Η «φωτιά» άναψε στη Μέση Ανατολή και είναι δύσκολο πλέον να σβήσει με τον σχεδιασμό του Ισραήλ και του Ιράν να γίνεται απρόβλεπτος και με ορατό τον κίνδυνο μίας γενικευμένης σύρραξης. Από τις συνέπειες της οποίας ενδεχομένως να μην βγουν πολιτικά «αλώβητες» ούτε οι ΗΠΑ, οι οποίες έχουν μπει στην τελική ευθεία της εκλογικής αναμέτρησης της 5ης Νοεμβρίου.
Οι εξελίξεις μεταξύ Ισραήλ, Λιβάνου και Ιράν έχουν φθάσει αυτή τη στιγμή σε νέα επικίνδυνη καμπή και όπως αναφέρουν πολιτικοί σχολιαστές στo CNBC θα υπάρξουν σίγουρα μεγάλα γεγονότα το επόμενο διάστημα. Κανείς δεν γνωρίζει εάν βρισκόμαστε στην αρχή του τέλους ή στο τέλος της αρχής, ανέφεραν χαρακτηριστικά.
Το ερώτημα είναι σε τι κατάσταση βρίσκεται το Ιράν και ποιες οι κρυφές επιδιώξεις του, εάν ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δικαιολογείται να αψηφά τις εκκλήσεις των ΗΠΑ και άλλων για αυτοσυγκράτηση και τι ακριβώς επιδιώκει από την πλευρά του και εάν βεβαίως η κλιμάκωση με τη δολοφονία του ηγέτη της Χεζμπολάχ με τη χερσαία εισβολή στον Λίβανο ήταν η σωστή κίνηση.
Τον τελευταίο χρόνο, η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν αγωνίστηκε να αποτρέψει έναν περιφερειακό πόλεμο στη Μέση Ανατολή, φοβούμενη ότι θα μπορούσε να σύρει τις ΗΠΑ σε μία μακρόχρονη επιχείρηση στην περιοχή ή να επιφέρει καίριο πλήγμα στην παγκόσμια οικονομία σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη συγκυρία. Άλλωστε, μετά την αποχώρησή της από το Αφγανιστάν, η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει κάνει σαφές ότι δεν επιθυμεί να συρθεί σε άλλη σύγκρουση στη Μέση Ανατολή.
Στο «κενό» η πολιτική ΗΠΑ
Αυτή η πολιτική των ΗΠΑ είναι πλέον πολύ κοντά στην αποτυχία, σημειώνουν οι FT και εξηγούν τους λόγους. Για δεύτερη φορά φέτος, το Ιράν εκτόξευσε πυραύλους στο Ισραήλ και οι ΗΠΑ βοήθησαν το Ισραήλ να τους καταρρίψει. Ο Αμερικανός σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας, Τζέικ Σάλιβαν, προειδοποίησε ότι θα υπάρξουν σοβαρές συνέπειες για το Ιράν και είπε ότι οι ΗΠΑ θα συνεργαστούν με το Ισραήλ προκειμένου να γίνει αυτό πραγματικότητα – κάτι που ακούγεται σαν απειλή κοινής στρατιωτικής δράσης ΗΠΑ-Ισραήλ κατά του Ιράν. Τον Απρίλιο, το Ισραήλ πείστηκε να περιορίσει τα αντίποινά του σε ένα επίπεδο που θα μπορούσαν σιωπηρά να δεχτούν οι Ιρανοί και η ανταλλαγή πυρών σταμάτησε. Αυτή τη φορά όμως, φαίνεται πολύ λιγότερο πιθανό να αποτραπεί η περαιτέρω κλιμάκωση της ανταλλαγής χτυπημάτων μεταξύ του Ιράν και του Ισραήλ.
Το Ισραήλ μόλις ξεκίνησε ένα δεύτερο μέτωπο στον πόλεμο με τους περιφερειακούς εχθρούς του, με τη χερσαία εισβολή στον Λίβανο. Απώτερος στόχος του φέρεται να είναι μία σκληρή αντεπίθεση στο Ιράν, ελπίζοντας να κάνει μόνιμη ζημιά στην Ισλαμική Δημοκρατία και ίσως στο επίφοβο πυρηνικό της πρόγραμμα. Οι Ιρανοί σίγουρα θα έχουν κατανοήσει τους κινδύνους της ισραηλινής κλιμάκωσης και κάποιοι στην Τεχεράνη μπορεί να φοβούνται ότι μπαίνουν σε παγίδα εκτοξεύοντας ξανά πυραύλους στο Ισραήλ. Τυχόν αποτυχία όμως να απαντήσει στις επιθέσεις του Ισραήλ στη Χεζμπολάχ - που ακολούθησαν τη δολοφονία τον Ιούλιο του Ισμαήλ Χανίγιε, ηγέτη της Χαμάς, στην Τεχεράνη - θα φαινόταν επίσης σοβαρός κίνδυνος για το Ιράν. Επειδή, η ζοφερή λογική του πολέμου και της αποτροπής υποδηλώνει ότι μια δύναμη που δεν είναι σε θέση να υπερασπιστεί τους φίλους της ή να απαντήσει σε επιθέσεις στην ίδια την πρωτεύουσά της, φαίνεται αδύναμη. Και η αδυναμία δυνητικά προκαλεί περαιτέρω επιθέσεις, ενώ οδηγεί επίσης σε απώλεια επιρροής και κύρους.
Οι λόγοι του Τελ Αβίβ
Με τις ισραηλινές δυνάμεις να πολεμούν ήδη στη Γάζα και τον Λίβανο, η κυβέρνηση Νετανιάχου μπορεί να έχει τους δικούς της λόγους να μην κλιμακώσει την άμεση σύγκρουση με το Ιράν αυτή τη στιγμή. Σε περίπτωση όμως που οι Ισραηλινοί αποφασίσουν ότι θέλουν να λάβουν πολύ πιο σκληρή άμεση δράση, έχουν ήδη δείξει ότι μπορούν να αγνοούν τις εκκλήσεις της κυβέρνησης Μπάιντεν για αυτοσυγκράτηση.
Η Ουάσινγκτον θα δυσκολευθεί πλέον να συγκρατήσει τις ενέργειες του Ισραήλ, ενώ ταυτόχρονα οι πολιτικοί αντίπαλοι του Νετανιάχου θα δυσκολευτούν να επιμένουν στην αποπομπή του. Ο Νετανιάχου βρίσκεται τώρα πολύ κοντά σε ένα μεγάλο στόχο του, να εμπλέξει τις ΗΠΑ σε έναν πόλεμο με το Ιράν ώστε να καταστρέψει το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, σύμφωνα με την Guardian.
Η επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ το βράδυ της Τρίτης έβγαλε στην επιφάνεια τον φόβο ότι στο μέλλον, οι πύραυλοι της Τεχεράνης που θα φέρουν πυρηνικές κεφαλές, θα μπορούν μέσα σε 12 λεπτά να φτάνουν σε ισραηλινούς στόχους. Από την άλλη, οι επιχειρήσεις του Ισραήλ κατά Χαμάς και Χεζμπολάχ θα γίνουν επιχείρημα των Ιρανών σκληροπυρηνικών ότι μόνο με ένα πυρηνικό όπλο θα μπορεί το Ιράν να παραμείνει ασφαλές. Και αυτό με τη σειρά του, θα ενισχύσει τις εκκλήσεις στο Ισραήλ για προληπτικό πόλεμο, όπως εξηγεί η Guardian.
Παραμονές αμερικανικών εκλογών
Yπάρχει όμως και μία άλλη παράμετρος, σύμφωνα με τη Le Monde. To Iσραήλ θέλει να επιβάλει το πλεονέκτημά του, ανεξάρτητα από τις συνέπειες για τους Λιβανέζους. Αυτός είναι ένας πολύ κοντόφθαλμος υπολογισμός, εξηγεί η γαλλική εφημερίδα, επειδή η φύση της Χεζμπολάχ, μιας πολιτοφυλακής που δεν έχει αποφύγει επιθέσεις στο παρελθόν, αλλά και ενός πολιτικού κόμματος, αποτελεί μια υπενθύμιση ότι υποστηρίζεται από μια σιιτική κοινότητα που συνθέτει το λιβανέζικο μωσαϊκό. Η ισραηλινή επίθεση έπληξε επίσης μια χώρα που είναι ουσιαστικά χρεοκοπημένη, πολιτικά παραλυμένη και οικονομικά συμπιεσμένη. Η πρόκληση περισσότερου χάους στον Λίβανο δεν θα οδηγήσει στη σταθεροποίηση που θα ήταν το απαραίτητο προοίμιο για την έναρξη της ανάκαμψης του Λιβάνου και το Ισραήλ θα είχε τα πάντα να κερδίσει από αυτό.
Όμως, η στάση της κυβέρνησης Νετανιάχου να αγνοήσει τις επιθυμίες του στενότερου συμμάχου και εγγυητή της ασφάλειάς του πηγάζει από ένα παράδοξο στο επίκεντρο της πολιτικής των ΗΠΑ. Η κυβέρνηση Μπάιντεν προτρέπει μεν το Ισραήλ να επιδείξει αυτοσυγκράτηση στη Γάζα και τον Λίβανο, όμως θα το προστατεύει πάντα από τις συνέπειες της κλιμάκωσης, επικαλούμενη την πρωταρχική της δέσμευση να το υπερασπιστεί από το Ιράν και τους άλλους περιφερειακούς εχθρούς του. Ως εκ τούτου, η ισραηλινή κυβέρνηση κατανοεί ότι το να αψηφά την κυβέρνηση Μπάιντεν είναι κάτι σχεδόν ακίνδυνο.
Το Ισραήλ θα μπορούσε να αδράξει ακόμη και κάποια οφέλη εάν προσελκύσει τις ΗΠΑ να αναπτύξουν τη στρατιωτική τους ισχύ εναντίον του Ιράν. Οι πιθανότητες της Αμερικής να αρνηθεί να στηρίξει το Ισραήλ σε μια κρίση - πάντα μικρή - ελαχιστοποιούνται περαιτέρω από το γεγονός ότι οι προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ απέχουν λίγο περισσότερο από έναν μήνα.
Η Κάμαλα Χάρις έχει δείξει την πρόθεσή της να ακολουθήσει μια πιο σκληρή γραμμή με τον Νετανιάχου στη Γάζα. Από την άλλη όμως θέλει να υποστηρίξει πλήρως το Ισραήλ σε στιγμή κινδύνου. Και δεν μπορεί να διακινδυνεύσει να φανεί επιεικής απέναντι στο Ιράν, με το οποίο οι ΗΠΑ έχουν τη δική τους μακρά ιστορία έχθρας, που χρονολογείται από την κρίση των ομήρων του 1979-81.
Ωστόσο, η τρέχουσα επικίνδυνη κατάσταση θα μπορούσε να αποβεί αρνητική για την Χάρις. Ο Ντόναλντ Τραμπ αρέσκεται να ισχυρίζεται ότι ο κόσμος ήταν σε ειρήνη κατά τη διάρκεια της προεδρίας του και ότι η αδυναμία της κυβέρνησης Μπάιντεν έχει οδηγήσει σε πολέμους στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή. Αυτή η τελευταία κλιμάκωση ταιριάζει απόλυτα στο αφήγημά του.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρουν οι FT σε ανάλυσή τους, κάθε φορά που γίνονται προεδρικές εκλογές στην Αμερική, υπάρχουν εικασίες για μια πιθανή «έκπληξη του Οκτωβρίου» που ανατρέπει την κούρσα λίγες εβδομάδες πριν από την ψήφο. Ενδεχομένως, σε αυτή την εκλογική αναμέτρηση την έκπληξη να την κάνουν το Ισραήλ και το Ιράν με βασικό αποδέκτη και ωφελημένο τον Τραμπ.
