Η Νάνσυ Πελόζι, που με την αμφιλεγόμενη επίσκεψη της στην Ταϊβάν κοντεύει να προκαλέσει επεισόδιο ανάμεσα σε ΗΠΑ και Κίνα, δεν είναι μία οποιαδήποτε Αμερικανίδα πολιτικός για το κινεζικό καθεστώς.
Εκτός από την επιρροή που η ίδια ασκεί ως πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων και δεύτερη στη σειρά διαδοχής στην προεδρία των ΗΠΑ, καθώς και ως ηγέτιδα του κυβερνώντος κόμματος των Δημοκρατικών, η Πέλοζι φρόντισε από πολύ νωρίς να δείξει την ιδιαίτερη «αδυναμία» της προς το Πεκίνο, υψώνοντας ένα πανό υπέρ της δημοκρατίας στην πλατεία Τιενανμέν, πριν από περισσότερο από 30 χρόνια.
Έκτοτε, και μέχρι σήμερα που πραγματοποιεί την περιοδεία της στην Ασία, η Νάνσι Πελόζι έχει κλείσει τρεις δεκαετίες «γερακίσιας» στάσης απέναντι στην Κίνα, «πιέζοντας» την ασιατική υπερδύναμη για ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά και ενάντια στην αυξανόμενη παγκόσμια επιρροή της.
Ως εκ τούτου, η επίσκεψη της στο νησί της Ταϊβάν, το οποίο η Κίνα θεωρεί έδαφος της, μόνο αδιάφορη δεν μπορεί να είναι για την κυβέρνηση του Σι Τζινπίνγκ.
Η Ταϊβάν ήταν κεντρικό θέμα σε μια συνομιλία την περασμένη εβδομάδα μεταξύ Μπάιντεν και Σι.
Ο Αμερικανός πρόεδρος «ένιψε τας χείρας του» λέγοντας ότι η Πελόζι παίρνει τις δικές της αποφάσεις ως πρόεδρος της Βουλής και ότι δεν μπορεί να ελέγξει άλλο θεσμό της κυβέρνησης. Ωστόσο, ο εξοργισμένος Σι κατέστησε σαφές πόσο μεγάλο πρόβλημα θα ήταν μια τέτοια επίσκεψη, προειδοποιώντας τον Τζο Μπάιντεν να «μην παίζει με την φωτιά γιατί θα καεί».
Τα τελευταία 24ωρα αμφότερα ΜΜΕ και social media έχουν επιδοθεί σε έναν αγώνα να εξακριβώσουν πού βρίσκεται και πού κατευθύνεται η Νάνσι Πελόζι.
Πηγές του Bloomberg αναφέρουν ότι αναμένεται να προσγειωθεί στην Ταϊπέι την Τρίτη και επίσης πως μια συνάντηση με τον Πρόεδρο Τσάι Ινγκ Γουέν είναι πιθανόν στο πρόγραμμα της για την Τετάρτη.
Η Πελόζι, 82 ετών, θα είναι ο πιο υψηλόβαθμος εκλεγμένος αξιωματούχος των ΗΠΑ που θα επισκεφθεί την Ταϊβάν εδώ και ένα τέταρτο του αιώνα.
Πώς η Πελόζι έγινε «κόκκινο πανί» για την Κίνα
Δύο χρόνια αφότου οι κινεζικές αρχές κατέστειλαν βίαια τις μαζικές διαδηλώσεις στην πλατεία Τιενανμέν του Πεκίνου το 1989, η Πελόζι, τότε ακόμη ένα νέο μέλος του Κογκρέσου, ενώθηκε με μια δικομματική αντιπροσωπεία που σήκωσε ένα πανό αφιερωμένο «σε αυτούς που πέθαναν για τη δημοκρατία στην Κίνα». Η κινεζική αστυνομία σταμάτησε τη διαμαρτυρία τους.
Η Πελόζι φροντίζει να τιμά τακτικά τη μνήμη της Τιενανμέν. Στην 33η επέτειο, μόλις αυτόν τον Ιούνιο, εξέφρασε την υποστήριξή της στους «ακτιβιστές στην ηπειρωτική χώρα και σε ολόκληρη την περιοχή που επιδιώκουν να ασκήσουν τις βασικές ελευθερίες και τα δικαιώματά τους» ενάντια στις «επιταχυνόμενες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» από το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα.
Η εκλεγμένη στην Καλιφόρνια, στην οποία συμπεριλαμβάνεται το Σαν Φρανσίσκο όπου σχεδόν το ένα τρίτο των κατοίκων είναι ασιατικής καταγωγής, συγκρούστηκε με τους προέδρους και των δύο αμερικανικών κομμάτων στην κριτική της στην Κίνα για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Στην πορεία της έχει συναντήσει όλους εκείνους που, σύμφωνα με το Πεκίνο, δεν θα έπρεπε να έχει συναντήσει: Θιβετιανές προσωπικότητες και τον Δαλάι Λάμα, καθώς και διαδηλωτές υπέρ της δημοκρατίας του Χονγκ Κονγκ, όπως ο Τζόσουα Γουόνγκ, την μειονότητα των Ουιγούρων που, κατά τις καταγγελίες, έχουν υποστεί αυτό που οι Αμερικανοί αξιωματούχοι αποκαλούν «γενοκτονία» στη δυτική επαρχία Σιντζιάνγκ της Κίνας, με το Πεκίνο να αρνείται ότι έχουν διαπραχθεί οι οποιεσδήποτε θηριωδίες.
Η Πελόζι κατάφερε να αντλήσει δύναμη και ηγετικό ρόλο στην αντικινεζική εκστρατεία του αμερικανικού κράτους καθώς «σκαρφάλωνε» τα σκαλιά της εξουσίας στο Κογκρέσο, ως η κορυφαία Δημοκρατική στην Επιτροπή Πληροφοριών της Βουλής και στην Επιτροπή Πιστώσεων, όπου είχε την επίβλεψη των προγραμμάτων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Συχνά επαναλαμβάνει παραλλαγές μιας γραμμής που παρουσιάστηκε τον Μάιο του 2021 σε μια κοινή ακρόαση της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Κογκρέσου και της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων «Τομ Λάντος»: «Εάν δεν μιλήσουμε ανοιχτά κατά των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα για εμπορικούς λόγους, χάνουμε κάθε ηθική εξουσία για να μιλήσουμε για τα ανθρώπινα δικαιώματα οπουδήποτε».
Η Πελόζι έχει προσπαθήσει εδώ και καιρό να συνδέσει την εμπορική δραστηριότητα της Κίνας με τα ανθρώπινα δικαιώματα, αντιτάσσεται σθεναρά στις προσπάθειες της Κίνας να φιλοξενήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες ήδη από το 1993 ενώ υποστήριξε το διπλωματικό μποϊκοτάζ του Μπάιντεν στους φετινούς Χειμερινούς Αγώνες στο Πεκίνο.
Με αυτά ως δεδομένα η επίσκεψη της Πελόζι στην Ταϊβάν είναι δυνητικά η πιο αμφιλεγόμενη πράξη της μετά από την πλατεία Τιενανμέν, ειδικά αν συνυπολογιστεί η εξαιρετική ευαισθησία που επιδεικνύει η Κίνα στην διαμάχη γύρω από το νησί, και επιπλέον, η «δύσκολη» γεωπολιτική συγκυρία.
Ενώ άλλοι Αμερικανοί αξιωματούχοι υπογραμμίζουν σταθερά την ανάγκη για προσπάθεια «υπεύθυνης διαχείρισης» του ανταγωνισμού με την Κίνα και την αποφυγή της οποιαδήποτε πιθανότητας λανθασμένου χειρισμού που θα μπορούσε να οδηγήσει σε σύγκρουση, αυτό το ταξίδι διακινδυνεύει ακριβώς αυτό.
Ήδη, όπως έκανε γνωστό το Reuters, κοντά στη νοητή γραμμή στο μέσον του στενού της Ταϊβάν πέταξαν μαχητικά της Πολεμικής Αεροπορίας της Κίνας ενώ κινεζικά πολεμικά πλοία βρίσκονται κοντά στην άτυπη ουδέτερη ζώνη στο στενό από χθες Δευτέρα. Την ίδια στιγμή, σε οικονομικό επίπεδο, η Κίνα απαγόρευσε τις εξαγωγές περισσότερων από 100 Ταϊβανέζικων εταιρειών τροφίμων σε μια προφανή προσπάθεια να ασκήσει οικονομική πίεση σε μια βασική βιομηχανία του νησιού.
Η διαμάχη για την Ταϊβάν
Η επίσκεψη Πελόζι στην Ταϊβάν έχει μια εξαιρετική δυνατή συμβολική σημασία καθώς, μετά από διαμάχη δεκαετιών, οι Κινέζοι αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου Σι, έχουν εντείνει τη ρητορική σχετικά με την πρόθεση του Πεκίνου να την ενσωματώσει διά της βίας.
Ο Σι Ζινπίνγκ από την άλλη, ενόψει του κρίσιμου συνεδρίου του κόμματος τον Νοέμβριο, θέλει πάση θυσία να εδραιώσει ην εξουσία του προκειμένου να εξασφαλίσει μια τρίτη θητεία ως πρόεδρος. Ιδιαίτερα, μετά από το «ανέβασμα» των τόνων απέναντι στις ΗΠΑ και στις απειλές πως θα «απαντήσει» με στρατιωτικά και οικονομικά μέσα στις προκλήσεις, θα ήταν επιβλαβές για την εικόνα του ως στιβαρού ηγέτη μια ένδειξη υπαναχώρησης και αδυναμίας.
Ερωτηθείσα σε συνέντευξη Τύπου στις 21 Ιουλίου σχετικά με το πώς να αποτρέψει την Κίνα από το να επιτεθεί στην Ταϊβάν, η Πελόζι δήλωσε: «Νομίζω ότι είναι σημαντικό για εμάς να δείξουμε υποστήριξη στην Ταϊβάν».
«Κανείς από εμάς δεν έχει πει ποτέ ότι είμαστε υπέρ της ανεξαρτησίας όταν πρόκειται για την Ταϊβάν», πρόσθεσε. «Αυτό εναπόκειται στην Ταϊβάν να το αποφασίσει».
Το ταξίδι πραγματοποιείται στην πιο ακατάλληλη συγκυρία για τον Λευκό Οίκο φέρνοντας «πονοκέφαλο» στον Αμερικανό πρόεδρο, ο οποίος εξετάζει αν θα άρει τους δασμούς που χρονολογούνται από την εποχή του Ντόναλντ Τραμπ σε κινεζικά προϊόντα αξίας 300 δισ. δολαρίων, ενώ η αμερικανική οικονομία παλεύει με τον ταχύτερο πληθωρισμό των τελευταίων τεσσάρων δεκαετιών με ενδιάμεσες εκλογές αυτό το φθινόπωρο.
Ωστόσο, η Πελόζι μπορεί να έχει τους λόγους της για να το πραγματοποιήσει τώρα.
«Για την Πελόζι, αυτό το ταξίδι θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι κλείνει ένα μακρύ ρεκόρ ως γεράκι κατά της Κίνας και υπέρμαχος των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όσο είναι ακόμη πρόεδρος – μια θέση που ίσως χρειαστεί να εγκαταλείψει μετά τις ενδιάμεσες βουλευτικές εκλογές του Νοεμβρίου», δήλωσε στο Bloomberg η Αμάντα Χσιάο, ανώτερη αναλύτρια στο International Crisis Group, σχετικά με το πώς να αποφευχθεί μια νέα κρίση στα στενά της Ταϊβάν.
Photo: Gettyimages/Ideal Image
