκτες και ανίσχυρες χώρες αλλά και σε ισχυρές και παραγωγικές, αξίζει να προβληματιστούμε για τις επερχόμενες εξελίξεις.
Αρχικά ορισμένα νούμερα. Η αγροτική παραγωγή της χώρας είναι τεράστια. Η Αργεντινή σήμερα παράγει ποσότητα τροφίμων ικανή να θρέψει 450 εκ ανθρώπους, δηλαδή πάνω από 10 φορές τον πληθυσμό της. Ο αγροτικός τομέας, παράγει το 8.5% του ΑΕΠ της χώρας αλλά το όλο αγροτοδιατροφικό κύκλωμα αντιπροσωπεύει πάνω από το 20%. Και το εντυπωσιακότερο, οτι όλα αυτά συμβαίνουν ενώ η κρατική στήριξη του αγροτικού τομέα είναι αρνητική, δηλαδή το κράτος δεν στηρίζει τον αγροτικό τομέα όπως συμβαίνει στις περισσότερες χώρες αλλά το αντίθετο! Λόγω των υψηλών εξαγωγικών δασμών, ο αγροτικός τομέας ενισχύει τα κρατικά έσοδα, μέσω μια αρνητικής επιδότησης ύψους 5.6% του αγροτικού εισοδήματος, σύμφωνα με τους σχετικούς δείκτες του ΟΟΣΑ!
To Bloomberg, εκτιμάει οτι τα τελευταία 20 χρόνια, έχει αφαιρεθεί από τον ακμάζοντα αγροτικό τομέα το ποσό των 200 δις δολαρίων για την στήριξη των κρατικών εσόδων, στην μάχη ενάντια στον πληθωρισμό και την στήριξη του καταρρέοντος εθνικού νομίσματος του πέσο. Ηταν λοιπόν προφανής η δήλωση αγροτικού παράγοντα από τις ονομαστές Πάμπες, οτι τόσο αυτός όσο και όσους ξέρει να καλλιεργούν αγροτικά προιόντα θα ψηφίσουν υπέρ του Milei.
Στην αχανή αυτή χώρα, οι σημαντικές παραγωγικές ζώνες είναι αυτή της περιφέρειας της πρωτεύουσας και της γειτονικής της Κόρντομπα. Υπάρχουν και άλλες μεγάλες παραγωγικές ζώνες αλλά βρίσκονται μακρυά από τη θάλασσα και το μεταφορικό κόστος είναι υψηλό, ενώ δεν λείπουν προβλήματα που σχετίζονται με τις υποδομές, των ποταμίων μεταφορών συμπεριλαμβανομένων. To 2021, το κόστος μεταφορών μέσω του μεγάλου ποταμού Parna, αυξήθηκε κατά 300%, λόγω της πτώσης στάθμης των υδάτων αποτέλεσμα της ξηρασίας. Το φετινό καλοκαίρι, περισσότεροι από 160.000 τόννοι σόγιας και 60 μαούνες είχαν αποκλειστεί σε διάφορα σημεία του ποταμού λόγω χαμηλής στάθμης υδάτων.
Καλλιεργείται μόνο το 15% της επιφάνειας της χώρας, ενώ το μισό της έκτασής της απασχολείται στην εκτροφή ζώων, μια δραστηριότητα που την έκανε διάσημη παλαιότερα, αλλά τώρα εμφανίζει σημαντικές προκλήσεις.
Τα βασικά προϊόντα της Αργεντινής είναι η σόγια, το καλαμπόκι, το κρέας, το σιτάρι, το κρασί, το μαλί. Η καλλιέργεια της σόγιας ήταν άγνωστη πριν 30 χρόνια, αλλά σήμερα η Αργεντινή είναι η τρίτη παγκόσμια παραγωγός χώρα του πολύτιμου αυτού κτηνοτροφικού οσπρίου μετά τις ΗΠΑ και την Βραζιλία, παράγοντας το 20% της παγκόσμιας παραγωγής. Το σύνολο της παραγωγής αυτής βασίζεται σε γενετικά τροποιημένες ποικιλίες, γεγονός που αποτελεί εμπόδιο στην βελτίωση της γενικότερης εικόνας των εξαγώγιμων προιόντων υψηλής αξίας, όπως το κρασί. Αυτό όμως δεν εμποδίζει την Αργεντινή να φιγουράρει στην πρώτη θέση ως παγκόσμιος εξαγωγέας ελαίου σόγιας.
Η μεγάλη αυτή επιτυχία στην καλλιέργεια και εξαγωγές της σόγιας, έγινε σε μεγάλο βαθμό σε βάρος της κτηνοτροφίας. Το 2005, η Αργεντινή ήταν η δεύτερη παγκόσμια δύναμη στην παραγωγή μοσχαρίσιου κρέατος, ενώ σήμερα έχει υποχωρήσει στην 11η θέση. Ο ανταγωνισμός εδαφών από την σόγια, ένα προιόν που προσφέρει άμεσα έσοδα (cash crop) σε αντίθεση με την πολύ απαιτητική σε κεφάλαια κτηνοτροφία, αλλά και μια σειρά πολύ άνυδρων περιόδων, ήταν οι βασικές αιτίες για την άτακτη αυτή υποχώρηση του προιόντος που αποτελούσε το σήμα κατατεθέν της χώρας.
Την 9η θέση στην παγκόσμια κατάταξη καταλαμβάνει η Αργεντινή στο γάλα, με το μισό περίπου εξάγεται σε μορφή σκόνης. Ο ΟΟΣΑ προβλέπει σημαντική άνοδο τόσο της παραγωγής όσο και των εξαγωγών γάλακτος και γαλακτοκομικών προιόντων τα επόμενα χρόνια.
Μεγάλος είναι επίσης και ο τομέας φρούτων και λαχανικών της χώρας, η επέκταση του οποίου έδωσε την ευκαιρία στην εγχώρια αγορά να μεγαλώσει σε μέγεθος παρά την συνεχή οικονομική κρίση της χώρας και την συρρίκνωση των οικογενειακών προυπολογισμών. Η πτώση των τιμών, σαν επακόλουθο της αύξησης της παραγωγής αλλά και οι υψηλοί εξαγωγικοί δασμοί, έδωσαν μια υγιεινή διέξοδο στο τραπέζι των Αργεντίνικων νοικοκυριών.
Σημαντική προσπάθεια τέλος έχει γίνει στην αναβάθμιση του τομέα οίνου της χώρας. Γνωστή παλαιότερα στο παγκόσμιο εμπόριο για τα φθηνά κρασιά της, προσπάθησε να αλλάξει την εικόνα αυτή, επενδύοντας στις πολλές εναλλαγές αμπελότοπων που διαθέτει και στην παραγωγή διαφοροποιημένων και ποιοτικών προιόντων, τόσο για την εγχώρια αγορά όσο και τις εξαγωγές. Ας σημειωθεί οτι το κρασί αποτελεί με νόμο ψηφισμένο από τη Βουλή, το εθνικό προιόν της χώρας από τις 24 Νοεμβρίου 2010!
O νεοεκλεγείς Πρόεδρος με το πριόνι, καταφέρθηκε στην προεκλογική του εκστρατεία στην ουσία ενάντια του Kirchnerism, μιας μάλλον αριστερών αντιλήψεων λαικίστικη πολιτική αντίληψη που δομήθηκε στη 16χρονη διακυβέρνηση της απερχόμενης προέδρου και του συζύγου της, της ατυχούς οικονομικής τους πολιτικής αλλά και των διεφθαρμένων πρακτικών τους. Αξίζει όμως να επισημανθεί και ο ρόλος της μεγαλύτερης και πλέον μακροχρόνιας ξηρασίας εδώ κι 60 χρόνια στην άνοδο του Μειλι. Εξαιτίας του καιρικού φαινομένου, ο αγροτικός τομέας βρίσκεται εδώ και τουλάχιστον τρία χρόνια σε δοκιμασία, ενώ τα έσοδα από εξαγωγές δεν απέδιδαν τα αναμενόμενα τόσο στο κράτος όσο και την οικονομία.
Ο παρακάτω πίνακας του Reuters απεικονίζει ανάγλυφα τα γεγονότα: οι αποδόσεις της σόγιας ανά καλλιεργούμενη επιφάνεια, έχουν συρρικνωθεί σε πρωτοφανή χαμηλά επίπεδα, φτάνοντας τις αποδόσεις του 1975, όταν η γεωργική τεχνολογία ήταν κυριολεκτικά άλλης εποχής!!! Παράλληλα, η συνολική παραγωγή της χώρας έπεσε στα χαμηλότερα επίπεδα του τρέχοντος αιώνα!
Φώτο: Getty Images
