Η συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Γαλλίας, των ΗΠΑ, της Βρετανίας και της Γερμανίας, η οποία είχε προγραμματιστεί στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη ακυρώθηκε λόγω της διαμάχης που έχει προκύψει για τη νέα συμφωνία ασφάλειας στον Ινδο-Ειρηνικό, την AUKUS. Η Γαλλία, παρόλο που έχει ισχυρούς λόγους να αισθάνεται αδικημένη, σε σύντομο χρόνο θα πρέπει να συμβαδίσει με την υπόλοιπη Ε.Ε., η οποία δεν συμμερίζεται απόλυτα τη δική της αίσθηση αδικίας.
Η ακύρωση της συνάντησης οφείλεται στην αποχώρηση της Γαλλίας από το τραπέζι της συζήτησης, κάτι που επιβεβαίωσε στα διεθνή ΜΜΕ ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας, ο οποίος πρόσθεσε ότι δεν μπορούμε να συζητάμε για οριστική ακύρωση, αλλά για αναβολή. «Ο λόγος (σ.σ. της ακύρωσης) ήταν η δυσαρέσκεια από τη γαλλική πλευρά, την οποία μπορώ να καταλάβω και ότι κάποια πράγματα πρέπει πρώτα να διευθετηθούν για να καθίσουμε μαζί στο ίδιο τραπέζι», είπε ο Μάας.
Τέλος, ο Μάας εξέφρασε κριτική στο πώς προέκυψε η συμφωνία AUKUS, λέγοντας «Αυτή η απόφαση και ο τρόπος με τον οποίο προέκυψε είναι ενοχλητική. Και είναι απογοητευτική, όχι μόνο για τη Γαλλία".
Από την πλευρά του, το αμερικανικό Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανέφερε δυσκολίες προγραμματισμού ως δικαιολογία για την αλλαγή της σχεδιασμένης συνάντησης, ενώ ένας ανώτερος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε ότι τα προγράμματα όλων είναι δυναμικά και μένει να δούμε αν μια τέτοια συνάντηση είναι ακόμα απαραίτητη αυτήν την εβδομάδα.
Η Ε.Ε. «δεν συναισθάνεται» τη Γαλλία
Η Ε.Ε., από τις εξελίξεις με την AUKUS, καταλαβαίνει ότι οι ΗΠΑ δεν την αντιμετωπίζουν ως ολοκληρωμένο διεθνή δρώντα στα γεωπολιτικά πράγματα και η αιτία είναι ότι δεν έχει κατακτήσει ενιαία στάση στις νέες διεθνείς προκλήσεις. Η πραγματικότητα είναι ότι υπάρχουν κινήσεις που πρώτα υπολογίζονται και εκτελούνται στο πεδίο της εκάστοτε κρατικής στρατηγικής και στη συνέχεια «κουμπώνουν» σε μια ευρύτερη πολιτική της Ε.Ε. Ένα παράδειγμα είναι η περίφημη συμφωνία πώλησης υποβρυχίων της Γαλλίας, που ακυρώθηκε λόγω της AUKUS, αλλά και άλλες κινήσεις όπως η ανάπτυξη του αεροπλανοφόρου Charles de Gaulle στην Ασία.
Όσο τα κράτη-μέλη βλέπουν την εξωτερική τους πολιτική και την εξωτερική πολιτική της Ε.Ε. ως έναν από τους άλλους τρόπους για να συμπληρώσουν τις εθνικές τους πολιτικές, τόσο θα απέχει από κάθε κράτος-μέλος η «ενσυναίσθηση» απέναντι σε καταστάσεις, όπως η ακύρωση της συμφωνίας υποβρυχίων της Γαλλίας με την Αυστραλία.
Η AUKUS ως «μετα-αυτοκρατορική» πολιτική επιλογή
Το βασικό πρόβλημα που δημιουργείται στην Ε.Ε. από τις επιμέρους στρατηγικές των κρατών-μελών, είναι ότι οι ΗΠΑ δεν αισθάνονται την ανάγκη να διαβουλευτούν με τους Ευρωπαίους συμμάχους τους, εκτός από το Ηνωμένο Βασίλειο.
Η AUKUS στο συμβολικό επίπεδο είναι μια μετα-αυτοκρατορική συμφωνία, στην οποία συμμετέχουν τα ισχυρά κράτη της πρώην Βρετανικής Αυτοκρατορίας και συνολικά η αγγλοσαξωνική οπτική της διεθνούς πολιτικής. Έτσι εξηγείται και η εξέλιξη της στρατηγικής της Αυστραλίας να εμβαθύνει τη συμμαχία της με τις ΗΠΑ. Παρόλο που -σε τελική ανάλυση- η επιλογή της Αυστραλίας να γίνει το πρώτο κράτος στην περιοχή που θα έχει πυρηνικά υποβρύχια, θα έχει αμφισβητούμενα αποτελέσματα στην ασφάλεια και τη μείωση των εντάσεων στον Ινδο-Ειρηνικό.
Η στάση της Γαλλίας τι μπορεί να δώσει στην Ε.Ε.;
Υπάρχουν ελπιδοφόρες εξελίξεις για την οικοδόμηση κοινής εξωτερικής πολιτικής για την Ε.Ε. Η παρουσίαση του νέου στρατηγικού σχεδίου για τον Ινδο-Ειρηνικό αλλά και το νέο εργαλείο «συντονισμένης θαλάσσιας παρουσίας» είναι σε αυτήν την κατεύθυνση. Ειδικά η συντονισμένη θαλάσσια παρουσία, που επιτρέπει τον εθελοντικό συντονισμό μεταξύ των κρατών-μελών που αναπτύσσουν πλοία (και αεροσκάφη) σε μια συγκεκριμένη περιοχή, ενώ αυτές οι δυνάμεις θα παραμένουν υπό εθνική διοίκηση, προάγει και την ενιαία αμυντική στάση, την οποία ευαγγελίζεται η κυβέρνηση Μακρόν ως αναγκαία.
Η Ε.Ε. έχει αντιληφθεί ότι η Ασία και ο Ινδο-Ειρηνικός αποτελούν τη νέα προτεραιότητα στην αμερικανική στρατηγική και η Ουάσινγκτον θα τους λάβει υπόψη μόνο όταν αρχίσουν να ενεργούν ως μπλοκ, με τον τρόπο που το κάνουν σε πολλά γεωοικονομικά ζητήματα, όπως για παράδειγμα το «πάγωμα» της συμφωνίας CAI με την Κίνα. Ε
Η στάση της Γαλλίας πιθανά να βοηθήσει την Ε.Ε. να μην παρασυρθεί και να αποφασίσει ενέργειες που θα έχουν συνέπειες στις σχέσεις με τις ΗΠΑ, μόνο υπό το βάρος της AUKUS. Υπάρχουν άμεσα θέματα που θα αποφασιστούν, όπως η αναβολή ή όχι, της έναρξης του νέου Συμβουλίου Εμπορίου και Τεχνολογίας με τις ΗΠΑ και η κύρωση ή όχι της συμφωνίας ελεύθερων συναλλαγών με την Αυστραλία. Η Ε.Ε. πρέπει να καταλάβει από τη στάση της Γαλλίας, ότι η συντήρηση της «οργής» απέναντι στην AUKUS εξυπηρετεί μόνο τα συμφέροντα της Κίνας. Συμπερασματικά, με το να κατευνάσει την οργή της Γαλλίας η Ε.Ε., θα οδηγήσει στο να βρει έναν δικό της ρόλο, ως ανεξάρτητος στρατηγικός παίκτης στο ίδιο επίπεδο με τις ΗΠΑ, την Κίνα και τη Ρωσία, με τη δική της γεωπολιτική στρατηγική. Η Γαλλία, όσο κι αν τώρα μοιάζει παράδοξο, είναι η χώρα που με τη στάση της μπορεί να γίνει μοχλός πίεσης προς αυτήν την κατεύθυνση.
