Αποστολή στις Βρυξέλλες
Επιπλέον πόρους για την κατασκευή και την αναβάθμιση κρίσιμων υποδομών φέρνει το νέο δόγμα για την ενίσχυση της αμυντικής ικανότητας της Ευρώπης. Η αρχή να γίνεται μέσω της αναθεώρησης του ΕΣΠΑ 2021-2027, ενώ όπως είπε ο Επίτροπος για τις Βιώσιμες Μεταφορές και τον Τουρισμό, Απόστολος Τζιτζικώστας, κατά τη διάρκεια ενημέρωσης ελληνικής δημοσιογραφικής αποστολής στις Βρυξέλλες, στόχος είναι στον επόμενο προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αυξηθούν τα κονδύλια για τις υποδομές.
Οι προτάσεις της Κομισιόν για την ενδιάμεση αναθεώρηση της προγραμματικής περιόδου (ΕΣΠΑ 2021-2027) με βάση νέους τομείς προτεραιότητας συμπεριλαμβανομένης της Άμυνας, μπορεί να οδηγήσει στην ενίσχυση των κονδυλίων για έργα υποδομών. Αυτό μπορεί να συμβεί μέσα από έργα «διπλής χρήσης» (πολιτικής και στρατιωτικής) στο πλαίσιο της ενίσχυσης της «στρατιωτικής κινητικότητας» που βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιο του Έλληνα Επιτρόπου.
Έτσι, μπορούν να χρηματοδοτηθούν και μάλιστα αποκλειστικά με ευρωπαϊκά χρήματα (100% κοινοτική χρηματοδότηση) έργα στο οδικό δίκτυο, στο σιδηρόδρομο και στα λιμάνια που θα έχουν ως στόχο να επιτρέπουν την «απρόσκοπτη μετακίνηση στρατού και εξοπλισμού από το ένα άκρο της Ευρώπης στο άλλο». Την ίδια στιγμή βέβαια -όπως εξήγησε ο Επίτροπος- οι ίδιες υποδομές θα μπορούν να αξιοποιούνται καθημερινά από τους πολίτες. «Βρισκόμαστε σε συζητήσεις με το ΝΑΤΟ και έχουμε καθορίσει τέσσερις βασικούς διαδρόμους στρατιωτικής κινητικότητας και μέσα σε αυτούς έχουμε εντοπίσει 600 σημεία στα οποία πρέπει να παρέμβουμε», τόνισε ο κ. Τζιτζικώστας και συμπλήρωσε πως οι συζητήσεις για το συγκεκριμένο θέμα συνεχίζονται.
Τεκτονικές αλλαγές
Ο Επίτροπος σημείωσε ακόμη πως η Ευρώπη αντιμετωπίζει τις σοβαρότερες γεωπολιτικές προκλήσεις των τελευταίων δεκαετιών και για αυτό αλλάζει τις προτεραιότητές της προς την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας, με επενδύσεις στην καινοτομία, την ασφάλεια και την άμυνα.
Στο πλαίσιο αυτό, είπε ότι, η σημασία των υποδομών ενισχύεται ακόμη περισσότερο καθώς χωρίς το διευρωπαϊκό δίκτυο μεταφορών δεν «υπάρχει ενιαία αγορά, κινητικότητα και επενδύσεις». Για αυτό εξετάζεται και η ενίσχυση στον επόμενο πολυετή προϋπολογισμό του ταμείου Connecting Europe Facility (CEF), του λεγόμενου «ΕΣΠΑ των υποδομών» που χρηματοδοτεί σημαντικά έργα για τις μεταφορές, συμπεριλαμβανομένων των οδικών δικτύων και του σιδηροδρόμου.
Όπως εκτίμησε για την ολοκλήρωση των Διευρωπαϊκών Δικτύων Μεταφορών θα απαιτηθούν περίπου 850 δισ. ευρώ μέχρι το 2040, ενώ για την πρώτη φάση μέχρι το 2030 τα απαιτούμενα κεφάλαια αυτή τη στιγμή αγγίζουν τα 200 δισ. ευρώ.
Μια δίκαια λύση για τους δασμούς
Απαντώντας σε ερώτηση του insider.gr για τους δασμούς, ο κ. Τζιτζικώστας δήλωσε πως σε πρώτη φάση την ερχόμενη Τρίτη μπαίνουν σε εφαρμογή τα αντίμετρα που αποφασίστηκαν χθες για τους δασμούς σε χάλυβα και αλουμίνιο που επέβαλαν οι ΗΠΑ. Σημείωσε πως τα αντίμετρα είναι αντίστοιχα με αυτά που ανακοίνωσε ο πρόεδρος Τραμπ για τα συγκεκριμένα προϊόντα και σημείωσε πως «επεξεργαζόμαστε την απάντηση στα υπόλοιπα που ανακοινώθηκαν. Θα χρειαστεί χρόνος και συζητήσεις και θα κάνουμε ότι περνάει από το χέρι μας για να προστατεύσουμε τη βιομηχανία κι την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης. Ταυτόχρονα με τα όποια μέτρα θα δουλέψουμε για να βρούμε μια κοινή αποδεκτή και δίκαιη λύση».
Νέα στρατηγική για ναυπηγεία και λιμάνια
Εντός του 2025 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόκειται να παρουσιάσει δύο στρατηγικές που έχουν ιδιαίτερη σημασία για τη χώρα μας. Η πρώτη όπως είπε ο κ. Τζιτζικώστας είναι η νέα βιομηχανική στρατηγική για τη ναυτιλία, που θα βάζει στο επίκεντρο και τα ευρωπαϊκά ναυπηγεία με βασικό στόχο να αυξηθούν οι ναυπηγήσεις πλοίων εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το ποσοστό του ναυπηγήσεων εντός της Ευρώπης έπεσε από το 45% το 1980 στο 5% σήμερα, και αυτό πρέπει να το αντιστρέψουμε, τόνισε ο Έλληνας Επίτροπος. Η δεύτερη στρατηγική που θα ανακοινωθεί εντός της χρονιάς έχει να κάνει με την ανταγωνιστικότητα και τη βιωσιμότητα των λιμένων, με βασικό γνώμονα όπως είπε την προστασία των κρίσιμων θαλάσσιων υποδομών της ΕΕ.
Μιλώντας για τις αεροπορικές μεταφορές ο κ. Τζιτζικώστας σημείωσε πώς «ήδη αναλαμβάνουμε μια πρωτοβουλία για την αναθεώρηση του κανονισμού των αεροπορικών εργασιών με βασικό το στόχο τη μείωση της λεγόμενης γραφειοκρατίας των Βρυξελλών». Ακόμη εξετάζεται η καλύτερη διαχείριση ευρωπαϊκού εναέριου χώρου ο οποίος όπως είπε ο Επίτροπος είναι «στα όρια του γιατί δεν τον εκμεταλλευόμαστε σωστά» καθώς τα τελευταία χρόνια οι καθημερινές πτήσεις ξεπερνούν τις 35 χιλιαδες και φέτος θα ξεπεράσουν τις 38 χιλιάδες. Ακόμη είναι ανοιχτή μια συζήτηση με την υιοθέτηση κοινού ευρωπαϊκού εναέριου χώρου, αν και όπως είπε υπάρχουν αντιρρήσεις από τα κράτη-μέλη για λόγους εθνικής ασφάλειας αλλά κυρίως για οικονομικούς λόγους και η κουβέντα αυτή αναμένεται να συνεχιστεί.
Για τον σιδηρόδρομο ο κ. Τζιτζικώστας τόνισε πως «απόλυτη προτεραιότητα είναι η ασφάλεια, η οποία παραμένει ζητούμενο σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες», καθώς δεν έχουν εφαρμοστεί παντού τα σύγχρονα συστήματα τηλεδιοίκησης. «Αλλά δεν είναι αυτό το μόνο πρόβλημα», πρόσθεσε ο Επίτροπος. «Δεν έχουμε πολλά τρένα ταχείας κυκλοφορίας και θα κατευθύνουμε πόρους για να δημιουργήσουμε πανευρωπαϊκά high speed trains», ενώ το φθινόπωρο αναμένεται να παρουσιαστεί μια πρωτοβουλία για διασυνοριακές αγορές εισιτηρίων, ώστε να μπορεί κάποιος να ταξιδέψει με ένα εισιτήρια με διάφορα τραίνα αλλά και άλλα μέσα. «Έτσι μόνο θα πετύχουμε τη διασυνδεσιμότητα», τόνισε ο κ. Τζιτζικώστας σημειώνοντας πως έρχεται αναθεώρηση των κανονισμών για τα δικαιώματα των των επιβατών.
«Παρακολουθώ βήμα-βήμα τις αλλαγές στο σιδηρόδρομο»
Μιλώντας ειδικά για τα Τέμπη ο κ. Τζιτζικώστας σημείωσε πως μια από τις πρώτες του κινήσεις ως Επίτροπος ήταν να ξεκινήσει τη διαδικασία παραβίασης της ευρωπαϊκής νομοθεσίας από την Ελλάδα, το οποίο όπως είπε είναι «το πιο αυστηρό μέτρο που μπορεί να πάρει ένας Επίτροπος».
«Παρακολουθώ βήμα-βήμα την εκτέλεση του σχεδίου δράσης που συμφώνησε η Ελλάδα με την Κομισιόν και σε αυτούς τους τρεις μήνες η Ελλάδα κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση υλοποιώντας τα όσα έχουν συμφωνηθεί», είπε ο Έλληνας Επίτροπος.
Σημείωσε πως «αν οποιαδήποτε στιγμή η Ελλάδα παρεκκλίνει του σχεδίου θα προχωρήσω στο επόμενο βήμα που είναι η αυστηρή προειδοποίηση και στη συνέχεια η παραπομπή στο ευρωπαϊκό δικαστήριο» αλλά εκτίμησε ότι «δεν θα φτάσουμε εκεί καθώς τουλάχιστον μέχρι στιγμής τηρούνται οι προβλεπόμενες διαδικασίες».