Νέα επεισόδια στη διαμάχη για το Brexit, μεταξύ Βρετανίας και Ε.Ε. με τη βρετανική κυβέρνηση να εκδίδει νέα προειδοποίηση προς την ΕΕ ότι δεν θα αποφύγει τη μονομερή αναστολή του πρωτοκόλλου της Βόρειας Ιρλανδίας, το οποίο συμφώνησε ο Μπόρις Τζόνσον πέρυσι.
Ο αρμόδιος υπουργός για το Brexit, Ντέιβιντ Φροστ, σε ομιλία του στη Βουλή των Λόρδων τη Δευτέρα το βράδυ είπε ότι η ΕΕ θα πρέπει να λάβει "πολύ σοβαρά" τις προτάσεις του Ηνωμένου Βασιλείου για επαναδιαπραγμάτευση μέρους του πρωτοκόλλου εάν θέλει να αποφύγει την κατάρρευση του.
Σε συνέχεια των παραπάνω, η Βρετανία μεταθέτει υγειονομικούς ελέγχους τροφίμων στα σύνορα με τη Β. Ιρλανδία για το καλοκαίρι του 2022, θεωρώντας ότι αυτό είναι ένα “ρεαλιστικό χρονοδιάγραμμα”, επιδιώκοντας να αυξήσει τις πιέσεις προς την Ε.Ε.
Η επιτυχία ή όχι της βρετανικής επίδειξης πυγμής είναι σίγουρο ότι θα αποτελέσει εφαλτήριο για τον ευρωσκεπιτικισμό που ελλοχεύει και σε άλλες κυβερνήσεις, όπως της Ουγγαρίας, η οποία μετά τις απειλές που δέχθηκε για αποπομπή από την Ε.Ε. λόγω των πολιτικών διακρίσεων απέναντι στους ΛΟΑΤΚΙ+ ανθρώπους που έχει εισαγάγει, πλέον συζητά όλο και πιο ανοιχτά στη δική της δημόσια σφαίρα έναν τρόπο αποδέσμευσης από την Ε.Ε.
Ο πόλεμος των λουκάνικων
Εκτός από τις εκατέρωθεν δηλώσεις που έλαβαν χώρα, η Βρετανία ενεργοποίησε μονομερώς μια περίοδο χάριτος για τους ελέγχους σε κρύα κρέατα, συμπεριλαμβανομένων των λουκάνικων. Η πλευρά της Κομισιόν, μέσω του Σέφτσοβιτς, δήλωσε ότι η Ε.Ε.
Ο Σεφτσόβιτς δήλωσε στους δημοσιογράφους την Παρασκευή ότι η ΕΕ απάντησε με ψυχραιμία και επέλεξε να μην προχωρήσει σε νομικές ενέργειες, προκειμένου να δημιουργηθεί χώρος για διάλογο.
Η κυβέρνηση της Βρετανίας, απάντησε ότι θα μεταθέσει έναν σημαντικό αριθμό ελέγχων στα σύνορα που αφορούν τρόφιμα. Συγκεκριμένα, οι έλεγχοι που θα συνέβαιναν τον Οκτώβριο αναμένεται να μεταφερθούν από τον Ιανουάριο του επόμενου έτους έως τον Ιούλιο του 2022, επιβεβαίωσε ο Ντέιβιντ Φροστ.
Είπε μάλιστα ότι οι καθυστερήσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν φυσικούς ελέγχους στα τρόφιμα και άλλα προϊόντα που σχετίζονται με ζώα που έρχονται στο Ηνωμένο Βασίλειο από κράτη-μέλη της ΕΕ, και αναμένονταν μέχρι τον Ιανουάριο του επόμενου έτους, είναι αποτέλεσμα της πανδημίας.
Ο Ντέιβιντ Φροστ, με την εμπειρία του στους ευρωπαϊκούς διαδρόμους, επέλεξε να τοποθετηθεί στη Βουλή των Λόρδων λίγες ημέρες αφότου ο ομόλογός του στις Βρυξέλλες, Μάρος Σέφτσοβιτς, κοινός επικεφαλής του συμβουλίου εταιρικής σχέσης ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου, είπε στο Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα (DUP) της Βόρειας Ιρλανδίας να «κατευνάσει τη ρητορική του», όταν το τελευταίο απείλησε με διάλυση της βουλής, με σκοπό την επανεξέταση του πρωτοκόλλου.
Η πλευρά της Βρετανίας θεωρεί ότι το έγγραφο που συνυπέγραψε με τη Ε.Ε. της δίνει τη δυνατότητα α αναστείλει το πρωτόκολλο εάν θεωρεί ότι θα έχει σημαντικό κοινωνικο-οικονομικό αντίκτυπο.
«Προτρέπω την ΕΕ να το πάρει στα σοβαρά. Θα έκαναν ένα σημαντικό λάθος αν θεωρούσαν ότι δεν είμαστε έτοιμοι να χρησιμοποιήσουμε τις εγγυήσεις του άρθρου 16, αν αυτή είναι η μόνη μας επιλογή για να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση που έχουμε μπροστά μας. Για να αποφύγουμε το άρθρο 16, πρέπει να υπάρξει πραγματική διαπραγμάτευση μεταξύ ημών και της Ε.Ε», ήταν η ακριβής δήλωση του Φροστ.
Η απάντηση ήρθε από τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν, ο οποίος έκανε και τη σχετική διήμερη επίσκεψη στη Βόρεια Ιρλανδία για να συζητήσει με τους θεσμούς εκεί, ο οποίος είπε ότι η επαναδιαπραγμάτευση του πρωτοκόλλου θα οδηγούσε απλώς σε μεγαλύτερη αστάθεια για τις επιχειρήσεις και τις εμπορικές κοινότητες όλων, καθώς επίσης θα επεκτεινόταν στην καθημερινότητα των πολιτών.
Ο Φροστ δεν δίστασε να σχολιάσει δηκτικά, λέγοντας ότι «με ανησυχούσαν ορισμένα σχόλια που ακούσαμε από εκπροσώπους της Κομισιόν τις τελευταίες ημέρες, τα οποία φαίνεται να υποδηλώνουν ότι μπορεί να σκέφτονται τη φυγή προς τα εμπρός (σ.σ. σε άλλο σημείο περιγράφει τη στάση της Κομισιόν ως εκβιαστική, “take it or leave it”).
Συμπλήρωσε επίσης ότι, «αν ναι (σ.σ. η πρόταση είναι εκβιαστική), τότε με όσο μεγαλύτερη σοβαρότητα μπορώ, κύριοι, τους παροτρύνω να το ξανασκεφτούν και να σκεφτούν αντίθετα να εργαστούν για να επιτύχουν πραγματική συμφωνία μαζί μας, ώστε να μπορέσουμε να βάλουμε σε εφαρμογή κάτι που μπορεί να διαρκέσει. Αυτές οι διαπραγματεύσεις πρέπει να ξεκινήσουν σοβαρά και πρέπει να ξεκινήσουν σύντομα».
Η Ε.Ε. αντιμέτωπη με τον αυξημένο ευρωσκεπτικισμό
Ενόψει πολλών θεμελιωδών αλλαγών που έχουν συμβεί και πρόκειται να συμβούν, συμπεριλαμβανομένης και της αποχώρησης της Άνγκελα Μέρκελ από το “τιμόνι” της Ε.Ε., η Ένωση έρχεται για πρώτη φορά αντιμέτωπη με ένα ευρωσκεπτικιστικό ρεύμα το οποίο δεν είναι μόνο κάποιες δηλώσεις ή θέσεις μεμονωμένων πολιτικών κομμάτων που ανήκουν στις αντιπολιτεύσεις ορισμένων χωρών (π.χ. Μαρίν Λεπέν στη Γαλλία) αλλά βρίσκεται στον κυβερνητικό πυρήνα των κρατών. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι η Ουγγαρία.και ακολουθεί κατά πόδας και η Πολωνία.
Μετά τη σύγκρουση σε επίπεδο Ευρωκοινοβουλίου μεταξύ του Ολλανδού πρωθυπουργού Μαρκ Ρούττε και του Βίκτορ Ορμπάν το καλοκαίρι, με αφορμή τον νόμο που πέρασε ο τελευταίος για τον περιορισμό των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤΚΙ+ ανθρώπων στην Ουγγαρία και την πρόταση που έκανε ο Ρούττε ότι “η Ουγγαρία δεν χωράει στην Ευρωπαϊκή Ένωση”, πλέον οι ρόλοι έχουν αντιστραφεί.
Τόσο δημοσκοπήσεις από την Ουγγαρία, όσο και δηλώσεις από διάφορους κυβερνητικούς παράγοντες δείχνουν ότι ωριμάζει στη σκέψη των Ούγγρων η αποχώρηση από την Ε.Ε. και από ότι φαίνεται υπάρχει και ανοιχτός δίαυλος επικοινωνίας με την Πολωνία, η οποία πολιτικά ακολουθεί κατά πόδας την Ουγγαρία.
Η Ένωση λοιπόν έχει μπροστά της; ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα που αφορά το πώς θα ανακόψει τον ευρωσκεπτικισμό που κυοφορείται σε κυβερνητικά επιτελεία πλέον, ενώ ταυτόχρονα θα μπορέσει να συνομιλήσει με τη Βρετανία χωρίς να τραβήξει περαιτέρω το σχοινί και για τις δύο πλευρές. Το επίπεδο δυσκολίας αυτού του πλάνου αυξάνει κατακόρυφα από την 1η Οκτωβρίου, όταν και επίσημα, δεν θα υπάρχει κάποια ισχυρή πολιτική προσωπικότητα η οποία θα ηγείται των ευρωπαϊκών πραγμάτων.
