Τις ημέρες του καθολικού Πάσχα, όποιος είχε την διάθεση να παρακολουθήσει την διεθνή οικονομική επικαιρότητα μέσα από το Bloomberg, θα έπεφτε πάνω στον ακόλουθο τίτλο άρθρου: “A $1,5 trillion wall od debt is looming for US commercial properties...”.
Αν διαβάζοντας το εμπεριστατωμένο κομμάτι του Βloomberg -που κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει για «τρομολαγνεία»- άρχιζε να «ανησυχεί» πραγματικά και επιχειρούσε να διερευνήσει λίγο περισσότερο στο θέμα, αναγκαστικά θα «σκόνταφτε» στις πρόσφατες σχετικές αναφορές της ΕΚΤ, αλλά και του ΔΝΤ.
Αναφορές σχετικές με τις συνέπειες της αύξησης των επιτοκίων στην αγορά ακινήτων (σ.σ. πτώση τιμών), η οποία αγορά ακινήτων, ειδικά των εμπορικών ακινήτων, κατ' αυτούς κάθεται πάνω σε μία «φούσκα» ενός περίπου τρισ. δολαρίων.
Και η οποία πιέζεται τώρα επικίνδυνα από την ασφυκτική αντιστροφή της νομισματικής πολιτικής. Με άλλα λόγια η άνοδος των επιτοκίων έχει προκαλέσει πτώση των ονομαστικών αξιών (τιμών), καλή ώρα όπως και με τα χαρτοφυλάκια ομολόγων...
Η διαφορά με το δημοσίευμα του Bloomberg στην εκτίμηση της «φούσκας», είναι περίπου μισό τρισ. δολ., αλλά αυτή η διαφορά αποκτά σχετική σημασία. Και αυτό γιατί το μείζον ζήτημα είναι, ότι όπως με τα τραπεζικά χαρτοφυλάκια ομολόγων, έτσι και με τα χαρτοφυλάκια ενυπόθηκων δανείων για ακίνητα, μια «φούσκα» τρομακτικών διαστάσεων πολύ μεγαλύτερη εκείνης του 2007 με τα subprime loans, είναι εγκατεστημένη στα τραπεζικά χαρτοφυλάκια και βρίσκεται στα πρόθυρα μιας πολύ... άσχημης έκπληξης.
Θα μπορούσε να πει κανείς ότι το «βίντεο» του 2007 μοιάζει σαν... τρέιλερ μιας νέας ταινίας (τρόμου;) για το 2023 – 2024.
Με αυτά τα δεδομένα, το κίνητρο για μεγαλύτερη διερεύνηση ήταν εμφανές. Το «ψάξιμο» έφερε στην επιφάνεια το όνομα της Capital One Financial (στα αμερικάνικα ΜΜΕ) σαν το πολύ πιθανό επόμενο θύμα θα πρέπει να «διασωθεί» ή να εκκαθαριστεί στο τραπεζικό σύστημα μετά την SVB και την SB.
Το πρόβλημά της είναι όπως και των άλλων μικρομεσαίων αμερικάνικων τραπεζών ότι έχουν υποστεί ραγδαία κεφαλαιακή απομείωση αφενός από την πτώση τιμών στα χαρτοφυλάκια ομολόγων που διατηρούσαν και αφετέρου στις αξίες των ενυπόθηκων δανείων – με αιχμή τα εμπορικά ακίνητα – σε σημείο που να αντιμετωπίζει πρόβλημα φερεγγυότητας και όχι απλά ρευστότητας...
Αποτέλεσμα αυτής της μικρής διερεύνησης είναι τα δύο ακόλουθα διαγράμματα. Το μεν πρώτο δείχνει την «εξάρτηση» των μικρομεσαίων (περισσότερες από 2.400) τραπεζών στις ΗΠΑ από τα ενυπόθηκα δάνεια, τα οποία βέβαια έχουν τιτλοποιηθεί και πωληθεί με την μορφή ομολογιακών τίτλων.
Και των οποίων βέβαια λόγω του προβλήματος που έχει αρχίσει να ξεδιπλώνεται, η υποκείμενη αξία έχει αρχίσει να διολισθαίνει με άμεσες συνέπειες στην κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών κάτι που φαίνεται αρκετά καθαρά στο δεύτερο διάγραμμα.
Με αυτά τα δεδομένα και με χρονική απόσταση μόλις τριών εβδομάδων από τις τραπεζικές χρεοκοπίες του Μαρτίου σε ΗΠΑ και Ευρώπη, είναι λογικό να εκτιμά κανείς ότι ο Μάρτιος θα μπορούσε να είναι απλά μια προειδοποιητική “βολή” μια πραγματικής κρίσης.
Μιας κρίσης, η οποία, όπως συνέβη και τον Μάρτιο του 2007, χρειάστηκε τον χρόνο της για να ξεδιπλωθεί σε όλες της τις διαστάσεις, αρχικά με ένα νέο σπασμό τον Φεβρουάριο του 2008 (διάσωση Βear Sterns), μέχρι να ξεσπάσει τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου με την κατάρρευση της Lehman Brothers.
Κανείς δεν μπορεί να υποτιμήσει βέβαια την «πείρα» των κεντρικών τραπεζών που έχει συσσωρευτεί από την κρίση του 2008 και ότι ακολούθησε και τις δυνατότητες παρέμβασής τους.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: «Φταίει η ηλικία, ή έχω δίκιο να... ανησυχώ;»
Όπως επίσης κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει ότι οι Κεντρικές Τράπεζες αποτελούν μέρος αυτής της κρίσης (ποσοτική χαλάρωση, QE, κ.λ.π.) και τα όρια παρέμβασής τους έχουν αρχίσει να αμφισβητούνται όσο αφορά το εύρος και το βάθος της αποτελεσματικότητά τους.
Αυτή η πλευρά της πραγματικότητας «καταγράφεται» στην δραματική συμπίεση των πιστωτικών συνθηκών, την συρρίκνωση των δανειοδοτικών δυνατοτήτων των τραπεζών, τις πρωτοφανείς εκροές κεφαλαίων από το τραπεζικό σύστημα προς τα money market funds. Και πάνω απ' όλα την κατάσταση στην διατραπεζική αγορά στην οποία οι κινήσεις κεφαλαίων έχουν αρχίσει να γίνονται πολύ δύσκολη υπόθεση για τα πλέον αδύναμα στοιχεία του τραπεζικού συστήματος...
Αυτή η πραγματικότητα δεν αφορά μόνο τις ΗΠΑ, όπως έδειξαν τα γεγονότα στην Ελβετία και την Γερμανία συνδέεται άμεσα με το ευρω-σύστημα και τις δομικές ανεπάρκειές του, με πρώτη και σημαντικότερη την ανολοκλήρωτη ακόμα ενοποίηση του ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος.