Σε δημόσια διαβούλευση η οποία θα κρατήσει έως τις 15 Δεκεμβρίου τέθηκε η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) ενός σημαντικού κτηριακού ΣΔΙΤ εκτιμώμενου ύψους 140 εκατ. ευρώ. Ο λόγος για το έργο «ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΚΤΗΡΙΑΚΩΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗ ΣΤΕΓΑΣΗ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΥ» ή με πιο απλά λόγια, τον διαγωνισμό για την κατασκευή του νέου κτηρίου που θα στεγάσει τις υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Υποδομών.
Υπενθυμίζεται ότι το έργο έχει «περάσει» στη διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου στην οποία είχαν προσκληθεί οι ΑΒΑΞ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, INTRAKAT– REDEX και Μυτιληναίος – DIMAND, που είχαν προκριθεί και στη β’ φάση του διαγωνισμού, μια διεργασία η οποία θα καθορίσει σημαντικές παραμέτρους για την ανάπτυξη του project. Σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες για τις αρχές Νοεμβρίου είχε προγραμματιστεί μάλιστα και η υποβολή παραδοτέων από πλευράς των ομίλων που συμμετέχουν σε αυτό το στάδιο, που είναι προάγγελος της επόμενης φάσης των δεσμευτικών προσφορών που όμως δεν έχει καθοριστεί χρονικά. Θεωρείται ότι η φάση κατασκευής του έργου θα διαρκέσει (ενδεικτικά) 1-2 έτη, βάσει εκτίμησης για αντίστοιχης δυναμικότητας και μεγέθους έργα.
Ποιο είναι το κτηριακό ΣΔΙΤ project
Όπως σημειώνεται και στην υπό διαβούλευση ΜΠΕ, το έργο αφορά στην κατασκευή και λειτουργία νέου κτηρίου διοίκησης που θα στεγάσει τη Γενική Γραμματείας Υποδομών (Γ.Γ.Υ.) του Υπουργείου Υποδομών & Μεταφορών σε οικόπεδο με όψη επί της οδού Πειραιώς 166 (Ο.Τ. 59α Δήμου Μοσχάτου – Ταύρου). Η επιφάνεια του οικοπέδου (γηπέδου) είναι 8.770,23 τ.μ. Η συνολική επιφάνεια της νέας εγκατάστασης (πραγματοποιήσιμη επιφάνεια δόμησης) ανέρχεται σε 20.583,61 τ.μ. και μαζί με τα η δόμηση θα ανέρχεται σε περίπου 52,6 χιλ. τ.μ. Διαμορφώνονται συνολικά, επιπλέον του ισογείου, πέντε όροφοι και τέσσερα υπόγεια.
Στην παρούσα φάση μελετών προβλέπεται η κατασκευή δύο κτηρίων (πτέρυγες γραφείων Α και Β) με χώρο υποδοχής ενδιάμεσα με μία εσωτερική «κάτω πλατεία», στον πυρήνα του επιμήκους αιθρίου. Από τον πυρήνα αυτό πραγματοποιείται η κύρια είσοδος στο κτήριο της Γ.Γ.Υ. με εσωτερική πρόσβαση στις δύο πτέρυγες γραφείων Α και Β εκατέρωθεν του χώρου υποδοχής. Η λειτουργία της «κάτω πλατείας», ως κεντρικού δημόσιου χώρου συνάθροισης και εκτόνωσης, ενισχύεται με πολιτιστικούς χώρους συνάθροισης κοινού (Μουσείο Τεχνολογίας, Αμφιθέατρο και Συνεδριακό κέντρο), καθώς και Κυλικείο-Αναψυκτήριο για την υποστήριξη των λειτουργιών και την εξυπηρέτηση των επισκεπτών. Προτείνεται επίσης ανάπτυξη εμπορικής χρήσης με διαμόρφωση συστάδας μικρών καταστημάτων που βλέπουν στον αιθριακό πυρήνα. Τέλος, στο ίδιο επίπεδο χωροθετείται ο Παιδικός Σταθμός, στο Β.Α. άκρο του οικοπέδου, σε άμεση συνάφεια με το όμορο Μουσείο και τη Βιβλιοθήκη.
Οι περιοχές εισόδου των πεζών προς την Πλατεία διαμορφώνονται τόσο επί του μετώπου της Πειραιώς, όσο και επί του παράπλευρου δρόμου, σε συνέχεια της εξόδου από τα μέσα δημόσιας συγκοινωνίας, ήτοι προαστιακός, μετρό και αστικά λεωφορεία. Για την ασφαλή διέλευση των πεζών εγκάρσια της οδού Πειραιώς, προτείνεται η κατασκευή πεζογέφυρας, υπεράνω της οδού Πειραιώς σε θέση μεταξύ των οδών Δαιδαλίδων και Συμμαχίδων. Ο συνολικός αριθμός διαθέσιμων θέσεων στάθμευσης ανέρχεται σε 332.
Το έργο της παρούσας ΜΠΕ περιλαμβάνει επιμέρους/ συνοδά έργα, όπως «Συνεδριακά Κέντρα», «Πολιτιστικές εγκαταστάσεις και Εκθεσιακά κέντρα (πολιτιστικά κέντρα, μουσεία, στεγασμένοι εκθεσιακοί χώροι)».
Η περιοχή χωροθέτησης του έργου αφορά σε αστική περιοχή, κατοικημένη και με πυκνή δόμηση. Το έργο γειτνιάζει με αθλητικές εγκαταστάσεις (Σεράφειο συγκρότημα), αλλά και με τις σιδηροδρομικές γραμμές (Σ.Γ.) του ΟΣΕ/Προαστιακού στα δυτικά, με τον σταθμό «Ρουφ», σε απόσταση ~100m, να εξυπηρετεί την περιοχή. Σιδηροδρομικές γραμμές (Σ.Γ.) διέρχονται και στα ανατολικά του έργου, σε απόσταση ~500m με τη γραμμή του ΗΣΑΠ (σταθμός «Πετράλωνα σε ~520m). Βορειοδυτικά του έργου (δυτικά των Σ.Γ.) υπάρχουν στρατιωτικές εγκαταστάσεις (Στρατόπεδο Γαζή). Επίσης, το έργο γειτνιάζει στα ανατολικά (επί της οδού Πειραιώς) με χρήσεις υγείας/ διοίκησης (Τοπική Διεύθυνση e-ΕΦΚΑ Γ΄ Κεντρικού Τομέα Αθήνας, ΚΕΠΑ - ΚΕΝΤΡΟ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ Γ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΑΘΗΝΑΣ). Οι πλησιέστερες στο έργο χρήσεις αφορούν στις χρήσεις του άξονα τις οδού Πειραιώς με κέντρα διασκέδασης, εμπορικά κέντρα, κλπ.
Το ενεργειακό αποτύπωμα και τα οφέλη
Εκτιμάται ότι το εξεταζόμενο έργο θα επιφέρει σχετικές πιέσεις κατά τη φάση κατασκευής στο περιβάλλον της περιοχής, που όμως δεν αναμένεται να είναι σημαντικές και θα παρέλθουν με το πέρας των εργασιών κατασκευής, ενώ θα επιφέρει σημαντικές θετικές επιδράσεις στο άμεσο περιβάλλον χωροθέτησης του έργου, ιδιαίτερα στο ανθρωπογενές, αλλά και –σε μικρότερο βαθμό– στο φυσικό περιβάλλον.
Το κτηριακό συγκρότημα που θα κατασκευαστεί, κατά τη λειτουργία του, αναμένεται να έχει τη μικρότερη δυνατή επιβάρυνση στο περιβάλλον με κυριότερο μετρήσιμο στοιχείο το αποτύπωμά του σε CO2 (CO2 footprint), βάσει του ενεργειακού σχεδιασμού και των Η/Μ εγκαταστάσεων, καθώς σύμφωνα το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, το προς ανέγερση συγκρότημα θα πρέπει να είναι «Κτήριο Σχεδόν Μηδενικής Κατανάλωσης Ενέργειας».
Όπως αναφέρεται, «η σημερινή εικόνα του οικοπέδου θα αλλάξει και θα αντικατασταθεί με τη μορφή ενός «κτηρίου - τοπιακού μορφώματος», όπου ο ελεύθερος υπαίθριος χώρος αλλά και οι κτηριακές μονάδες διαμορφώνονται με οριζόντιες και κατακόρυφες φυτεύσεις, συμβάλλοντας στην ευνοϊκή περιβαλλοντική διαχείριση και στη μείωση προβλημάτων της αστικής ατμοσφαιρικής μόλυνσης και της αστικής θερμικής νησίδας».
Ο εξωτερικός «βιοκλιματικός μανδύας» του νέου Κτηρίου της Γ.Γ.Υ. συγκροτείται από τρεις επιδερμίδες, οι οποίες διατρέχουν όλη την εξωτερική περίμετρο του συγκροτήματος. Η πρώτη εσωτερική επιδερμίδα αποτελείται από υαλοπετάσματα με τα χαρακτηριστικά που έχουν περιγραφεί παραπάνω, η δεύτερη ενδιάμεση επιδερμίδα υλοποιείται ως πράσινο φυτικό πέτασμα, ενώ η τρίτη εξωτερική επιδερμίδα αποτελείται από ρυθμιζόμενες κατακόρυφες περσίδες αλουμινίου. Το προτεινόμενο διπλό βιοκλιματικό πέτασμα που περιβάλλει τις όψεις του κτηρίου εξασφαλίζει συνθήκες ηλιοπροστασίας, φυσικού δροσισμού και βέλτιστης θερμικής συμπεριφοράς, που σημαίνει εξοικονόμηση ενέργειας. Προβλέπονται επίσης φυτεύσεις στον περιβάλλοντα χώρο, στα δώματα αλλά και σε εσωτερικούς χώρους. Τέλος, με το νέο κτήριο της Γ.Γ.Υ. εξασφαλίζεται η προσβασιμότητα για άτομα μειωμένης κινητικότητας για όλες τις προσβάσεις και την εσωτερική επικοινωνία, ανάγκη που δεν ικανοποιείται στα υφιστάμενα κτήρια που στεγάζουν τις διευθύνσεις της Γ.Γ.Υ.
Κοινωνικές – οικονομικές επιδράσεις
Επίσης, όπως αναφέρεται, αναμένονται ουσιαστικές θετικές επιδράσεις στα κοινωνικά και οικονομικά χαρακτηριστικά της περιοχής, καθώς, επισημαίνεται πως η δημιουργία ενός Κτηρίου ανάλογης δυναμικότητας με το προτεινόμενο, θα αποτελέσει σημαντικό παράγοντα μεταβολής των οικονομικών χαρακτηριστικών της ευρύτερης αστικής περιοχής, επηρεάζοντας επομένως την ευρύτερη λειτουργική αστική της συγκρότηση. Πέρα όμως από την οποιοδήποτε λειτουργική και οικονομική επιρροή, το Κτήριο της Γ.Γ.Υ. αναμένεται να αποτελέσει ουσιαστικότατο στοιχείο πολιτιστικής και πολιτικής προβολής της ευρύτερης περιοχής, των Δήμων Μοσχάτου-Ταύρου και Αθηναίων, αλλά και της ευρύτερης μητροπολιτικής περιοχής της πρωτεύουσας.
Η κυκλοφορική επίπτωση
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Μελέτης Κυκλοφοριακών Επιπτώσεων, το εξεταζόμενο έργο δεν επιβαρύνει κυκλοφοριακά την περιοχή μελέτης και δεν θα επηρεάσει τις γειτονικές περιοχές κατοικίας, καθώς συγκρίνοντας τους δείκτες κυκλοφοριακής απόδοσης των σεναρίων λειτουργίας που εξετάστηκαν (ειδικά για τα σενάρια Σ2022 με Σ2022-1), χωρίς και με το νέο έργο, οι ποσοστιαίες μεταβολές προκύπτουν ιδιαίτερα μικρές, γεγονός που υποδηλώνει ότι η επιρροή του νέου έργου στα κυκλοφοριακά χαρακτηριστικά του οδικού δικτύου θα είναι ιδιαίτερα μικρή και δεν θα γίνει αισθητή από τους χρήστες του δικτύου.
«Στέγη» για όλες τις υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Υποδομών
Το νέο κτίριο θα στεγάσει όλες τις υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Υποδομών, στο πλαίσιο της μετεγκατάστασης των υπηρεσιών της στο κτίριο της Οδού Πειραιώς 166, όταν σήμερα στεγάζονται σε 13 διάσπαρτα, μισθωμένα κτίρια, συμβάλλοντας σημαντικά και στη μείωση των λειτουργικών εξόδων και στην απαλλαγή εξόδων για μισθώσεις κτιρίων, εξασφαλίζοντας οικονομικό όφελος για το Δημόσιο από τα μισθώματα της τάξεως των 3 εκατ. ευρώ ετησίως, ή αλλιώς των 90 εκατ. ευρώ στα 30 έτη. Η διάρκεια του έργου ορίστηκε σε 360 μήνες (30 χρόνια), εκ των οποίων οι πρώτοι 36 αφορούν την κατασκευαστική περίοδο και οι υπόλοιποι την περίοδο λειτουργίας και συντήρησης.
Όπως κατά καιρούς έχει αναφέρει και ο υφυπουργός Υποδομών, Γ. Καραγιάννης, με την υλοποίηση του έργου επιτυγχάνεται εξοικονόμηση ενέργειας και πόρων από τη λειτουργία, καθαρισμό, φύλαξη και τη συντήρηση των υφιστάμενων κτιρίων της Γ.Γ.Υ., εξοικονόμηση δαπανών τηλεπικοινωνιακών τελών με τη χρήση προηγμένων υπηρεσιών τηλεπικοινωνιών («syzefxis»), ενιαία, εύρυθμη λειτουργία μεταξύ των Υπηρεσιών, κατάργηση των εξόδων επικοινωνίας μεταξύ των Υπηρεσιών (υπηρεσιακά οχήματα, μεταβάσεις κ.λπ.), ενώ συμβάλει και στην ευρύτερη αναβάθμιση της περιοχής.
Το αντικείμενο της προς ανάθεση σύμβασης αφορά στη μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή, ασφάλιση και συντήρηση ενός λειτουργικού, σύγχρονου κτηριακού συγκροτήματος που θα στεγάσει τις υπηρεσίες της Γ.Γ.Υ. του ΥΠ.Υ.ΜΕ. και το οποίο θα σχεδιαστεί με βάση τις «Αρχές» του Βιοκλιματικού Σχεδιασμού στις οποίες συνυπάρχουν το Περιβάλλον και η Ενέργεια και θα πρέπει να επιτύχει πιστοποίηση LEED (Silver ή ανώτερο) και μίας πεζογέφυρας επί της οδού Πειραιώς που εξασφαλίζει την πρόσβαση στο κτήριο.
Επιπλέον, περιλαμβάνει την ανάπλαση του περιβάλλοντος χώρου, τμήμα του οποίου βρίσκεται σε όμορο οικόπεδο ιδιοκτησίας της Ο.Σ.Ε. Α.Ε. που διαχειρίζεται η ΓΑΙΑΟΣΕ Α.Ε., το οποίο θα αποτελεί ουσιαστικά την πρόσβαση μεταξύ του υπό ανέγερση κτηριακού συγκροτήματος και του σταθμού «Ρουφ» του Προαστιακού σιδηροδρόμου.
Η αύξηση του κόστους
Το insider.gr με συνεχή αρθρογραφία του έχει αναφερθεί εκτενώς στο σύνολο των ΣΔΙΤ κτηριακών διαγωνισμών που είναι σε ώριμο, προχωρημένο ή πιο πρώιμο στάδιο, σε χρονοδιαγράμματα και εκκρεμότητες κ.α. Πρέπει, πάντως, να τεθεί και ένα ακόμα ζήτημα. Ότι η ραγδαία αύξηση του κόστους τιμών (υλικά, ενέργεια) ή η δυσκολία εξεύρεσης υλικών και προσωπικού, επόμενο είναι να επηρεάζει χρονοδιαγράμματα, διαδικασίες και προϋπολογισμούς και σε κτηριακά projects, πολλά εκ των οποίων προχωρούν υπό την αιγίδα ή εποπτεία – επίβλεψη του υπ. Υποδομών και Μεταφορών. Το οποίο προσπαθεί (συνολικά, όχι απλά για τα ΣΔΙΤ κτήρια) να δώσει λύσεις σε ένα δύσκολο περιβάλλον και υπό… δημοσιονομικούς περιορισμούς (εύλογο αυτό).