Με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ανακοινώνει την Τετάρτη 19/3 τη Λευκή Βίβλο για την άμυνα, ανοίγει ένας νέος σημαντικός κύκλος διαβουλεύσεων στις Βρυξέλλες. Η έναρξή του αναμένεται και επισήμως στη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης και η ολοκλήρωσή του τον Ιούνιο, με την οριστικοποίηση συγκεκριμένων αποφάσεων και δράσεων τόσο από την ΕΕ όσο και από τα κράτη-μέλη.
Στη «Βίβλο» η Επιτροπή αναμένεται να εστιάσει μεταξύ άλλων:
- στην ενίσχυση της Ουκρανίας με στρατιωτικό υλικό και εξοπλισμούς
- σε δράσεις προκειμένου να κλείσει το σημαντικό κενό της Ευρώπης σε ό,τι αφορά την αμυντική της δυνατότητα
- στην εμβάθυνση της Ενιαίας Αγοράς της αμυντικής βιομηχανίας και
- σε τρόπους ενίσχυσης της τρέχουσας ετοιμότητας της Ένωσης, με δεδομένο ότι ο συνολικός σχεδιασμός έχει μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.
Προτεραιότητα στην ευρωπαϊκή παραγωγή
Σε ό,τι αφορά τις εθνικές δαπάνες των κρατών μελών, η Επιτροπή αναμένεται να προκρίνει ως βασική αρχή την αναζήτηση προμηθευτών εντός της Ένωσης.
Παράλληλα, θα προτείνεται διαπραγμάτευση με τους προμηθευτές παρουσία εφόσον είναι χρήσιμο της Επιτροπής για την επίτευξη βέλτιστης τιμής και ακολούθως επιλογή προμηθευτή από «ομονοούσα χώρα» εφόσον δεν είναι εφικτή η προμήθεια εντός ΕΕ. Τέτοιες χώρες θεωρούνται η Νορβηγία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Ειδική αναφορά ωστόσο αναμένεται να γίνει επίσης στην Τουρκία και την Ινδία. Σε ό,τι αφορά τις ΗΠΑ, θα επισημαίνεται η κρισιμότητα της διατήρησης του διατλαντικού δεσμού με τις ΗΠΑ.
Χρηματοδότηση και ρήτρα διαφυγής
Όπως είναι ήδη γνωστό, η ΕΕ θα ενεργοποιήσει το Άρθρο 122 της συνθήκες ενισχύοντας με 150 δισ. από τον κοινοτικό προϋπολογισμό κοινό δανεισμό για επιλέξιμες αμυντικές δαπάνες.
Παράλληλα, σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό ο οποίος θα πρέπει να… επιβεβαιωθεί, αναμένεται να προχωρήσει στην ενεργοποίηση της εθνικής ρήτρας διαφυγής με ορίζοντα τετραετίας και έως αύξησης δαπανών κατά 1,5% του ΑΕΠ των κρατών μελών.
Ως έτος αναφοράς υπολογισμού της αύξησης των δαπανών αναμένεται να οριστεί το 2022. Η ρήτρα διαφυγής από το νέο πλαίσιο των δημοσιονομικών κανόνων αναμένεται να ενεργοποιήσει επιπλέον 650 δισ. ευρώ αμυντικών δαπανών.
