Την ανάδειξη της Ευρώπης σε παγκόσμιο ηγέτη στην τεχνητή νοημοσύνη (AI) βάζει ως στόχο η Κομισιόν δημοσιεύοντας σήμερα το σχέδιο δράσης για την Ήπειρο της Τεχνητής Νοημοσύνης. Επισημαίνοντας ότι «η κούρσα για την ηγετική θέση στην AI» δεν έχει ακόμα κριθεί, η Επιτροπή στοχεύει στην ανάπτυξη μεγάλης κλίμακας υποδομών, δεδομένων και υπολογιστικής ισχύος για την AI, στην ενίσχυση της πρόσβασης σε μεγάλα και υψηλής ποιότητας δεδομένα, στην ανάπτυξη αλγορίθμων και την προώθηση της χρήση της AI σε στρατηγικούς τομείς καθώς και στην απλοποίηση του ρυθμιστικού πλαισίου αλλά και την κατάρτιση του ανθρώπινου δυναμικού.
«Αυτή η φιλόδοξη πρωτοβουλία στοχεύει να μεταμορφώσει τις παραδοσιακά ισχυρές βιομηχανίες της Ευρώπης και το εξαιρετικό της ανθρώπινο δυναμικό σε ισχυρούς μοχλούς καινοτομίας και επιταχυντές της AI» είχε δηλώσει η Πρόεδρος φον ντερ Λάιεν στη Σύνοδο Κορυφής για την Τεχνητή Νοημοσύνη που πραγματοποιήθηκε τον Φεβρουάριο του 2025 στο Παρίσι. Να θυμίσουμε ότι εκεί είχε ανακοινωθεί και η πρωτοβουλία InvestAI, για την κινητοποίηση επενδύσεων €200 δισ. στην AI στην Ευρώπη.
Το σχέδιο δράσης για την ήπειρο της Τεχνητής Νοημοσύνης
Ειδικότερα σύμφωνα με το σχέδιο που παρουσιάστηκε σήμερα προβλέπεται να ενισχυθούν οι δυνατότητες καινοτομίας της ΕΕ μέσω συγκεκριμένων δράσεων και πολιτικών που κινούνται γύρω από πέντε βασικούς άξονες.
1) Τα AI Gigafactories
Ο πρώτος αφορά στην ενίσχυση των υποδομών οι οποίες αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της εξέλιξης. Η Επιτροπή θα ενισχύσει τις υποδομές AI και αυτές των υπερυπολογιστών με ένα δίκτυο Εργοστασίων ΤΝ (AI Factories). 13 από αυτές τις εγκαταστάσεις έχουν ήδη αναπτυχθεί γύρω από τους παγκοσμίως κορυφαίους ευρωπαϊκούς υπερυπολογιστές ενώ ένα AI Factory σχεδιάζεται να αναπτυχθεί και στην χώρα μας. Οι υπερυπολογιστές αυτοί θα υποστηρίξουν τόσο νεοφυείς επιχειρήσεις όσο και την βιομηχανία και τους ερευνητές της ΕΕ για την ανάπτυξη μοντέλων και εφαρμογών AI.
Παράλληλα, όπως είχε ανακοινωθεί στην Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας, η ΕΕ θα συμβάλει και στη δημιουργία AI Gigafactories – εγκαταστάσεων μεγάλης κλίμακας με περίπου 100.000 υπερσύγχρονα AI chips, τέσσερις φορές περισσότερα από τις σημερινές εγκαταστάσεις. Τα Gigafactories αυτά θα ενσωματώνουν τεράστια υπολογιστική ισχύ και κέντρα δεδομένων για την εκπαίδευση πολύπλοκων μοντέλων AI σε μεγάλη κλίμακα.
Στόχος είναι να ηγηθούν της επόμενης γενιάς καινοτόμων μοντέλων AI και να διατηρήσουν τη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ σε κρίσιμους βιομηχανικούς τομείς αλλά και στην επιστήμη.
Δεδομένου ότι για την δημιουργία των AI Gigafactories απαιτούνται δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις σήμερα δημοσιεύεται και η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για ενδιαφερόμενες κοινοπραξίες. Η ιδιωτική επένδυση στα Gigafactories θα ενισχυθεί μέσω του InvestAI, το οποίο θα κινητοποιήσει επενδύσεις ύψους €20 δισ. για έως και πέντε τέτοιες εγκαταστάσεις στην ΕΕ.
Για την ενίσχυση των ιδιωτικών επενδύσεων στην υπολογιστική ισχύ cloud και στα κέντρα δεδομένων, η Επιτροπή θα προτείνει επίσης τον Νόμο για την Ανάπτυξη του Cloud και της ΤΝ, με στόχο τον τριπλασιασμό της χωρητικότητας των ευρωπαϊκών κέντρων δεδομένων την επόμενη 5ετία με έμφαση στη βιωσιμότητα.
2) Έρχονται Data Labs για πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας δεδομένα
Δεδομένου ότι η καινοτομία στην AI απαιτεί πρόσβαση σε μεγάλες ποσότητες υψηλής ποιότητας δεδομένων, βασικό στοιχείο του Σχεδίου Δράσης αποτελεί και η δημιουργία Εργαστηρίων Δεδομένων (Data Labs) που θα συγκεντρώνουν και επιμελούνται δεδομένα από διάφορες πηγές μέσα στις AI Factories.
Το 2025 θα ξεκινήσει και μια Στρατηγική για την Ένωση Δεδομένων, με στόχο τη δημιουργία εσωτερικής αγοράς δεδομένων ικανής να ενισχύσει λύσεις AI μεγάλης κλίμακας.
3) Ενίσχυση της χρήσης σε δημόσιους κι ιδιωτικούς τομείς
Στο στόχαστρο μπαίνει και η ανάπτυξη και προώθηση της χρήσης της ΑΙ σε στρατηγικούς τομείς της ΕΕ καθώς μόνο το 13,5% των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων φαίνεται να υιοθετεί σχετικές λύσεις.
Σε αυτό το πλαίσιο μάλιστα μέσα στους επόμενους μήνες θα παρουσιαστεί από την Επιτροπή η Στρατηγική Εφαρμογής AI (Apply AI) όπου θα προβλέπει την ενίσχυση των λύσεων και της πλήρους αξιοποίησης της AI σε στρατηγικούς δημόσιους και ιδιωτικούς τομείς της ΕΕ.
4) Στο επίκεντρο η προσέλκυση ταλέντου
Για την κάλυψη της αυξημένης ζήτησης, η Επιτροπή θα προωθήσει τη διεθνή προσέλκυση ειδικών μέσω πρωτοβουλιών όπως η Δεξαμενή Ταλέντων (Talent Pool), η δράση Marie Skłodowska-Curie ‘MSCA Choose Europe’ και προγράμματα υποτροφιών που θα προσφέρει η νέα Ακαδημία Δεξιοτήτων AI (AI Skills Academy).
Οι εν λόγω δράσεις αναμένεται να συμβάλλουν στη νόμιμη μετανάστευση υψηλής ειδίκευσης εκτός ΕΕ και να προσελκύσουν πίσω στην Ευρώπη κορυφαίους ερευνητές. Παράλληλα, θα αναπτυχθούν εκπαιδευτικά και επιμορφωτικά προγράμματα σε AI και γενετική AI για βασικούς τομείς.
5) Απλοποίηση του ρυθμιστικού πλαισίου
Τέλος, ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι στο κάδρο μπαίνει και το ρυθμιστικό πλαίσιο με την Επιτροπή να σχεδιάζει να δημιουργήσει Υπηρεσία Υποστήριξης του AI Act, η οποία θα λειτουργεί ως κεντρικό σημείο πληροφόρησης και καθοδήγησης για τις επιχειρήσεις.
Επόμενα βήματα
Με το Σχέδιο Δράσης, η Επιτροπή εγκαινιάζει δύο δημόσιες διαβουλεύσεις (έως 4 Ιουνίου 2025):
- Δημόσια διαβούλευση για τον Νόμο Ανάπτυξης Cloud και ΤΝ
- Δημόσια διαβούλευση για τη Στρατηγική Apply AI, για την καταγραφή προτεραιοτήτων και προκλήσεων από την πλευρά των ενδιαφερομένων.
- Μια τρίτη διαβούλευση για τη Στρατηγική της Ένωσης Δεδομένων θα ξεκινήσει τον Μάιο.
Παράλληλα, η Επιτροπή θα οργανώσει διαλόγους με τη βιομηχανία και τον δημόσιο τομέα για την περαιτέρω διαμόρφωση της Στρατηγικής Apply AI. Αυτοί οι διάλογοι και οι διαβουλεύσεις θα αναδείξουν παραδείγματα ανεκμετάλλευτου δυναμικού και ευκαιρίες ενσωμάτωσης της AI στην παραγωγή και την οικονομία.
