Σε τεταμένο κλίμα συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις για την πολυαναμενόμενη «Ταξινομία», η οποία αποσκοπεί στη στήριξη των βιώσιμων επενδύσεων, καθώς καθιστά σαφέστερο ποιες οικονομικές δραστηριότητες συμβάλλουν περισσότερο στην επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων της ΕΕ. Ο αρχικός στόχος, όταν ελήθφη η πολιτική απόφαση σε ευρωπαϊκό επίπεδο τον Απρίλιο του 2021, ήταν να δημιουργηθεί ένα εργαλείο διαφάνειας για τις επιχειρήσεις, μια κοινή γλώσσα την οποία μπορούν να χρησιμοποιούν οι επενδυτές όταν κατευθύνουν κεφάλαια σε έργα και οικονομικές δραστηριότητες που έχουν σημαντικό θετικό αντίκτυπο στο κλίμα και το περιβάλλον.
Μέχρι στιγμής έχει καθιερωθεί ένα πρώτο σύνολο τεχνικών κριτηρίων ελέγχου με σκοπό να καθοριστούν οι δραστηριότητες που συμβάλλουν σημαντικά στην επίτευξη δύο περιβαλλοντικών στόχων (οι οποίοι είναι η προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και ο μετριασμός της κλιματικής αλλαγής) ενώ υπάρχει πρόβλεψη για υποχρέωση γνωστοποίησης για τις επιχειρήσεις και τους συμμετέχοντες στις χρηματοπιστωτικές αγορές.
Ωστόσο, η επίσημη έγκριση της κατ' εξουσιοδότηση πράξης του Κανονισμού Ταξινομίας για το κλίμα έχει καθυστερήσει καθώς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συζητά για τη συμπερίληψη των δραστηριοτήτων με φυσικό αέριο και πυρηνική ενέργεια στην πράσινη ταξινόμηση.
Η καθυστέρηση ανέδειξε τόσο τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής όσο και την έλλειψη συνοχής μεταξύ των δικαιοδοσιών στις προσεγγίσεις τους για το φυσικό αέριο και τα πυρηνικά. Για παράδειγμα, η Ρωσία και η Κίνα έχουν υιοθετήσει πιο φιλόδοξα πλαίσια, αποκλείοντας όλα τα ορυκτά καύσιμα. Από την άλλη, ένα μεγάλο ποσοστό των κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης «βλέπει με καλό μάτι» την αναγνώριση του ρόλου του φυσικού αερίου και της πυρηνικής ενέργειας ως παραγόντων που συμβάλουν στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, κάτι το οποίο θα διευκόλυνε τη χρηματοδότησή τους.
Ειδικότερα, όσον αφορά στην «διφορούμενη» για κάποιους πράσινη ταυτότητα της πυρηνικής ενέργειας, δέκα κράτη μέλη τάχθηκαν υπέρ υποστηρίζοντας ότι δεν εκπέμπει CO2 και χαρακτηρίζεται μέρος της λύσης για την αποτροπή της κλιματικής αλλαγής και της υπερθέρμανσης του πλανήτη, ενώ μπορεί να συμβάλλει στην ευρωπαϊκή ενεργειακή ανεξαρτησία.
Το επόμενο βήμα αναμένεται να γίνει τον επόμενο μήνα όπου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να προτείνει τον κατάλογο με τις μορφές ενέργειας οι οποίες θα θεωρούνται ενάρετες τόσο για το κλίμα. Η κατάταξη αυτή θα ανοίξει τον δρόμο για τη λεγόμενη πράσινη χρηματοδότηση και θα δώσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στα συστήματα διανομής.
Το ασαφές το πλαίσιο για τις γνωστοποιήσεις φρενάρει την αγορά
Εξίσου ασαφές είναι μέχρι στιγμής και το πλαίσιο για τους κανόνες και τα πρότυπα που θα απαιτηθεί να ακολουθήσουν οι επιχειρήσεις για τις γνωστοποιήσεις (οι εταιρείες θα κληθούν να παράσχουν κάποιες πρώτες βασικές πληροφορίες στις Βρυξέλλες από τις αρχές του επόμενου έτους), κάτι που αναμένεται να λάβει επίσημη υπογραφή από τα κράτη – μέλη μέσα στις επόμενες εβδομάδες.
Όπως αναφέρουν παράγοντες της αγοράς, οι ταξινομήσεις παγκοσμίως πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο ευθυγραμμισμένες για να αυξηθεί η ποιότητα και η συγκρισιμότητα των δεδομένων που σχετίζονται με το ESG. Αυτήν ακριβώς τη θέση εκφράζουν και στα διεθνή φόρα επικεφαλής οργανισμών όπως ο Ricco Zhang, Ανώτερος Διευθυντής Ασίας-Ειρηνικού στην ICMA (International Capital Markets Association, ο οποίος σημείωσε πρόσφατα ότι εάν διαφορετικές χώρες ζητούν διαφορετικές περιβαλλοντικές ή κοινωνικές πληροφορίες από εταιρείες, οι παγκόσμιοι επενδυτές θα δυσκολευτούν να κατανείμουν αποτελεσματικά τα κεφάλαιά τους.
«Μια συνεπής προσέγγιση στις ταξινομήσεις είναι πολύ απαραίτητη για να βοηθήσει στην παραγωγή των σχετικών πληροφοριών που χρειάζονται οι επενδυτές για να κινητοποιήσουν κεφάλαια προς βιώσιμες λύσεις», είπε ο Zhang. «Οι ρυθμιστικές αρχές πρέπει να σκεφτούν πολύ προσεκτικά τη χρηστικότητα των ταξινομήσεών τους», πρόσθεσε.
Μια προσπάθεια ευθυγράμμισης των ταξινομήσεων είναι η Κοινή Επίγεια Ταξινομία (Common Ground Taxonomy), την οποία «λάνσαραν» η Κίνα και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην COP26 πριν από λίγες ημέρες. Με βάση τη σύγκριση των αντίστοιχων συστημάτων ταξινόμησης της ΕΕ και της Κίνας, το συγκεκριμένο σύστημα καλύπτει 61 δραστηριότητες σε έξι τομείς, συμπεριλαμβανομένης της ηλεκτρικής ενέργειας και του φυσικού αερίου. Η ταξινόμηση περιγράφει τα σημεία που υπάρχει αλληλεπικάλυψη μεταξύ αυτών των δραστηριοτήτων, προκειμένου να βελτιωθεί η διαλειτουργικότητα μεταξύ των διαφόρων πεδίων.
Έλλειψη υποδομών και κίνδυνος να διαρρεύσουν εταιρικά μυστικά
Η αγορά όμως βρίσκεται αντιμέτωπη με μία ακόμη πρόκληση. Ο κανονισμός για την Ταξινομία θα υποστηριχθεί και από τη δημιουργία μιας δημόσιας «πράσινης» βάσης δεδομένων, όπου οι μεγάλες εισηγμένες εταιρείες θα πρέπει να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τι μέρος από τα έσοδα, το κεφάλαιο και τις λειτουργικές τους δαπάνες συνδέεται με δραστηριότητες συμβατές με τον κατάλογο που θα έχει εγκρίνει η ΕΕ.
Αυτή η βάση δεδομένων, η οποία θα παρέχει τυποποιημένες πληροφορίες και βασικές μετρήσεις στους επενδυτές για να συγκρίνουν τις εταιρείες, είναι το πιο καινοτόμο - και, για κάποιους, το πιο σημαντικό – εγχείρημα του συνολικού «project. Ωστόσο, οι βιομηχανικοί όμιλοι αντιτάσσουν ότι οι εταιρείες δεν έχουν επαρκή χρόνο, πόρους ή σαφήνεια σχετικά με τους κανόνες για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της ΕΕ.
Ομάδες συμφερόντων από τις Βρυξέλλες να παράσχουν πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας των γνωστοποιήσεων ενώ κάποιες επιχειρήσεις υποστηρίζουν ότι η απαίτηση για δημοσιεύσεις μεγάλου όγκου εταιρικών πληροφοριών δημιουργεί κίνδυνο διάχυσης εμπορικών μυστικών στους αντιπάλους. Κάποια λόμπυ έχουν επίσης εκφράσει ανησυχίες ότι τα τρέχοντα εταιρικά συστήματα πληροφορικής δεν είναι εξοπλισμένα για να παρέχουν το απαιτούμενο επίπεδο ακρίβειας στις πληροφορίες που θα πρέπει να δημοσιοποιούν.
Οι κανόνες αναμένεται να λάβουν επίσημη υπογραφή από τα κράτη μέλη της ΕΕ σε λίγες εβδομάδες. Για να αμβλύνει τις ανησυχίες του κλάδου, η Επιτροπή αναμένεται να απαιτήσει μόνο περιορισμένες «ποιοτικές» γνωστοποιήσεις από το επόμενο έτος, με το πλήρες πεδίο εφαρμογής να υλοποιείται για τις εταιρείες το 2023 και για τις χρηματοπιστωτικές εταιρείες το 2024.
Σύμφωνα με την ΕΕ, η κατ' εξουσιοδότηση πράξη για την ταξινομία της ΕΕ είναι ένα δυναμικό έγγραφο, το οποίο θα συνεχίσει να αναπτύσσεται με την πάροδο του χρόνου, υπό το πρίσμα των εξελίξεων και της τεχνολογικής προόδου. Τα κριτήρια θα υπόκεινται σε τακτική επανεξέταση και κατ' αυτόν τον τρόπο, εξασφαλίζεται ότι, με την πάροδο του χρόνου, μπορούν να προστεθούν στο πεδίο εφαρμογής νέοι τομείς και δραστηριότητες, μεταξύ των οποίων μεταβατικές και άλλες ευνοϊκές δραστηριότητες.
