Την ανάγκη οικοδόμησης μιας «ισχυρής Ευρώπης» σε μια «εποχή υψηλής αβεβαιότητας», υπογράμμισε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, παρουσιάζοντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο τον οδικό χάρτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής την πενταετία (2024-2029), λίγο πριν από την ψηφοφορία για την επανεκλογή της.
Μέσα από ένα έγγραφο 31 σελίδων, δεσμεύτηκε να δρομολογήσει σημαντικά έργα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσα στα οποία και μια νέα ευρωπαϊκή βιομηχανική συμφωνία, να προτείνει νέες πολιτικές για το κλίμα και να επικεντρωθεί στην οικοδόμηση μιας «πραγματικής ευρωπαϊκής αμυντικής ένωσης».
Choices are the hinges of destiny.
Let us make the choice of strength, of leadership and of Europe.
My address as candidate for the Presidency of the @EU_Commission ↓ https://t.co/ZSgqha8PY4
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) July 18, 2024
Στις προτεραιότητες που παρουσίασε, νο 1 είναι ένα νέο σχέδιο για τη βιώσιμη ευημερία και ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης.
Τα επιμέρους κεφάλαια περιλαμβάνουν:
▪ Διευκόλυνση των επιχειρήσεων και εμβάθυνση της ενιαίας αγορά.
▪ Δημιουργία μιας καθαρής βιομηχανικής συμφωνίας για την απαλλαγή από τον άνθρακα και τη μείωση των τιμών της ενέργειας.
▪ Τοποθέτηση της έρευνας και της καινοτομίας στο επίκεντρο της οικονομίας.
▪ Αύξηση της παραγωγικότητα με τη διάχυση ψηφιακής τεχνολογίας.
▪ Μαζικές επενδύσεις στη βιώσιμη ανταγωνιστικότητα.
▪ Αντιμετώπιση του κενού δεξιοτήτων και εργασίας.
Πρώτη προτεραιότητα, τόνισε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, θα είναι η «Ευημερία και η Ανταγωνιστικότητα». Αυτό σημαίνει να διευκολύνουμε και να επιταχύνουμε την επιχειρηματικότητα, λιγότερη γραφειοκρατία και περισσότερη πίστη, δήλωσε η φον ντερ Λάιεν, τονίζοντας ότι προτίθεται να διορίσει έναν Αντιπρόεδρο της Επιτροπής που θα συντονίσει το έργο της Ανταγωνιστικότητας. «Τα θεμελιώδη στοιχεία της παγκόσμιας οικονομίας αλλάζουν. Όσοι μένουν στάσιμοι, θα μείνουν πίσω. Όσοι δεν είναι ανταγωνιστικοί, θα είναι εξαρτημένοι. Ο αγώνας είναι σε εξέλιξη και θέλω η Ευρώπη να αλλάξει ταχύτητα», δήλωσε.
Επιπλέον, η Φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι θα προτείνει ένα ευρωπαϊκό σχέδιο για «οικονομικά προσιτή στέγαση». «Οι άνθρωποι αγωνίζονται να βρουν οικονομικά προσιτά σπίτια. Γι' αυτό για πρώτη φορά θα διορίσω Επίτροπο με άμεση ευθύνη για τη στέγαση. Και θα αναπτύξουμε ένα Ευρωπαϊκό Σχέδιο Προσιτής Στέγασης», τόνισε η ίδια. «Θέλω αυτή η Επιτροπή να υποστηρίξει τους ανθρώπους που έχουν τη μεγαλύτερη σημασία. Αν έχει σημασία για τους Ευρωπαίους, έχει σημασία για την Ευρώπη», πρόσθεσε.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δεσμεύτηκε, επίσης, να επικεντρωθεί στην οικοδόμηση μιας «πραγματικής ευρωπαϊκής αμυντικής ένωσης» και μιας «ενιαίας αγοράς άμυνας». Συγκεκριμένα, είπε ότι η Επιτροπή θα προτείνει μια σειρά αμυντικών έργων κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος ξεκινώντας με μια ευρωπαϊκή αεροπορική ασπίδα και άμυνα στον κυβερνοχώρο, ενώ δεσμεύτηκε να διορίσει έναν Επίτροπο για την Άμυνα.
Επιπλέον, η πρόεδρος της Κομισιόν δεσμεύτηκε η επόμενη Επιτροπή να προτείνει ένα «νέο σύμφωνο καθαρών βιομηχανιών που θα βοηθήσει στη μείωση των λογαριασμών ενέργειας», των οποίων «οι υψηλές τιμές εμποδίζουν την ανταγωνιστικότητά μας», όπως είπε. Τόνισε, επίσης, ότι θα ενισχύσει τις προσπάθειες για καθαρή μείωση κατά 90% έως το 2040 των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου της ΕΕ σε σύγκριση με το 1990, ως βασικό βήμα προς την επίτευξη της ουδετερότητας των εκπομπών άνθρακα έως το 2050.
«Ένα ολοκληρωμένο σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας στην ΕΕ»
Το έργο της Επιτροπής τα επόμενα πέντε χρόνια θα επικεντρωθεί στην οικοδόμηση μιας πραγματικής Ευρωπαϊκής Αμυντικής Ένωσης τονίζεται στις κατευθυντήριες γραμμές της Λάιεν. Παράλληλα, επισημαίνεται ότι σε συνεργασία με τα κράτη μέλη και σε συντονισμό με το ΝΑΤΟ, θα προταθεί μια σειρά αμυντικών έργων κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος ξεκινώντας από μια ευρωπαϊκή ασπίδα αντιαεροπορικής άμυνας και άμυνα στον κυβερνοχώρο.
Όπως τόνισε, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν «πρέπει να επενδύσουμε περισσότερα. Πρέπει να επενδύσουμε μαζί. Και πρέπει να δημιουργήσουμε κοινά ευρωπαϊκά έργα. Για παράδειγμα, ένα ολοκληρωμένο σύστημα αντιαεροπορικής άμυνας - μια ευρωπαϊκή ασπίδα, όχι μόνο για την προστασία του εναέριου χώρου μας αλλά ως ισχυρό σύμβολο της ευρωπαϊκής ενότητας σε θέματα άμυνας».
Σημειώνεται ότι τα κράτη μέλη θα διατηρούν πάντα την ευθύνη για τα δικά τους στρατεύματα αλλά όπως τονίζεται υπάρχουν πολλά που μπορεί να κάνει η Ευρώπη για να υποστηρίξει και να συντονίσει τις προσπάθειες για την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανικής βάσης, της καινοτομίας και της ενιαίας αγοράς. Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εφόσον εκλεγεί αναμένεται να διορίσει επίτροπο άμυνας, ο οποίος θα βρίσκεται σε στενή συνεργασία με τον επόμενο ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ.
H υποψήφια για την προεδρία της Επιτροπής, επισήμανε επίσης ότι «η Ευρώπη δεν μπορεί να ελέγξει δικτάτορες και δημαγωγούς σε όλο τον κόσμο, αλλά μπορεί να επιλέξει να προστατεύσει τη δημοκρατία της. Η Ευρώπη δεν μπορεί να καθορίσει εκλογές σε ολόκληρο τον κόσμο, αλλά μπορεί να επιλέξει να επενδύσει στην ασφάλεια και την άμυνα της δικής της ηπείρου».
Όσον αφορά στη διεύρυνση, τονίζεται ότι το κράτος δικαίου και οι θεμελιώδεις αξίες θα συνεχίσουν να αποτελούν τους ακρογωνιαίους λίθους της πολιτικής διεύρυνσης της ΕΕ ενώ η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εάν επανεκλεγεί αναμένεται να διορίσει επίτροπο για τη διεύρυνση (σ.σ στη θητεία που ολοκληρώνεται υπάρχει επίτροπος διεύρυνσης και γειτονίας).
Οι αντιδράσεις των ευρωβουλευτών
Απαντώντας στην ομιλία της, οι ευρωβουλευτές τόνισαν ότι είναι σημαντικό να ακούγονται περισσότερο οι φωνές των εργαζομένων, των αγροτών και των ενώσεων των κλάδων της οικονομίας. Χαιρέτισαν το γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της παρουσίασής της εστίασε ιδιαίτερα στην πολιτική της στέγασης και τόνισαν την ανάγκη να υπάρξει θεμιτός διεθνής οικονομικός ανταγωνισμός, ισχυρή στήριξη στην Ουκρανία, τερματισμός του πολέμου στη Γάζα και καλύτερος έλεγχος της μετανάστευσης. Πολλοί ζήτησαν να συνεχιστούν οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση της ανόδου της ακροδεξιάς αλλά και για την προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης, της δράσης για το κλίμα και της ισότητας των φύλων. Αρκετοί ευρωβουλευτές εξέφρασαν την επιθυμία να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην καταπολέμηση της φτώχειας και της ανεργίας και να προωθηθεί η ιδέα μιας «αλληλέγγυας Ευρώπης».
Ορισμένοι ευρωβουλευτές υποστήριξαν επίσης ότι πρέπει να δοθεί η απαραίτητη σημασία στην επιθυμία των πολιτών για προστασία, ταυτότητα και κυριαρχία, ενώ αναφέρθηκαν και στην σημασία της καταπολέμησης της υπερβολικής γραφειοκρατίας και της μαζικής μετανάστευσης, ζητώντας στρατηγική αυτονομία. Ορισμένοι καταδίκασαν τις τρέχουσες οικονομικές και γεωργικές πολιτικές, υποστηρίζοντας μια Ευρώπη ελεύθερων και κυρίαρχων εθνών.