Μετά από την συντριπτική ήττα στις ευρωεκλογές, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν προκήρυξε πρόωρες εκλογές σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να ανακόψει την άνοδο της ακροδεξιάς αντιπάλου του, Μαρίν Λεπέν. Ενώ η θέση του Μακρόν ως αρχηγού κράτους δεν θα επηρεαστεί άμεσα, η ικανότητά του να προωθεί νόμους, η εξουσία να επιλέξει έναν «κοντινό» του πρωθυπουργό και η αξιοπιστία του πολιτικού του σχεδίου διακυβεύονται.
Το ευρώ υποχώρησε έως και 0,3% στα 1,0765 δολάρια στις αρχές των συναλλαγών στην Ασία, σε χαμηλό μήνα, ενώ οι τιμές των γαλλικών ομολόγων διολίσθησαν, υποαποδίδοντας σε σχέση με τα αντίστοιχα γερμανικά. «Δεν είναι απλώς ένα στοίχημα, είναι τολμηρό», εκτιμά ο Ιβς Μπερτοντσίνι, σύμβουλος για ευρωπαϊκά θέματα που μίλησε στο Bloomberg. «Συνήθως, όσοι κάνουν μια τέτοια κίνηση, είναι παίκτες που δεν έχουν καλά φύλλα» πρόσθεσε.
Καθώς η ΕΕ αγωνίζεται να σταθμίσει την απάντησή της σε μια σειρά προκλήσεων: από την επιθετικότητα της Ρωσίας στην Ουκρανία, την κλιματική αλλαγή, και τις δυσχερείς εμπορικές της σχέσεις με Κίνα - ΗΠΑ, το εκλογικό αποτέλεσμα αναδεικνύει την αυξανόμενη ανικανότητα της κυρίαρχης πολιτικής να πείσει τους ψηφοφόρους, διακινδυνεύοντας μάλιστα την αξιοπιστία του μπλοκ.
Σε κάθε περίπτωση, ο πρόεδρος της Γαλλίας και ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς υπέστησαν ταπεινωτικές ανατροπές. Οι Σοσιαλδημοκράτες του Σολτς στη Γερμανία έλαβαν μόλις 15%, το ιστορικά χειρότερο αποτέλεσμά τους, ενώ το κόμμα της Λεπέν απόλαυσε το 32% των ψήφων. Πάντως, οι 3 κύριες ευρωομάδες έχουν άνετη πλειοψηφία.
Συγκεκριμένα, το ΕΛΚ βγάζει 184 έδρες, οι Σοσιαλιστές 139 έδρες, το Renew 80 έδρες, το κόμμα Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές (ECR) 73 έδρες και το κόμμα Ταυτότητα και Δημοκρατία (ID) 58 έδρες, οι Πράσινοι 52 έδρες και η Ευρωπαϊκή Αριστερά (GUE) 36 έδρες. Ο αριθμός των Μη Εγγεγραμμένων (NI) είναι 45.
Αλλά ήταν η δραματική απάντηση του Μακρόν στην ήττα του που πρόσφερε τη μεγαλύτερη έκπληξη της βραδιάς. «Δεν μπορώ να προσποιούμαι ότι δεν συνέβη τίποτα. Η άνοδος των εθνικιστών αποτελεί κίνδυνο όχι μόνο για το έθνος μας, αλλά και για την Ευρώπη μας, και για τη θέση της Γαλλίας στην Ευρώπη και τον κόσμο» υπογράμμισε.
Οι επικείμενες εκλογές προσφέρουν στη Λεπέν, την πιο ισχυρή φυσιογνωμία της ακροδεξιάς της Ευρώπης, την ευκαιρία να εδραιώσει για πρώτη φορά μια θέση στην εξουσία. Εάν η ομάδα της επιβεβαιώσει τη θέση της ως το μεγαλύτερο κόμμα της χώρας, θα μπορούσε να διαδραματίσει βασικό ρόλο στον διορισμό του επόμενου πρωθυπουργού, ακόμη κι αν οι διαπραγματεύσεις είναι πιθανό να είναι γεμάτες αναποδιές.
Η κίνηση του Μακρόν θυμίζει την υψηλού κινδύνου απόφαση του πρώην πρωθυπουργού της Βρετανίας, Ντέιβιντ Κάμερον να ζητήσει ψηφοφορία για την ένταξη του Ηνωμένου Βασιλείου στην ΕΕ σε μια προσπάθεια να λύσει τα δικά του προβλήματα με τους λαϊκιστές. «Είναι μια στιγμή ορόσημο για την Ευρώπη», επεσήμανε η Φεντερίκα Γκενοβέζε, καθηγήτρια πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. «Το κύμα της ακροδεξιάς είναι στο πλάνο και τα πράγματα ξετυλίγονται τώρα» πρόσθεσε.
Παράλληλα, η μακροχρόνια συμπάθεια της Λεπέν για τον Βλαντιμίρ Πούτιν θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την γαλλική στήριξη προς την Ουκρανία. Η τελευταία φορά που η Γαλλία διεξήγαγε πρόωρες βουλευτικές εκλογές ήταν το 1997, με τον Ζακ Σιράκ. «Η πολιτική αστάθεια δεν είναι ποτέ καλό πράγμα για την Ευρώπη», τονίζει η Σόφι Πορνσλέγκελ, διευθύντρια έρευνας στο think tank Jacques Delors στις Βρυξέλλες. «Τους επόμενους μήνες θα γίνουν πολλές αλλαγές» συμπλήρωσε.
«Εξαιρετικά ριψοκίνδυνο»
Η Σελίν Μπρακ, γενική διευθύντρια της εταιρείας δημοσκοπήσεων Odoxa, χαρακτήρισε την ανακοίνωση του Μακρόν ως «κίνηση πόκερ» σε μια εποχή που υπάρχει «έντονη επιθυμία των Γάλλων να τιμωρήσουν τον πρόεδρο». «Είναι κάτι εξαιρετικά ριψοκίνδυνο», δήλωσε στο AFP. «Κατά πάσα πιθανότητα, ο Εθνικός Συναγερμός, στον απόηχο των ευρωεκλογών, θα μπορούσε να έχει την πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση και γιατί όχι την απόλυτη πλειοψηφία» υπογράμμισε
Ο Λουκ Ρουμπάν, πολιτικός επιστήμονας στο Sciences Po στο Παρίσι, δήλωσε ότι ο Mακρόν ήθελε να «παγιδεύσει» το RN με την αιφνίδια ανακοίνωση των εκλογών του, υποστηρίζοντας ότι το κόμμα θα δυσκολευόταν να συγκεντρώσει ποιοτικούς υποψηφίους για να διεκδικήσει τις 577 έδρες στην Εθνοσυνέλευση.
Για 6η φορά στην μεταπολεμική πολιτική ιστορία της Γαλλίας, ο πρόεδρος προκηρύσσει πρόωρες βουλευτικές εκλογές
Σημειώνεται ότι για έκτη φορά στην μεταπολεμική πολιτική ιστορία της Γαλλίας, πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας προκηρύσσει πρόωρες βουλευτικές εκλογές. Τις περισσότερες φορές δικαιώθηκε για την απόφασή του – με εξαίρεση την περίπτωση του Ζακ Σιράκ το 1996. Το 1962, ο στρατηγός Σαρλ ντε Γκολ αποφάσισε να προχωρήσει στην διάλυση της Εθνοσυνέλευσης, η οποία δεν συναινούσε στην πρόταση του για απευθείας εκλογή του προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας από τον λαό. Τις κέρδισε κι έτσι η Γαλλία έγινε η προεδρική Δημοκρατία που υπάρχει ως σήμερα.
Το 1968, αμέσως μετά τον Μάη του ’68, ο Ντε Γκολ προχώρησε εκ νέου στην διάλυση της Εθνοσυνέλευσης. Στις εκλογές που ακολούθησαν, το κόμμα του επικράτησε κερδίζοντας με άνεση την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών. Το 1981, ο Φρανσουά Μιτεράν, αμέσως μετά την νίκη του στις προεδρικές εκλογές, προκήρυξε βουλευτικές εκλογές διαλύοντας την Εθνοσυνέλευση η οποία είχε εκλεγεί το 1978 και στην οποία υπήρχε πλειοψηφία της Δεξιάς Τις κέρδισε, εξασφαλίζοντας κοινοβουλευτική πλειοψηφία.
Το 1988, μετά τη δεύτερη νίκη του στις προεδρικές εκλογές, ο Μιτεράν προχώρησε στην διάλυση της Εθνοσυνέλευσης που είχε εκλεγεί το 1986 και στην οποία δεν είχε απόλυτη πλειοψηφία των εδρών. Κέρδισε τις πρόωρες εκλογές και απέκτησε άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Και, το 1997, ο τότε πρόεδρος Ζακ Σιράκ, αντιμέτωπος με αμφισβήτηση στην ίδια του την παράταξη, αποφάσισε να διαλύσει την Εθνοσυνέλευση και να προκηρύξει πρόωρες εκλογές. Τις έχασε και υποχρεώθηκε σε πολιτική συγκατοίκηση ως το 2002 με πρωθυπουργό τον σοσιαλιστή Λιονέλ Ζοσπέν. Ήταν η πιο θεαματική πολιτική συγκατοίκηση στην ιστορία της Γαλλίας.
Σύμφωνα με τα τελικά αποτελέσματα το ακροδεξιό κόμμα Εθνικός Συναγερμός, της Μαρίν Λεπέν παίρνει 31,47%. Το κόμμα της Αναγέννησης, του προέδρου της Γαλλίας έλαβε σχεδόν το 14,56%, ενώ το Σοσιαλιστικό κόμμα ποσοστό 13,8%. Το κόμμα Μελανσόν απέσπασε 9,87%, οι Ρεπουμπλικάνοι 7,24%, οι Πράσινοι 5,47% και το ακροδεξιό κόμμα του Ερίκ Ζεμούρ 5,46%
