Ώθηση για μια συμφωνία, η οποία πολιτικά θα έχει σαφώς δυσκολίες, αναζητούν στο σημερινό τους τετ-α-τετ, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής για τα Δυτικά Βαλκάνια που λαμβάνει χώρα στη Σόφια της Βουλγαρίας ο Αλέξης Τσίπρας και ο Σκοπιανός ομόλογός του Ζόραν Ζάεφ.
Μετά από διαπραγματεύσεις μηνών και σημαντική σύγκλιση θέσεων σε αρκετά ζητήματα, μεταξύ των οποίων και το όνομα perse, σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών, οι δύο ηγέτες σήμερα αναλαμβάνουν να διερευνήσουν το αν υπάρχει προοπτική ανάληψης δέσμευσης από τη μεριά της γείτονος χώρας για προώθηση συνταγματικών αλλαγών, με την κατοχύρωση της χρήσης του συμφωνηθέντος ονόματος έναντι όλων (erga omnes) να είναι το βασικό ζητούμενο.
Κάπως έτσι, με δεδομένο ότι οι δύο πλευρές φαίνονται να συμφωνούν στη χρήση του ονόματος «Άνω Μακεδονία», αυτό που προκρίνεται, προκειμένου να αποφευχθούν και τα συνταγματικά εμπόδια στη γείτονα, είναι μια λύση σε δύο χρόνους. Σε πρώτη φάση, επιδιώκεται να αποκρυσταλλωθεί μια διεθνής συνθήκη, η οποία θα πρέπει να περάσει από τα Κοινοβούλια και σε αυτή θα απαριθμώνται τα σημεία της σύγκλισης, με την μεν πΓΔΜ να δεσμεύεται εντός διετίας να προβεί στις απαιτούμενες συνταγματικές αλλαγές και την Ελλάδα να αίρει το βέτο της για την ευρωπαϊκή προενταξιακή διαδικασία της γείτονος. Σε δεύτερη φάση και μόνο εφόσον η πΓΔΜ έχει προχωρήσει με τις συνταγματικές αλλαγές, όπως αυτές έχουν συμφωνηθεί, θα μπορέσει να προχωρήσει η διαδικασία της ένταξης της γείτονος στο ΝΑΤΟ και ύστερα από μερικά χρόνια στην Ε.Ε.
Μάλιστα, ο κ. Ζάεφ μιλώντας χθες σε εκδήλωση του think tank των Γερμανών Χριστιαμοδημοκρατών, Konrad Adenauer Stiftung, στη Σόφια, προέταξε την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας του, περιγράφοντάς την ως μονόδρομο. «Η ΠΓΔΜ δεν έχει καμία εναλλακτική λύση πέρα από την ένταξη στο ΝΑΤΟ και την Ε.Ε. Είμαστε προσηλωμένοι σε αυτόν τον στόχο μας έχει ενθαρρύνει η στρατηγική της Ε.Ε. για τη διεύρυνση και η πολιτική ανοικτών θυρών του ΝΑΤΟ»., υπογράμμισε ο κ. Ζάεφ. Κάπως έτσι, με δεδομένο ότι η πρόσδεση στο άρμα της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ περνά αποκλειστικά μέσα από την επίλυση του ονοματολογικού, ο πρωθυπουργός της γείτονος εμφανίζεται πολιτικά αποφασισμένος να κάνει παραχωρήσεις, προκειμένου να υπάρξει λύση.
Βέβαια, με δεδομένο ότι δεν έχει την απαιτούμενη πλειοψηφία για συνταγματικές αλλαγές, ο κ. Ζάεφ μπορεί να θέλει να βρεθεί λύση με την Ελλάδα, είναι άδηλο όμως αν αυτό το επιτρέπουν οι εσωτερικοί πολιτικοί συσχετισμοί στη γείτονα. Γι’ αυτό και εκτιμάται ότι, μετά τη συνάντηση Τσίπρα-Ζάεφ, θα συνεδριάσει υπό τον πρόεδρο της Πγδμ Γκιόργκι Ιβάνοφ το Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών, ώστε να αναλυθεί η κατάσταση.
Κάπως έτσι, το σημερινό ραντεβού Τσίπρα-Ζάεφ μπορεί να μην είναι αποφασιστικού χαρακτήρα εν προκειμένω, αλλά έχει κομβική σημασία, αν είναι να υπάρξουν εξελίξεις εντός του Ιουνίου, όπως περιμένουν στις Βρυξέλλες. Αυξημένο ενδιαφέρον για το εν λόγω ζήτημα, δε, υπάρχουν και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, πέραν των Βρυξελλών, με τον πρωθυπουργό να αναμένεται σήμερα να δει και την Άνγκελα Μέρκελ, φυσικά και για τα ζητήματα της μεταμνημονιακής εποπτείας και της ρύθμισης του χρέους. Υπογραμμίζεται, δε, ότι ο κ. Τσίπρας, ερωτώμενος αναφορικά με τις προσδοκίες που έχει για τη σημερινή συνέντευξη από δημοσιογράφους χθες στη Σόφια, απάντησε «πολύ μεγάλες». Μένει, συνεπώς, να φανεί, τι δυναμική θα παραχθεί από το συγκεκριμένο τετ-α-τετ και αν μπορεί να λειτουργήσει αυτό ως καταλύτης για εξελίξεις στο Σκοπιανό εντός των επόμενων εβδομάδων, σενάριο, το οποίο διπλωματικές πηγές θεωρούν ως πιθανό.
«Στη Σύνοδο του PSE οι σοσιαλιστές ηγέτες επικρότησαν τις μέχρι τώρα προσπάθειές μας να βρούμε κοινά αποδεχτή λύση στο ονοματολογικό. Επεσήμαναν πως μόνο προοδευτικοί ηγέτες θα μπορούσαν να το καταφέρουν. Τους ευχαρίστησα, παραδέχτηκα ότι έχουμε κάνει πολλά βήματα προόδου αλλά χρειάζεται ακόμη απόσταση να διανυθεί. Τα τελευταία μέτρα είναι πάντα τα πιο δύσκολα», υπογράμμισε, τέλος, ο κ. Τσίπρας χθες, μετά την προσύνοδο των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών.