Την ανάγκη επανεπιβεβαίωσης των βασικών αρχών του ΝΑΤΟ την ώρα που μαίνεται ο πόλεμος στην Ουκρανία, τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την άφιξή του στη Σύνοδο Κορυφής της Συμμαχίας στο Βίλνιους της Λιθουανίας, ενώ παράλληλα χαιρέτισε την οπισθοχώρηση του Ερντογάν στο θέμα της ένταξης της Σουηδίας.
Για την προγραμματισμένη συνάντησή του με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, εκτίμησε πως μπορεί να αποτελέσει ένα πρώτο βήμα επανεκκίνησης των σχέσεων Ελλάδος και Τουρκίας.
Αναλυτικά, η δήλωση του πρωθυπουργού:
«Συναντιόμαστε εδώ, στο Βίλνιους, καθόσον ακόμα, λίγες εκατοντάδες χιλιόμετρα πιο πέρα μαίνεται η Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Κατά συνέπεια, η επανεπιβεβαίωση στις βασικές αρχές και αξίες της Συμμαχίας είναι σήμερα περισσότερο απαραίτητη παρά ποτέ και θέλω να χαιρετίσω την επί της αρχής απόφαση της Τουρκίας και του Προέδρου Erdoğan να δεχθεί στους κόλπους της Συμμαχίας τη Σουηδία. Και εύχομαι πολύ σύντομα και επίσημα η φίλη Σουηδία να αποτελέσει το 32ο μέλος της Συμμαχίας μας.
Θα έχω, όπως γνωρίζετε, επίσης την ευκαιρία να συναντηθώ αύριο κατ’ ιδίαν με τον Πρόεδρο Erdoğan, στην πρώτη συνάντησή μας μετά τη διπλή εκλογική μας επικράτηση. Πιστεύω ότι και οι δύο, με μία ισχυρή λαϊκή εντολή, μπορούμε να κάνουμε ένα πρώτο βήμα επανεκκίνησης των σχέσεων Ελλάδος και Τουρκίας.
Όπως έχω πει πολλές φορές, δεν είμαστε καταδικασμένοι να ζούμε με την Τουρκία σε ένα διαρκές κλίμα έντασης. Έχουμε προφανώς σημαντικές διαφορές. Μπορούμε όμως να συμφωνήσουμε ότι, με γνώμονα τις σχέσεις καλής γειτονίας αλλά και τον σεβασμό μας στο Διεθνές Δίκαιο, θα χαράξουμε έναν οδικό χάρτη ώστε να μπορέσουμε να επιλύσουμε τη σημαντικότερη γεωπολιτική μας διαφορά, που δεν είναι άλλη από την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών, δηλαδή ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδος, στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Έχει διαμορφωθεί ένα θετικό κλίμα τους τελευταίους μήνες στις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών μας και ευελπιστώ και προσβλέπω ότι μπορούμε να οικοδομήσουμε πάνω σε αυτό το θετικό κλίμα και να κάνουμε κάποια σημαντικά βήματα προόδου. Βήματα προόδου τα οποία θα είναι προφανώς προς όφελος και των δύο λαών μας».
Η σύνοδος του ΝΑΤΟ ξεκινά τις εργασίες της σήμερα στο Βίλνιους της Λιθουανίας και αναμένεται να κρίνει την προσχώρηση ή μη της Σουηδίας στο Βορειοατλαντικό Σύμφωνο. Χθες η Τουρκία έδωσε το «πράσινο φως» για την ένταξη της Σουηδίας, σύμφωνα με όσα ανέφερε σε ανάρτησή του στο Twitter ο ΓΓ της Συμμαχίας, Γενς Στόλτενμπεργκ.
Κατά τη σύνοδο του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους θα τεθούν επί τάπητος μεταξύ άλλων η εφαρμογή των αποφάσεων της Μαδρίτης για την προσαρμογή της αποτρεπτικής και αμυντικής διάταξης της Συμμαχίας στο νέο περιβάλλον ασφαλείας, που διαμορφώνεται μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η αύξηση των πόρων, που διατίθενται από τους Συμμάχους για την ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων τους, αλλά και η μορφή, που θα λάβει η συνέχιση της βοήθειας και ενίσχυσης της Ουκρανίας.
Κυβερνητικές πηγές: Υπό τους περιορισμούς του Κογκρέσου η αναβάθμιση και απόκτηση των F-16 από την Τουρκία
Στο μεταξύ, θετική χαρακτηρίζουν κυβερνητικές πηγές την εξέλιξη της επαναπροσέγγισης Τουρκίας - Δύσης, λίγες ώρες πριν από το κρίσιμο ραντεβού του Έλληνα πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη και του Τούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Σε ό,τι αφορά στο θέμα των F-16, οι ίδιες κυβερνητικές πηγές επισημαίνουν πως πριν από 4 χρόνια η γειτονική χώρα θα λάμβανε 100 αμερικανικά μαχητικά 5ης γενιάς, τύπου F-35 χωρίς κανένα περιορισμό, ενώ σήμερα υπόκειται στους περιορισμούς του Κογκρέσου για την αναβάθμιση και την απόκτηση μαχητικών, τύπου F-16.
Ποιους θα συναντήσει ο πρωθυπουργός
Στο πλαίσιο της Συνόδου ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα συναντηθεί αύρο το πρωί στο περιθώριο της Συνόδου με τον Πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν. Επιπλέον, μετά τη συνάντηση, που θα έχει με τον Τούρκο πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο πρωθυπουργός θα συναντηθεί με τον Καγκελάριο της Γερμανίας Όλαφ Σολτς.
Πρόκειται σύμφωνα με πηγές του ΑΠΕ-ΜΠΕ για τις πρώτες συναντήσεις του πρωθυπουργού με τον Πρόεδρο της Γαλλίας και τον Καγκελάριο της Γερμανίας μετά τη μεγάλη νίκη της Νέας Δημοκρατίας και ενώ είχαν προηγηθεί σύντομοι χαιρετισμοί ανάμεσα τους στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Αυτές οι συναντήσεις δίνουν εξάλλου τη δυνατότητα για μια συνολική ανταλλαγή απόψεων για θέματα της ευρωπαϊκής και διμερούς ατζέντας. Το πρόγραμμα των συναντήσεων θα ολοκληρωθεί με τον ηγέτη της Βόρειας Μακεδονίας Ντίμιταρ Κοβατσέφσκι.
Σήμερα το απόγευμα ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα έχει κατ΄ιδίαν συνάντηση με τον Πρωθυπουργό της Αλβανίας Έντι Ράμα στην πρώτη τους επαφή μετά την σοβαρή κρίση, που έχει προκαλέσει στις ελληνοαλβανικές σχέσεις, η σύλληψη του Φρέντη Μπελέρη. Ο πρωθυπουργός θα συναντηθεί επίσης και με τον ομόλογο του Μαυροβουνίου.
