Αντιμέτωπος με μία άκρως επώδυνη επιλογή βρίσκεται αυτή τη στιγμή ο Εμανουέλ Μακρόν: να θυσιάσει ό,τι έχει για να ανακόψει την άνοδο της ακροδεξιάς ή να περισώσει ό,τι του έχει απομείνει. Κήρυξε πρόωρες εκλογές μετά την ήττα του στις Ευρωεκλογές με ένα και μοναδικό στόχο, να εμποδίσει την Μαρί Λεπέν να ανέβει στην εξουσία και κατάφερε το ακριβώς αντίθετο. Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης και η μοναδική της πυρηνική δύναμη βρίσκεται τώρα πιο κοντά από κάθε άλλη φορά στο να αποκτήσει μία ακροδεξιά κυβέρνηση, αφότου το κόμμα Εθνική Συσπείρωση της Μαρί Λεπέν κέρδισε την πρωτιά στον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών με ποσοστό 33,5% που σημαίνει ότι κερδίζει 230 έως 280 έδρες στην Εθνοσυνέλευση.
Εάν ο δεύτερος γύρος στις 7 Ιουλίου της δώσει πλειοψηφία 289 εδρών - που δεν θεωρείται ανέφικτο - η Γαλλία θα μπει σε αχαρτογράφητα νερά, καθώς μολονότι το κόμμα της Λεπέν έχει λειάνει τις ακραίες θέσεις του, παραμένει βαθιά σκεπτικιστικό απέναντι στις ευρωπαϊκές πολιτικές θέσεις. Μία νίκη στις βουλευτικές εκλογές θα άνοιγε το δρόμο για να κερδίσει και τις προεδρικές το 2027. Σε μία πρώτη αντίδραση των αγορών, το ευρώ ενισχύεται στο 1,0757 έναντι του δολαρίου, καθώς η νίκη Λεπέν ήταν μικρότερη απ΄ό,τι είχαν προβλέψει ορισμένες δημοσκοπήσεις, γεγονός που καθιστά λιγότερο πιθανό το ενδεχόμενο να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία στο δεύτερο γύρο.
Οι «ζυμώσεις» ενόψει του δεύτερου γύρου
Το ερώτημα τώρα είναι εάν υπάρχει κάτι ή κάποιος που μπορεί να την σταματήσει. Το πόσο κοντά θα φθάσει στην απόλυτη πλειοψηφία θα εξαρτηθεί από το πώς θα κινηθούν τα υπόλοιπα κόμματα και ο Μακρόν. «Θα βάλουν στην άκρη τις διαφορές τους και θα ενωθούν για να αντιμετωπίσουν την ακροδεξιά;», είναι το ερώτημα που θέτει το Politico. Το εάν η Εθνική Συσπείρωση θα σχηματίσει την πρώτη ακροδεξιά κυβέρνηση μετά το καθεστώς του Βισύ κατά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο θα εξαρτηθεί από τους αντιπάλους της που θα ενωθούν εναντίον της. Ωστόσο, το «ρεπουμπλικανικό μέτωπο» έχει αναπτυχθεί τόσες φορές από τον Μακρόν, όπως κυνικά θα έλεγαν οι επικριτές του, για να μπλοκάρει την ακροδεξιά που τώρα είναι κουρελιασμένο και ηττημένο.
- Δείτε επίσης: Και μετά τις γαλλικές εκλογές, τι;
Οι βουλευτικές εκλογές είναι μια πολύπλοκη διαδικασία δύο γύρων, κατά την οποία οι δύο υποψήφιοι που θα συγκεντρώσουν τις περισσότερες ψήφους στον πρώτο γύρο περνούν στον δεύτερο γύρο. Αλλά σε αυτές τις κρίσιμες εκλογές η συμμετοχή ήταν υψηλή και αυτό σημαίνει ότι σε έως και 315 εκλογικές περιφέρειες εκτιμάται ότι ένας τρίτος υποψήφιος, συχνά κάποιος από τον συνασπισμό «Ensemble» του Μακρόν, προκρίθηκε επίσης στο δεύτερο γύρο με τους συμμάχους του Μακρόν να προσπαθούν να βρουν τι να κάνουν.
Μιλώντας λίγες ώρες μετά την ήττα, ο πρωθυπουργός του Μακρόν, Γκάμπριελ Ατάλ, ζήτησε να μην δοθεί ψήφος στην Εθνική Συσπείρωση, αλλά άφησε να εννοηθεί ότι οι υποψήφιοι που ανήκουν στο στρατόπεδο του Μακρόν θα πρέπει να υποκύψουν μόνο σε περιπτώσεις όπου ένας υποψήφιος από τις «δημοκρατικές δυνάμεις» ήταν σε καλύτερη θέση για να κερδίσει - ενδεχομένως εξαιρουμένων των υποψηφίων του κόμματος France Unbowed. O υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας, Μπρουνό Λεμέρ, απέκλεισε οιοδήποτε κάλεσμα προς τους ψηφοφόρους να επιλέξουν ακροαριστερό υποψήφιο από την France Unbowed, σε περίπτωση που αυτή είναι η μοναδική ρεαλιστική λύση για να ανακοπεί η άνοδος Λεπέν.
Ο Ζαν-Λικ Μελανσόν, ηγέτης του ακροαριστερού συνασπισμού, έκανε την πρώτη παραχώρηση το βράδυ της Κυριακής, λέγοντας ότι το αριστερό μπλοκ θα αποχωρήσει από την κούρσα όπου προκρίθηκε στην τρίτη θέση για να ευνοήσει τη συμμαχία του Μακρόν. Το πρόβλημα είναι στις πιο συντηρητικές περιοχές, όπου μπορεί να είναι οι τρίτοι κεντρώοι σε καλύτερη θέση για να νικήσουν την Εθνική Συσπείρωση.
«Καθώς η αριστερά έχει κάνει τον Μακρόν τον μεγάλο αντίπαλό της και ο ηγέτης της Μελανσόν και ο Μακρόν έχουν περάσει μήνες δίνοντας μια τεράστια πολιτική μάχη, είναι δύσκολο να αναζωογονηθεί μία υγιής σχέση», δήλωσε ο Μπρούνο Ζανμπαρτ, δημοσκόπος από το OpinionWay, προσθέτοντας ότι συχνά οι κεντρώοι ψηφοφόροι απέχουν όταν τους δίνεται η επιλογή μεταξύ της άκρας αριστεράς και της ακροδεξιάς.
Η Λεπέν έχει ήδη δηλώσει ότι το κόμμα της δεν θα προσπαθήσει να σχηματίσει κυβέρνηση εάν δεν κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία, που για να μπορέσει να την επιτύχει, θα πρέπει να συνάψει συμφωνία με βουλευτές του συντηρητικού κόμματος των Ρεπουμπλικάνων. Αλλά η προεκλογική συμμαχία της Λεπέν με τον ηγέτη τους Ερίκ Σιοτί, πυροδότησε σφοδρή αντίδραση από τα «βαριά» στελέχη του κόμματος.
Τα λάθη Μακρόν
Εάν οι εκλογές φέρουν ένα διχασμένο κοινοβούλιο, τότε το πολιτικό σχέδιο του Μακρόν μπορεί να χρειαστεί λίγο περισσότερο χρόνο για να πεθάνει, πληρώνοντας μία σειρά λαθών. Ο Γάλλος πρόεδρος διέλυσε το κοινοβούλιο χωρίς να συμβουλευτεί τους ηγέτες των τριών κομμάτων της κεντρώας συμμαχίας του Ensemble, αψηφώντας όλη τη συμβατική πολιτική σοφία, τη στιγμή που η Εθνική Συσπείρωση είχε ήδη τεράστια ώθηση μετά την ηχηρή νίκη της στις Ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου. Οργάνωσε μια αστραπιαία εκστρατεία μόλις τριών εβδομάδων, δίνοντας πολύ λίγο χρόνο στους συμμάχους του να υπονομεύσουν την αξιοπιστία της Εθνικής Συσπείρωσης για την οικονομία και άλλα θέματα.
Ο Μακρόν στοιχημάτισε επίσης ότι οι μοχθηρές σχέσεις μεταξύ των αριστερών κομμάτων της Γαλλίας θα τους εμπόδιζαν να σχηματίσουν κοινό εκλογικό μέτωπο - κάτι που θα έδιδε τη δυνατότητα στους κεντρώους του να περάσουν στο δεύτερο γύρο με εκατοντάδες έδρες. Μέσα σε τέσσερις ημέρες όμως, τα τέσσερα αριστερά κόμματα κατέληξαν σε ένα εκλογικό σύμφωνο και ένα ριζοσπαστικό πρόγραμμα φορολογίας και δαπανών.
Τα πολιτικά σενάρια
Τώρα, σύμφωνα με ορισμένες προβλέψεις, ο πρόεδρος θα μπορούσε να εξασφαλίσει λιγότερες από 100 έδρες που σημαίνει ότι πλέον θα έχει πολύ μικρή δύναμη για να διαμορφώνει καταστάσεις. Υπό αυτές τις συνθήκες, ο λαϊκιστικός «πυρετός» που ήλπιζε να σπάσει μπορεί μόνο να επιδεινωθεί, με το RN να φωνάζει για πρόωρες προεδρικές εκλογές για να επαναφέρει την τάξη και τη σταθερότητα στη χώρα. Και τότε η Γαλλία θα εισέλθει σε ένα έτος πολιτικού, οικονομικού και πιθανόν χρηματοοικονομικού χάους.
Μία κυβέρνηση μειοψηφίας θα καθοριζόταν όχι από αυτά που μπορεί να κάνει αλλά από που θα αδυνατούσε να κάνει. Θα χαρακτηριζόταν από μόνιμες διαφωνίες, στασιμότητα και ανικανότητα να απαντήσει σε επείγοντα ζητήματα όπως η μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος που ξεπερνά το 5% του ΑΕΠ. Και θα δυσκολευόταν να καθορίσει ποιος ρόλος θα πρέπει να διαδραματίσει η Γαλλία στην ΕΕ σε τομείς όπως η πολιτική έναντι της Κίνας, της Ουκρανίας ή την πράσινη μετάβαση. Ο Μακρόν δεν μπορεί να προκηρύξει νέες εκλογές για έναν ακόμη χρόνο και η τρέχουσα θητεία του διαρκεί μέχρι το 2027.
Από την άλλη, μία ακροδεξιά κυβέρνηση θα μπορούσε να φέρει τη βεβαιότητα που ορισμένες φορές χρειάζονται οι αγορές. Θα μπορούσε ωστόσο να πυροδοτήσει και πολιτική αστάθεια, εάν άρχιζαν διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες ή εάν οι πρώτες σημαντικές αποφάσεις της το φθινόπωρο προκαλούσαν ανησυχία στις Βρυξέλλες.
Η Eurasia Group βλέπει πολιτικό αδιέξοδο και ακυβερνησία για τους επόμενους 12 μήνες ως το πιθανότερο σενάριο για τη Γαλλία, με το ακροδεξιό κόμμα της Λεπέν να μην καταφέρει να εξασφαλίσει την απόλυτη πλειοψηφία στο δεύτερο γύρο των εκλογών, με πιθανότητα 35% στο σενάριο αυτό. Το πιθανότερο σενάριο με ποσοστό 65% είναι αυτό του πολιτικού αδιεξόδου, όπου κανένα στρατόπεδο δεν θα μπορεί να σχηματίσει κυβερνητική πλειοψηφία.
Σε ένα τέτοιο αποτέλεσμα, ο Μακρόν πιθανότατα θα προσπαθήσει να σχηματίσει μια υπηρεσιακή κυβέρνηση ή μια προσωρινή κυβέρνηση εθνικής ενότητας, με επικεφαλής έναν τεχνοκράτη πρωθυπουργό έξω από την κομματική πολιτική σκηνή.
Φώτο: @associatedpress
