Με κεφάλαια ύψους 370 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ 2021-2027, μέσω βέβαια κοινοτικής χρηματοδότησης, με ιδιώτη operator που σε επόμενο στάδιο θα αναλάβει τη λειτουργία και συντήρηση του το νέου μητροπολιτικού πάρκου των 541 στρεμμάτων, αλλά και με «εμπλοκή» στο εγχείρημα του περίφημου ακινήτου του Tae Kwon Do που θα «περάσει» από την ΕΤΑΔ στην Περιφέρειας Αττικής και θα αξιοποιηθεί μέσω παραχώρησης, θα κυλήσουν προσεχώς οι διαδικασίες και οι διαγωνισμοί που θα ολοκληρώσουν στην Αττική, με ορίζοντα το 2028, μια μεγάλη ανάπλαση, τη β’ φάση του Φαληρικού Όρμου.
Υπενθυμίζεται ότι η πρώτη φάση αφορά σε έργα υποδομής που ήδη υλοποιήθηκαν και περιλάμβαναν και αντιπλημμυρικά έργα με προϋπολογισμό 110 εκατ. ευρώ, με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ 2014-2021.
Πρόκειται για την περίφημη επένδυση με τίτλο «Αέναον – Το Ανοικτό Πάρκο της Μεσογείου», για τη δημιουργία νέου Μητροπολιτικού Πάρκου στον Φαληρικό Όρμο, που θα αλλάξει πλήρως την εικόνα του παραλιακού μετώπου. Το έργο προ ημερών παρουσιάστηκε κατά τη διάρκεια ειδικής μονοθεματικής συνεδρίασης του Περιφερειακού Συμβουλίου.
Το Μητροπολιτικό Πάρκο, του οποίου η επισκεψιμότητα αναμένεται να φτάσει τα 3,8 εκατ. ατόμων ανά έτος, θα ενσωματώνει, μεταξύ άλλων, ήπιες πολιτιστικές δραστηριότητες με χώρους υπαίθριων εκδηλώσεων, θερινό κινηματογράφο και υπαίθριους χώρους εκθέσεων, αθλητικές δραστηριότητες με έξι γήπεδα 5x5, τέσσερα γήπεδα squash, δύο γήπεδα μπάσκετ, δύο γήπεδα beach volley, χώρο ξιφασκίας, και κολυμβητικές δεξαμενές, δραστηριότητες, κοινωνικές και αναψυχής, χώρους εστίασης και δραστηριότητες για παιδιά κ.α.
Έρχονται διαγωνισμοί – Το χρηματοδοτικό και το πράσινο
Όπως προκύπτει, η Περιφέρεια Αττικής βρίσκεται στην τελική ευθεία για τη δημοπράτηση, μέσω δημόσιου διαγωνισμού με τη μέθοδο μελέτης-κατασκευής, εντός τριμήνου, του έργου ύψους 370 εκατ. ευρώ για τη διαμόρφωση του μητροπολιτικού πάρκου των 541 στρεμμάτων. Το ζήτημα της χρηματοδότησης, που κινδύνεψε να χαθεί τα προηγούμενα χρόνια, επιλύθηκε με διαπραγματεύσεις της Περιφέρειας με Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Έτσι, το κομμάτι του πρασίνου αυξήθηκε από 45% στον αρχικό σχεδιασμό σε 73%, ώστε το έργο να ανταποκρίνεται στις αρχές του Νέου Ευρωπαϊκού Bauhaus, που αποτελεί βασική προϋπόθεση για τη χρηματοδότηση έργων ανάπλασης. Αν οριστεί ανάδοχος και συμβασιοποιηθεί το έργο μέσα στο 2025, τότε τα έργα μπορούν να ξεκινήσουν το 2026 με 3ετή ορίζοντα ολοκλήρωσης.
Όπως τόνισε ο Περιφερειάρχης Αττικής «θα πρόκειται για το πρώτο Πάρκο στην Ελλάδα που θα δημιουργηθεί σε συμφωνία με τις επιταγές του Νέου Ευρωπαϊκού προγράμματος Bauhaus, που συνδέει την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία με την καθημερινή ζωή των πολιτών. Κατά συνέπεια κάθε βήμα που θα υλοποιείται, θα οριστικοποιείται με την Ευρωπαϊκή Ένωση η οποία θα δίνει και την απαραίτητη έγκριση, κατόπιν σχετικού ελέγχου κάθε παραστατικού. Θα κινηθούμε στο πλαίσιο ενός ανοικτού ευρωπαϊκού διαγωνισμού με το σύστημα μελέτη – κατασκευή, εντός των απαιτούμενων χρονοδιαγραμμάτων, προκειμένου να παραδοθεί το Πάρκο στους πολίτες, εντός του 2028».
Ανέφερε παράλληλα ότι ο αρχικός σχεδιασμός ήταν το πράσινο να καλύπτει το 45% του Πάρκου, ωστόσο κατόπιν διαβούλευσης οριστικοποιήθηκε ότι θα φθάνει το 73%, καθώς θα φυτευτούν 4.000 δέντρα και 210.000 φυτά, ενώ το υπόλοιπο 25% θα φιλοξενεί ήπιες πολιτιστικές, αθλητικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες.
Διαχείριση/συντήρηση από global operator
Το θέμα της διαχείρισης αποτέλεσε μεγάλο ζήτημα διαπραγμάτευσης με τους Ευρωπαίους και τελικώς αποφασίστηκε η δημιουργία φορέα διαχείρισης με επικεφαλής την Περιφέρεια και συμμετοχή των εμπλεκόμενων δήμων.
Την ευθύνη κάτω από τον Φορέα Διαχείρισης θα έχει όμως ένας global operator, ένας μεγάλος οργανισμός ή κοινοπραξία, ο οποίος θα αναδειχθεί μέσω δημοπρασίας και θα διαχειρίζεται τα έσοδα υπό την εποπτεία της Περιφέρειας.
Ο ρόλος του του Tae Kwon Do
Στο όλο εγχείρημα, και αυτό έχει επίσης ενδιαφέρον, εμπλέκεται και το ακίνητο του Tae Kwon Do που θα «περάσει» από την ΕΤΑΔ στην Περιφέρειας Αττικής (όπως και η Πλατεία Νερού και το Γυάλινο Κτήριο, άρα δεν θα έχουμε νέο διαγωνισμό από την ΕΤΑΔ), και θα αξιοποιηθεί μέσω παραχώρησης, διάρκειας 50 ετών, ώστε να συνεισφέρει στα έσοδα του Πάρκου.
Υπάρχουν σχέδια για την αναβάθμισή του, ενώ προχωρούν οι διαπραγματεύσεις με τη DG Regio για την εξασφάλιση 70 εκατ. ευρώ από τη νέα προγραμματική περίοδο για την ανακατασκευή και ενεργειακή αναβάθμιση του Tae Kwon Do και την ενσωμάτωση του περιβάλλοντος χώρου του στην ανάπλαση.
Πάντως, το κόστος, πάντως, στην αρχική φάση και τουλάχιστον μέχρι να μπει στην εξίσωση και το Tae Kwon Do, θα ξεπερνά κατά πολύ τα έσοδα του πάρκου καθώς δεν θα επαρκεί το αντίτιμο από τις ήπιες εμπορικές μορφές εστίασης που θα λειτουργούν.
Εκτιμάται ότι θα υπάρχει ένα χρηματοδοτικό κενό της τάξης των 5-6 εκατ. ευρώ.Αυτό το κενό θα καλυφθεί από την Περιφέρεια Αττικής, με εγγύηση και του ελληνικού Δημοσίου, κατ’ απαίτηση της Κομισιόν.
Τα χαρακτηριστικά του έργου δημιουργίας Νέου Μητροπολιτικού Πάρκου στον Φαληρικό Όρμο («Αέναον – Το Ανοικτό Πάρκο της Μεσογείου»)
Το παράκτιο Μεσογειακό Πάρκο έκτασης 540 στρεμμάτων θα διαθέτει:
- 4.000 δένδρα και 210.000 φυτά
- 250 στρέμματα νέων χώρων πρασίνου
- 73% φυσικό περιβάλλον
- Προσβασιμότητα σε όλους με εφαρμογή των αρχών της συμπερίληψης
- Αισθητική, ενεργειακή και λειτουργική αναβάθμιση των κτηρίων των ολυμπιακών εγκαταστάσεων εμβαδού 14.000 τ.μ.
- Δημιουργία 5.700 τ.μ. νέων κτηρίων για δραστηριότητες στο χώρο του πάρκου
- 3 νέους χώρους στάθμευσης δυναμικότητας 850 θέσεων.
- Ενιαίο πεζόδρομο – ποδηλατόδρομο μήκους 1,4 χλμ. που θα αποτελεί τμήμα του υπό κατασκευή πεζόδρομου - ποδηλατόδρομου μήκους 17 χλμ. από την Καλλιθέα έως τον Δήμο Βάρης – Βούλας – Βουλιαγμένης.
Το Μητροπολιτικό Πάρκο, του οποίου η επισκεψιμότητα αναμένεται να φτάσει τα 3,8 εκ. ατόμων ανά έτος, θα ενσωματώνει:
- ήπιες πολιτιστικές δραστηριότητες με χώρους υπαίθριων εκδηλώσεων, θερινό κινηματογράφο και υπαίθριους χώρους εκθέσεων
- αθλητικές δραστηριότητες με έξι γήπεδα 5x5, τέσσερα γήπεδα squash, δύο γήπεδα μπάσκετ, δύο γήπεδα beach volley, χώρο ξιφασκίας, και κολυμβητικές δεξαμενές
- δραστηριότητες, κοινωνικές και αναψυχής, με χώρους εστίασης και δραστηριότητες για παιδιά, εκπαιδευτικού και θεματικού χαρακτήρα, με παιδικές χαρές, χώρους παιχνιδιών και 3D κατασκευών, παιχνιδιών με την άμμο κ.α.
Οι 5 κάθετοι θεματικοί άξονες
Η ανάπλαση θα στηρίζεται στις βασικές αρχές σχεδιασμού του Renzo Piano Building Workshop. Εξελίχθηκε με τη συμβολή της μελετητικής Ομάδας ΦΑΛΗΡΟ 2014 και υιοθετεί τις αρχές του Νέου Ευρωπαϊκού Bauhaus (αισθητική, συμπερίληψη και βιωσιμότητα), δημιουργώντας 5 κάθετους θεματικούς άξονες, καθένας εκ των οποίων έχει έναν ιδιαίτερο συμβολισμό:
Πρόκειται για άξονες που σχετίζονται:
- Με την φύση και την επιστήμη
- Με τον πολιτισμό
- Με τον αθλητισμό
- Με διάφορες καλλιτεχνικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις
- Και με τον Ναυταθλητισμό.
Οι άξονες αυτοί, θα συνδέσουν μια σειρά περιοχών, πρωτίστως την Καλλιθέα, με το Μητροπολιτικό Πάρκο. Παράλληλα επιτυγχάνεται η μεταφορά της θάλασσας μέσα στην πόλη, διαμέσου της ανάδειξης του Ιλισσού ποταμού, του Κηφισού και βέβαια της διείσδυσης ανοικτών καναλιών εντός του «Αέναον» καθώς και της δημιουργίας κολυμβητικών δεξαμενών. «Θέλουμε να αναδείξουμε την περιοχή και ως έναν θαλάσσιο προορισμό» όπως τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Χαρδαλιάς.
Η επανασύνδεση της πόλης με τον ομφάλιο λώρο της, την θάλασσα, υλοποιείται συμβολικά και λειτουργικά με:
- Γραμμικά θαλάσσια κανάλια που δημιουργούν ισχυρούς πόλους αναψυχής επαναφέροντας την κολύμβηση (Χώρος κολύμβησης δίπλα στον Ιλισσό - επαναφορά της κολύμβησης στον Φαληρικό Όρμο)
- Υπόσκαφα κτίρια που υποστηρίζουν λειτουργίες αναψυχής, ευεξίας και εστίασης.
- Το γήπεδο beach volley μετατρέπεται σε ένα ανοιχτό αμφιθέατρο εκδηλώσεων.
- Ταυτόχρονα, ένας «ζωντανός» πράσινος περίπατος στο δώμα των γραμμικών κτιρίων, θα συνδέει το Πάρκο με την Εσπλανάδα και το κλειστό του Tae Kwon Do
- Στη Ζώνη των Ολυμπιακών εγκαταστάσεων, δημιουργείται πυρήνας κοινωνικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων και Ακαδημία Αθλοπαιδιών.
Θα δημιουργηθεί ένα σύγχρονο, χωρίς αποκλεισμούς, παράκτιο μεσογειακό μητροπολιτικό πάρκο ανοιχτό στην κοινωνία και τους πολίτες. Το συνολικό κόστος του έργου είναι 480 εκ. ευρώ. Τα 110 εκ. ευρώ αποτελούν τη δαπάνη της Α΄ Φάσης του έργου που αφορά στα έργα υποδομής (Νέα παραλιακή λεωφόρος και αντιπλημμυρική θωράκιση) τα οποία έχουν ήδη ολοκληρωθεί και τα 370 εκ. ευρώ θα δαπανηθούν για την κατασκευή του πάρκου και των συνοδών υποστηρικτικών έργων.
Το χρονοδιάγραμμα του έργου:
- Δημοπράτηση: Α’ τρίμηνο 2025
- Υπογραφή Σύμβασης: Δ’ τρίμηνο 2025
- Έναρξη κατασκευής: Α’ τρίμηνο 2026
- Ολοκλήρωση κατασκευής και έναρξη λειτουργίας: Δ’ τρίμηνο 2028.
