Υπερψηφίστηκε το νομοσχέδιο για την ισότητα στο γάμο, που αφορά μεταξύ άλλων στον γάμο και την τεκνοθεσία των ομόφυλων ζευγαριών και πλέον αποτελεί νόμο του κράτους. H Eλλάδα είναι εδώ και λίγα λεπτά η 37η χώρα στον κόσμο που αναγνώρισε την ισότητα στο γάμο, με την τροποποίηση του άρθρου 1350 του Αστικού Κώδικα και την εισαγωγή του κανόνα ότι ο γάμος συνάπτεται μεταξύ δύο προσώπων ίδιου ή διαφορετικού φύλου.
Πρόκειται για μια ιστορική μέρα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς η χώρα μας γίνεται επίσης η 16η χώρα της ΕΕ και η πρώτη ορθόδοξη, στην οποία αναγνωρίζεται η ισότητα στο πολιτικό γάμο και την τεκνοθεσία. Το νομοσχέδιο «Ισότητα στον πολιτικό γάμο, τροποποίηση του Αστικού Κώδικα και άλλες διατάξεις», έγινε δεκτό, επί της αρχής, από την ολομέλεια με 176 «ναι», 76 «όχι» και 2 «παρών» και 46 αποχές.
Η ονομαστική ψηφοφορία διεξήχθη ηλεκτρονικά και ξεκίνησε λίγο μετά τις 22:30 το βράδυ της Πέμπτης, μετά από διήμερη συζήτηση στην Ολομέλεια της Βουλής. Η ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ, ο ΣΥΡΙΖΑ, η Νέα Αριστερά, η Πλεύση Ελευθερίας υπερψήφισαν, όπως αναμενόταν, ενώ καταψήφισαν Ελληνική Λύση, Νίκη και Σπαρτιάτες.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Μητσοτάκης: «Σήμερα η Ελλάδα γίνεται η 16η χώρα της ΕΕ που νομοθετεί την ισότητα στον γάμο»
Ειδικότερα, συνολικά ψήφισαν 254 βουλευτές και 46 απείχαν με όλα σχεδόν τα κόμματα που επισήμως το στήριξαν (ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, Νέα Αριστερά) να μετρούν τις δικές τους απώλειες, εκτός της Πλεύσης Ελευθερίας που και οι έξι της κοινοβουλευτικής της ομάδας το υπερψήφισαν. Από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ, απείχαν ο Παύλος Πολάκης και ο Όθων Ηλιόπουλος, «παρών» η Νίνα Κασιμάτη ενώ στο ΠΑΣΟΚ κανείς δεν καταψήφισε, ενώ οι αποχές είναι 11.
Οι διαρροές ανά κόμμα
Οι πέντε Κοινοβουλευτικές Ομάδες που στήριξαν τις προωθούμενες ρυθμίσεις, υπήρξαν αθροιστικά 67 διαρροές. Η ΝΔ μέτρησε 51 συνολικά, το ΠΑΣΟΚ 11, ο ΣΥΡΙΖΑ 3 και η Νέα Αριστερά 2. Πιο συγκεκριμένα:
- Από τη Νέα Δημοκρατία 107 βουλευτές ψήφισαν «ναι», 20 «όχι» και 31 απείχαν. Ο Μάκης Βορίδης, η Μαρία Κεφάλα, ο Γιάννης Μπούγας και ο Σταύρος Κελέτσης, ήταν οι τέσσερις υπουργοί της κυβέρνησης που επέλεξαν την αποχή. Οι 20 βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος που ψήφισαν «Όχι» είναι οι εξής:
- Αθανασίου Χαράλαμπος
- Αραμπατζή Φωτεινή
- Γιόγιακας Βασίλειος
- Γκίκας Στέφανος
- Γκιουλέκας Κωνσταντίνος
- Δαβάκης Αθανάσιος
- Δημοσχάκης Αναστάσιος
- Καραγκούνης Κωνσταντίνος
- Καραμανλή Άννα
- Καράογλου Θεόδωρος
- Κατσανιώτης Ανδρέας
- Κυριαζίδης Δημήτριος
- Λεονταρίδης Θεόφιλος
- Μπαραλιάκος Ξενοφών
- Πασχαλίδης Ιωάννης
- Σαλμάς Μάριος
- Σαμαράς Αντώνιος
- Στυλιανίδης Ευρυπίδης
- Χαρακόπουλος Μάξιμος
- Χρυσομάλλης Μιλτιάδη
- Η αποχή στη ΝΔ:
- Διονύσης Ακτύπης
- Γιάννης Ανδριανός
- Λάκης Βασιλειάδης
- Κώστας Βλασης
- Γιώργος Βλάχος
- Μάκης Βορίδης
- Γιώργος Γεωργαντάς
- Γιάννης Γιάτσιος
- Ανδρέας Ζαμπίλης
- Θανάσης Καββαδάς
- Γιάννης Καλλιάνος
- Δημήτρης Καλογερόπουλος
- Μάρκος Καφούρος
- Σταύρος Κελέτσης
- Μαρία Κεφάλα
- Μάνος Κονσόλας
- Γιώργος Κοτρωνιάς
- Δημήτρης Κούβελας
- Σπύρος Κουλκουδίνας
- Γιάννης Λαμπρόπουλος
- Περικλής Μαντάς
- Νότης Μηταράκης
- Κατερίνα Μονογυιού
- Γιάννης Μπούγας
- Χρήστος Μπουκώρος
- Γιάννης Οικονόμου
- Γιώργος Παπασωτηρίου
- Στέλιος Πέτσας
- Θάνος Πλεύρης
- Χριστόδουλος Στεφανάδης
- Άγγελος Συρίγος.
Σημειώνεται ωστόσο ότι, σύμφωνα με επικοινωνία με δημοσιογράφους που είχε ο Γιώργος Καρασμάνης της ΝΔ, ο ίδιος λέει ότι από λάθος προσμετρήθηκε η ψήφος του στα ναι, ενώ εκείνος καταψήφισε. Εάν επιβεβαιωθεί την Παρασκευή το αληθές των λεγομένων του από τις υπηρεσίες της Βουλής, η κατανομή θα αλλάξει.
- Από τον ΣΥΡΙΖΑ απουσίασε ο Παύλος Πολάκης, απείχε ο Όθων Ηλιόπουλος ενώ η βουλευτής Νίνα Κασσιμάτη ψήφισε «παρών» επί της αρχής και υπερψήφισε συγκεκριμένα άρθρα
- Από το ΠΑΣΟΚ δεν καταψήφισε κανένας, απείχαν οι: Λιακούλη, Χνάρης, Καζάνη, Πούλας, Μιχαηλίδης, Παρασκευαΐδης, Σταρακά, Κωνσταντινόπουλος, Μπαράν, Πάνας, Νικολαΐδης
- Από τη Νέα Αριστερά έλειπαν οι δύο βουλευτές Φερχάτ Οζγκιούρ και Χουσεΐν Ζεϊμπέκ
- Από τους ανεξάρτητους οι βουλευτές Χ. Κατσιβαρδάς, Κ. Φλώρος, Αρετή Παπαϊωάννου δήλωσαν «όχι» και «παρών» ο Μιχάλης Χουρδάκης.
Σχετικά, μάλιστα, με το αποτέλεσμα της ονομαστικής ψηφοφορίας, στελέχη της Νέας Δημοκρατίας σχολίαζαν πως: «Στη ΝΔ υπερψήφισε το 68% και στο ΠΑΣΟΚ το 66%! Το ΠΑΣΟΚ του Ανδρουλάκη που διεκδικεί τα πρωτεία στο μεταρρυθμιστικό κέντρο είχε λιγότερο ποσοστό στα ”ναι” από τη ΝΔ». Aπό την πλευρά του, μετά την ψηφοφορία, ο κ. Μητσοτάκης δήλωσε πως «στόχος επετεύχθη. Πάμε παρακάτω» ενώ όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφους για την στάση του Αντώνη Σαμαρά ανέφερε: «Αφού είπαμε ότι ο καθένας έχει την άποψή του».
Πώς ψήφισαν οι 300 της Βουλής
Η ψηφοφορία ανά άρθρο του νομοσχεδίου
- Το άρθρο 1 (σκοπός του νομοσχεδίου) ψηφίστηκε με 176 «ναι», 77 «όχι» και 1 «παρών»
- Το άρθρο 2 (αντικείμενο) ψηφίστηκε με 176 «ναι», 77 «όχι» και 1 «παρών»
- Το άρθρο 3 (Σύναψη γάμου από πρόσωπα του ίδιου φύλου – Τροποποίηση παρ. 1 άρθρου 1350 Αστικού Κώδικα) ψηφίστηκε με 176 «ναι», 77 «όχι» και 1 παρών
- Το άρθρο 4 ( Απάλειψη διάκρισης λόγω φύλου κατά τον νομοθετικό ορισμό του επωνύμου των τέκνων σε περίπτωση μη επιλογής εκ μέρους των γονέων – Τροποποίηση παρ. 3 άρθρου 1505 Αστικού Κώδικα) ψηφίστηκε με 198 «ναι», 55 «όχι» και 1 «παρών»
- Το άρθρο 5 (Καθορισμός υπόχρεων προς δήλωση των γεννήσεων – Αντικατάσταση άρθρου 21 ν. 344/1976) ψηφίστηκε με 198 «ναι», 55 «όχι» και 1 «παρών»
- Το άρθρο 6 (Επέκταση παροχών και προνομίων σε ομόφυλους συζύγους και γονείς – Προσθήκη άρθρου 228 Α, παρ. 4 στο άρθρο 220 και παρ. 3 στο άρθρο 226 Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου, παρ. 3Α στο άρθρο 151 ν. 5078/2023) ψηφίστηκε με 177 «ναι», 77 «όχι» και κανένα «παρών»
- Το άρθρο 7 (Προστασία από την απόλυση των ομόφυλων γονέων – Προσθήκη παρ. 4 στο άρθρο 281 του Κώδικα Ατομικού Εργατικού Δικαίου) ψηφίστηκε με 177 «ναι», 56 «όχι» και 21 «παρών»
- Το άρθρο 8 ( Εφαρμογή άλλων διατάξεων περί αξιώσεων, παροχών και προνομίων των συζύγων και γονέων) ψηφίστηκε με 198 «ναι», 55 «όχι» και κανένα «παρών»
- Το άρθρο 9 ( Εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης στους τομείς της κοινωνικής προστασίας, της εκπαίδευσης και της πρόσβασης στη διάθεση και παροχή αγαθών και υπηρεσιών – Τροποποίηση άρθρου 1 και παρ. 2 και 4 άρθρου 3 ν. 4443/2016) ψηφίστηκε με 199 «ναι», 55 «όχι» και κανένα «παρών»
- Το άρθρο 10 ( Ρυθμίσεις περιπτώσεων προϋφιστάμενου γάμου προσώπων ίδιου φύλου που τελέστηκε στο εξωτερικό ) ψηφίστηκε με 175 «ναι», 78 «όχι» και 1 «παρών»
- Το άρθρο 11 ( Γονεϊκή σχέση που έχει δημιουργηθεί στο εξωτερικό) ψηφίστηκε με 172 «ναι», 81 «όχι» και 1 «παρών»
- Το άρθρο 12 (Εξουσιοδοτικές διατάξεις ) ψηφίστηκε με 176 «ναι», 76 «όχι» και 2 «παρών»
- Το άρθρο 13 (Αναδρομική ισχύς γάμου σε περίπτωση προηγούμενης σύναψης συμφώνου συμβίωσης) ψηφίστηκε 176 «ναι», 77 «όχι» και 1 «παρών»
- Το άρθρο 14 (Καταργούμενες διατάξεις – Κατάργηση παρ. 3 άρθρου 3 ν. 4491/2017) ψηφίστηκε με 177 «ναι», 76 «όχι» και 1 «παρών»
- Το ακροτελεύτειο άρθρο ψηφίστηκε με 177 «ναι», 76 «όχι» και 1 «παρών»
Το ενωτικό μήνυμα Μητσοτάκη
Το νομοσχέδιο επιδιώκει να ενώσει και όχι να διχάσει διαμήνυσε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης στη Βουλή, ξεκαθαρίζοντας ότι δεν θα πρέπει να συγχέεται η συντήρηση με την οπισθοδρόμηση. Όπως τόνισε: «το νομοσχέδιο αυτό έχει την επιδίωξη να ενώσει και όχι να διχάσει. Νομίζω ότι οι πιο πολλοί πολίτες σε αυτήν την λογική εντάσσονται μακριά από εντάσεις που καταλήγουν γραφικές[…] Ζυγίζεται τελικά η δύναμη της δημοκρατίας μας να ενσωματώνει ισότιμα τον κάθε πολίτη της[…] για να προστατεύσουμε αυτονόητα δικαιώματα παιδιών με την ασπίδα των γονιών τους».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έστειλε μήνυμα προς την Εκκλησία, τονίζοντας ότι το περιεχόμενο της μεταρρύθμισης θολώνει από διακινούμενους μύθους: «”Τα του Καίσαρος τω Καίσαρι και τα του Θεού τω Θεώ”. Ή, για να το πω λαϊκά: ή παπάς παπάς ή ζευγάς ζευγάς. Και σε άλλες περιπτώσεις, άλλωστε, με την Εκκλησία είχαμε διαφορετικές οπτικές, για την επιλογή της αποτέφρωσης πιο πρόσφατα». Επικαλούμενος την ιδρυτική διακήρυξη της ΝΔ ο πρωθυπουργός θύμισε ότι σε αυτή αναφέρεται πως όλοι οι πολίτες έχουν ίσα δικαιώματα.
Η στάση του ΣΥΡΙΖΑ
Ξεκάθαρο μήνυμα στο εσωτερικό του κόμματός του ενόψει της ψηφοφορίας του έστειλε ο Στέφανος Κασσελάκης. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ μιλώντας την Τετάρτη στην Πολιτική Γραμματεία τόνισε ότι θα υπάρξουν συνέπειες για όποιον απέχει ή καταψηφίσει το νομοσχέδιο. «Η αποχή είναι για τους Βορίδηδες αυτού του τόπου. Μας χωρίζει ηθική και αξιακή άβυσσος από αυτούς. Σας καλώ σήμερα στη Βουλή να πείτε ένα δυνατό “ναι” περηφάνιας, αξιοπρέπειας, συμπερίληψης. Αν όχι ο ΣΥΡΙΖΑ των δικαιωμάτων, τότε ποιος; Αν όχι εμείς οι προοδευτικοί άνθρωποι αυτού του τόπου, τότε ποιοι;» ανέφερε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ.
«Ατελές» χαρακτήρισε το νομοσχέδιο ο πρόεδρος της ΚΟ, Σωκράτης Φάμελλος εξαπολύοντας πυρά κατά της κυβέρνησης. Ο κ. Φάμελλος έθεσε σειρά ερωτημάτων προς τον πρωθυπουργό όπως το «αν η ΝΔ έχει την επάρκεια να περάσει μόνη της αυτό το νομοσχέδιο; Η ιστορία θα γράψει ότι η Νέα Δημοκρατία δεν είχε την επάρκεια να προχωρήσει μία μεταρρύθμιση και χρειάστηκε ψήφος του ΣΥΡΙΖΑ, πιθανότατα του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής.» Το γάντι σήκωσε ο πρωθυπουργός εξαπολύοντας πυρά τόσο στον ΣΥΡΙΖΑ, όσο και στο ΠΑΣΟΚ για τη στάση τους. Συγκεκριμένα ανέφερε ότι «αποκρύψετε την πραγματική αλήθεια γιατί δεν προχωρήσατε στη νομοθέτηση της ισότητας στον πολιτικό γάμο. Και η αλήθεια κύριε Φάμελλε είναι πολύ απλή. Έχει όνομα: Πάνος Καμμένος».
Η θέση του ΠΑΣΟΚ
Το εσωτερικό της πρόβλημά να μην το μεταβιβάζει στο ΠΑΣΟΚ κάλεσε την κυβέρνηση ο Νίκος Ανδρουλάκης, κάνοντας λόγο για μια θετική μεταρρύθμιση που αφορά στα ίσα δικαιώματα: « για το ΠΑΣΟΚ διαχρονικά τα ζητήματα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το κράτους δικαίου είναι ζητήματα ταυτοτικά, αξιακά. Πιστεύουμε βαθιά ότι ζητήματα που αφορούν την πατρίδα μας ή τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν μπορούν να αντιμετωπίζονται από μια κοντόφθαλμη λογική, μια κοντόφθαλμη οπτική, μια λογική πολιτικού κόστους».
Το «όχι» ΚΚΕ - Υψηλοί τόνοι από Ελληνική Λύση και Σπαρτιάτες - Τι λένε Νέα Αριστερά και Πλεύση Ελευθερίας
Γιατί δεν συμφωνεί το ΚΚΕ με την προωθούμενη μεταρρύθμιση εξήγησε ο ΓΓ του κόμματος Δημήτρης Κουτσούμπας, απορρίπτοντας τα περί ομοφοβίας, ενώ υπήρξε έντονη αντιπαράθεση με τον υπουργό Επικρατείας, Άκη Σκέρτσο. «Η άποψή μας δεν έχει να κάνει με ομοφοβία ή τρανσφοβία, η στήριξη των απροστάτευτων παιδιών είναι πολύ ευαίσθητος τομέας και δεν μπορεί να αφήνεται στα κάθε στα χέρια των κάθε είδους ιδιωτών» είπε ο κ. Κουτσούμπας ενώ ο Άκης Σκέρτσος τόνισε «είδαμε σήμερα μια σκέψη η οποία είναι ολοκληρωτική, απολιθωμένη και μονολιθική. Θα ήθελα να ακούσω μια καταδίκη των στρατοπέδων συγκέντρωσης στην Κούβα». «Θέλει να απολογηθεί στους βουλευτές του κόμματός του. Θέλει να απολογηθεί στο εκλογικό σώμα της Νέας Δημοκρατίας που δεν έχουν καμία ομοφοβία, καμία τρανσφοβία, όπως δεν έχει και το ΚΚΕ» σχολίασε ο κ. Κουτσούμπας.
Την άποψη ότι «η Ελλάδα πεθαίνει δημογραφικά και εμείς ασχολούμαστε με τον γάμο των ομοφυλοφίλων», εξέφρασε ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, Κυριάκος Βελόπουλος, μιλώντας στην Βουλή. «Ασχολούμαστε για 500 ομοφυλόφιλα ζευγάρια για το εάν πρέπει να υιοθετούν ή όχι. Άρα έχουμε κάνει ένα λάθος. Κοιτάτε το έλασσον και όχι το μείζον» ανέφερε.
Ο πρόεδρος των Σπαρτιατών, Βασίλης Στίγκας είπε ότι «αυτό το νοσηρό νομοσχέδιο εάν περάσει θα ανοίξουν οι πύλες της κολάσεως αλλά και της διαστροφής». Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Νίκης Δημήτρης Νατσιός τόνισε «η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας εισήγαγε για ψήφιση στην Ολομέλεια ένα επαίσχυντο νομοσχέδιο».
Υπέρ του νομοσχεδίου η Νέα Αριστερά. «Τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν μπαίνουν στο ζύγι, Τα ανθρώπινα δικαιώματα έχουν τη δική τους αυταξία» τόνισε ο πρόεδρος της ΚΟ της Νέας Αριστεράς, Αλέξης Χαρίτσης. Ψηφίζουμε «ναι» χωρίς αστερίσκους τόνισε η επικεφαλής της Πλεύσης Ελευθερίας, Ζωή Κωνσταντοπούλου. «Η Πλεύση Ελευθερίας, η μικρή μας αυτή κοινοβουλευτική ομάδα, δεν έχει καμία αμφιβολία, καμία διαρροή, κανέναν δισταγμό να ψηφίσει το νομοσχέδιο» τόνισε η κ. Κωνσταντοπούλου.