Ο Τζιμ Κρίερ δεν χάρηκε καθόλου με την προσωρινή επαναφορά των ελέγχων στα γερμανικά σύνορα. «Είναι τρελό», λέει ο Λουξεμβούργιος. Τον Ιούνιο του 1985, όταν υπογράφηκε η συμφωνία για μία Ευρώπη χωρίς σύνορα, ο Κρίερ ήταν μέλος του δημοτικού συμβουλίου του Σένγκεν. «Τα θετικά βήματα που έχουν γίνει αναιρούνται. Αυτό είναι πολύ, πολύ σοβαρό», λέει ο 73χρονος.
Ο Μισέλ Γκολντέν είναι δήμαρχος της εμβληματικής πόλης του Λουξεμβούργου, το όνομα της οποίας αντιπροσωπεύει ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της ΕΕ: μία ταξιδιωτική ζώνη χωρίς σύνορα. «Είναι ξεκάθαρο πως δεν συμφωνούμε με τους συνοριακούς ελέγχους», λέει. «Έχουμε τόσους πολλούς ανθρώπους που μετακινούνται καθημερινά στις δύο χώρες, όπως και το τοπικό εμπόριο μεταξύ Λουξεμβούργου και Γερμανίας. Και οι έλεγχοι θα τα επηρεάσουν όλα».
Σήμερα η ζώνη Σένγκεν περιλαμβάνει 29 χώρες και περίπου 420 εκατομμύρια ανθρώπους. Ο 52χρονος ελπίζει πως οι έλεγχοι θα επηρεάσουν όσο το δυνατόν λιγότερο την καθημερινότητα των ανθρώπων. Κατά τους τελευταίους ελέγχους, κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος στη Γερμανία, υπήρχε συχνά μποτιλιάρισμα χιλιομέτρων. «Οι άνθρωποι δουλεύουν όλη τη μέρα στο Λουξεμβούργο και, όταν το βράδυ γυρνούν οδικώς στα σπίτια τους στη Γερμανία, περιμένουν μία ώρα μπλοκαρισμένοι». Στο Λουξεμβούργο δουλεύουν πάνω από 50.000 Γερμανοί.
Κριτική από τον Ζαν - Κλοντ Γιούνκερ
«Δεν μου αρέσουν οι συνοριακοί έλεγχοι, διότι προκαλούν τεράστια προβλήματα σε όσους μετακινούνται διασυνοριακά», δήλωσε ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. «Εάν πρέπει οπωσδήποτε να γίνονται έλεγχοι, τότε αυτοί θα πρέπει να είναι κινητοί και όχι σε σταθερά σημεία, όπως και να μην εκτελούνται πάνω στα σύνορα, αλλά περισσότερο στην ενδοχώρα», προσθέτει ο Λουξεμβούργιος. «Το γεγονός ότι η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση τίθεται τόσο εύκολα προς συζήτηση με ανησυχεί πολύ». Δεν θα πρέπει «να επιτρέψουμε να δημιουργηθούν και πάλι σύνορα στις συνειδήσεις και τις καρδιές των πολιτών».
Ένα πρόβλημα για χιλιάδες ανθρώπους
«Όταν ακούει κανείς για συνοριακούς ελέγχους, θυμάται αυτομάτως την κατάσταση που επικρατούσε στην πανδημία», λέει ο Ραλφ Ούλενμπρουχ, δήμαρχος του Περλ, μίας κοινότητας στο Ζάαρλαντ, στην αντίπερα όχθη του Μοζέλλα. Με σκοπό τον περιορισμό της διασποράς του κορωνοϊού το 2020 η Γερμανία είχε κλείσει αρκετά σημεία διέλευσης στα σύνορα με τη Γαλλία και το Λουξεμβούργο. Κάτι τέτοιο δεν θα έπρεπε να συμβεί ποτέ ξανά, τονίζει ο Ούλενμπρουχ.
Κάθε μέρα υπάρχουν χιλιάδες εργαζόμενοι που πηγαίνουν από το Περλ στο Λουξεμβούργο για να δουλέψουν. Πολλά παιδιά από τη Γαλλία και το Λουξεμβούργο πηγαίνουν σε σχολεία που βρίσκονται στο Περλ, ενώ αρκετοί ακόμα άνθρωποι περνούν τα σύνορα απλώς για να κάνουν τα ψώνια τους ή να βάλουν βενζίνη.
Από τον Οκτώβριο του 2023 υπάρχουν στη Γερμανία έλεγχοι σε συγκεκριμένα σημεία των συνόρων με την Πολωνία, την Τσεχία και την Ελβετία. Τέτοιοι έλεγχοι γίνονται ήδη από το 2015 στα σύνορα Γερμανίας-Αυστρίας. Και οι νέοι έλεγχοι θα επηρεάσουν και τα σύνορα με τη Δανία, το Βέλγιο, την Ολλανδία και το Λουξεμβούργο.
Ο χώρος Σένγκεν δεν κινδυνεύει
Και άλλες χώρες στη ζώνη Σένγκεν αποφασίζουν να επαναφέρουν τους συνοριακούς ελέγχους. Ο δήμαρχος Γκλοντέν ωστόσο δεν θεωρεί πως ο χώρος Σένγκεν κινδυνεύει. «Οι άνθρωποι αναγνωρίζουν πως με αυτό το επίτευγμα η ζωή στην Ευρώπη είναι πολύ ευκολότερη». Στο Σένγκεν έρχονται άνθρωποι απ’ όλον τον κόσμο. «Μόνο ένα χωριό υπάρχει που είναι πιο διάσημο από το Σένγκεν – και αυτό είναι η Βηθλεέμ», λέει ο δήμαρχος. Οι άνθρωποι που έρχονται από την Αφρική λένε: «Δεν έχετε ιδέα πόσο τυχεροί είστε! Να μπορείτε έτσι απλώς να περνάτε τα σύνορα».