Ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ανησυχεί όλο και περισσότερο για τις επιπτώσεις στην ρωσική οικονομία εν μέσω των συγκρούσεων στην Ουκρανία, την ώρα που ο Ντόναλντ Τραμπ τον πιέζει για τον τερματισμό του πολέμου μεταξύ των δύο χωρών.
Σύμφωνα με το Reuters, η οικονομία της Ρωσίας, η οποία βασίζεται κυρίως στις εξαγωγές πετρελαίου, φυσικού αερίου και μεταλλευμάτων, έχει παρουσιάσει δυναμική ανάπτυξη τα τελευταία δύο χρόνια, παρά τους πολλαπλούς γύρους κυρώσεων που επιβλήθηκαν από τη Δύση μετά την εισβολή της στην Ουκρανία το 2022.
Στον αντίποδα, η εγχώρια δραστηριότητα έχει επιβαρυνθεί τους τελευταίους μήνες από τις ελλείψεις εργατικού δυναμικού και τα υψηλά επιτόκια που είχαν ως στόχο την αντιμετώπιση του πληθωρισμού, ο οποίος επιταχύνθηκε λόγω των στρατιωτικών δαπανών-ρεκόρ που πραγματοποιήθηκαν.
Η ρωσική οικονομία
Η ρωσική οικονομία, με ΑΕΠ 2,2 τρισ. δολαρίων, είχε επιδείξει μέχρι προσφατα αξιοσημείωτη αντοχή κατά τη διάρκεια του πολέμου. Το ΑΕΠ, αν και συρρικνώθηκε το 2022, κατέγραψε ταχύτερη αύξηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις ΗΠΑ το 2023 και το 2024.
Το τρέχον έτος, ωστόσο, η Κεντρική Τράπεζα της χώρας και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προβλέπουν ανάπτυξη κάτω του 1,5%, αν και η κυβέρνηση παρουσίασε ελαφρώς καλύτερες προβλέψεις.
Ο πληθωρισμός έχει πλησιάσει σε διψήφιο ποσοστό παρά το γεγονός ότι η Κεντρική Τράπεζα αύξησε το επιτόκιο αναφοράς στο 21% τον Οκτώβριο.
«Υπάρχουν ορισμένα ζητήματα εδώ, με κυριότερο τον πληθωρισμό», δήλωσε ο Πούτιν σε ετήσια συνέντευξη Τύπου στις 19 Δεκεμβρίου. «Η κυβέρνηση και η Κεντρική Τράπεζα έχουν ήδη αναλάβει να μειώσουν τον ρυθμό του», είπε.
Η ανησυχία του Πούτιν
Η δυσφορία του Πούτιν ήταν εμφανής σε μια συνάντηση στο Κρεμλίνο με επικεφαλής επιχειρήσεων το απόγευμα της 16ης Δεκεμβρίου, όπου επέπληξε ανώτατους οικονομικούς αξιωματούχους, σύμφωνα με δύο από τις πηγές, που έχουν γνώση των συζητήσεων για την οικονομία στο Κρεμλίνο και στην κυβέρνηση.
Μία από τις πηγές δήλωσε πως ο Πούτιν ήταν εμφανώς δυσαρεστημένος αφού άκουσε ότι οι ιδιωτικές επενδύσεις μειώνονται λόγω του πιστωτικού κόστους.
Το Κρεμλίνο έδωσε στη δημοσιότητα τα εισαγωγικά σχόλια του Πούτιν όπου επαινεί τις επιχειρήσεις αλλά δεν κατονόμασε κανέναν από τους συμμετέχοντες εκ μέρους των εταιριών στην κυρίως κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση. Σύμφωνα με μια πηγή, η επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας Ελβίρα Ναμπιουλίνα δεν ήταν παρούσα.
Η Ναμπιουλίνα δέχεται πιέσεις να μην αυξήσει περαιτέρω τα επιτόκια από δύο από τους πιο ισχυρούς τραπεζίτες της Ρωσίας -- τον πρώην προϊστάμενό της, τον διευθύνοντα σύμβουλο της Sberbank Τζέρμαν Γκρεφ και τον διευθύνοντα σύμβουλο της VTB Αντρέι Κοστίν, οι οποία ανησυχούν πως η Ρωσία βαίνει προς στασιμοπληθωρισμό, δήλωσε μία πηγή.
«Οι στόχοι του πολέμου έχουν επιτευχθεί»
Το 2024, η Ρωσία κατέγραψε τα πιο σημαντικά εδαφικά κέρδη της από τις πρώτες ημέρες του πολέμου, ενώ σήμερα ελέγχει σχεδόν το ένα πέμπτο της Ουκρανίας.
Ο Πούτιν πιστεύει πως οι πιο κρίσιμοι στόχοι του πολέμου έχουν ήδη επιτευχθεί, συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου εδάφους που συνδέει την ηπειρωτική Ρωσία με την Κριμαία, και της αποδυνάμωσης του ουκρανικού στρατού, δήλωσε μία από τις πηγές που είναι εξοικειωμένη με τον τρόπο σκέψης του Κρεμλίνου.
Ο Ρώσος πρόεδρος παραδέχεται επίσης την πίεση που ασκεί ο πόλεμος στην οικονομία, δήλωσε η πηγή, που κάνει λόγο για «πραγματικά μεγάλα προβλήματα» όπως η επίδραση των υψηλών επιτοκίων στις μη στρατιωτικές εταιρείες και τη βιομηχανία. Η Ρωσία αύξησε τις αμυντικές δαπάνες στο 6,3% του ΑΕΠ φέτος, που ισοδυναμεί με το ένα τρίτο του προϋπολογισμού.
Επιπλέον, η κυβέρνηση έχει επιδιώξει υψηλότερα φορολογικά έσοδα προκειμένου να μειώσει το δημοσιονομικό έλλειμμα.
Τα σχέδια Τραμπ για την Ουκρανία
Κατά την προεκλογική του εκστρατεία, ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, είχε υποσχεθεί να επιλύσει με ταχείς ρυθμούς το ουκρανικό ζήτημα, ενώ πριν λίγες ημέρες δήλωσε ότι είναι πιθανό να επιβληθούν περισσότερες κυρώσεις και δασμοί στη Ρωσία, εκτός εάν ο Πούτιν συμφωνήσει να διαπραγματευτεί.
«Η Ρωσία, φυσικά, ενδιαφέρεται από οικονομικής πλευράς να διαπραγματευτεί έναν διπλωματικό τερματισμό του πολέμου», δήλωσε σε συνέντευξή του ο Όλεγκ Βιούγκιν, πρώην αναπληρωτής πρόεδρος της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας, αναφέροντας τον κίνδυνο των αυξανόμενων οικονομικών διαταραχών.
Το Reuters έχει ήδη αναφέρει ότι ο Πούτιν είναι έτοιμος να συζητήσει με τον Τραμπ τις επιλογές κατάπαυσης του πυρός, υπό τον όρο ότι τα εδαφικά κεκτημένα της Ρωσίας στην Ουκρανία πρέπει να γίνουν αποδεκτά και ότι η Ουκρανία πρέπει να εγκαταλείψει την αίτησή της να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.
«Ο Τραμπ επικεντρώνεται στον τερματισμό αυτού του βάναυσου πολέμου», εμπλέκοντας ένα ευρώ φάσμα ενδιαφερόμενων μερών, δήλωσε ο εκπρόσωπος του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου Μπράιαν Χιουζ. Τις τελευταίες εβδομάδες, οι σύμβουλοι του Τραμπ ανακάλεσαν πάντως τις προεκλογικές εξαγγελίες ότι ο τριετής πόλεμος θα μπορούσε να επιλυθεί σε μια ημέρα.
Λίγες ημέρες πριν από την ορκωμοσία Τραμπ, η κυβέρνηση Μπάιντεν επέβαλε μια ευρεία δέσμη κυρώσεων που έχουν στόχο τα έσοδα της Ρωσίας από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, μια κίνηση που ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του Μπάιντεν, ο Τζέικ Σάλιβαν, δήλωσε ότι θα έδινε στον Τραμπ ένα προβάδισμα σε τυχόν συνομιλίες, ασκώντας οικονομική πίεση στη Ρωσία.
Ο Πούτιν έχει δηλώσει ότι η Ρωσία μπορεί να πολεμήσει για όσο χρειαστεί, και ότι η Μόσχα δεν θα υποκύψει ποτέ ενώπιον μιας άλλης δύναμης για βασικά εθνικά συμφέροντα.