Κινητικότητα στο εσωτερικό των επιχειρήσεων έχουν δημιουργήσει τα νέα πρότυπα ESG (Περιβάλλον, Κοινωνία, Εταιρική Διακυβέρνηση) υπό το άγρυπνο βλέμμα των καταναλωτών, των stakeholders αλλά και της Κομισιόν και των εθνικών κυβερνήσεων.
Τα υπό διαχείριση κεφάλαια στο τομέα του ΕSG αναμένεται να ξεπεράσουν τα 50 τρις δολάρια μέχρι το 2025 ανοίγοντας την πόρτα όχι μόνο σε μια νέα αγορά, η οποία εμπλέκεται άμεσα με το ESG αλλά και σε παράπλευρους τομείς (τεχνολογία) οι οποίοι θα υποστηρίξουν το νέο αυτό επιχειρηματικό περιβάλλον. Ήδη πολλές από τις αλλαγές είναι εμφανείς: τα στελέχη ESG έχουν γίνει περιζήτητα με μισθούς που φθάνουν μέχρι και το 1,5 εκατ., ενώ η Κομισιόν αυστηροποιεί το πλαίσιο για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές και το Greenwashing. Οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν νέες προκλήσεις οι οποίες προέρχονται κυρίως από το διεθνές περιβάλλον και την πράσινη μετάβαση.
Η κ. Λένα Μαμιδάκη, Επικεφαλής Στρατηγικής Ανάπτυξης στο Κέντρο Αειφορίας (CSE), αναλύει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις για το 2022, προκλήσεις οι οποίες συνδέονται με τις νέες τάσεις του ESG και την ενσωμάτωση των αρχών κυκλικής οικονομίας. Όπως σημειώνει:
«Πρέπει να λάβουμε ως δεδομένο ότι τα ορυκτά καύσιμα σταδιακά βγαίνουν εκτός επενδύσεων. Ήδη περισσότερες από 30 χώρες και χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δεσμεύονται σε δαπάνες πράσινης ενέργειας ενώ πάνω από 30 από τις μεγαλύτερες χρηματοοικονομικές εταιρείες του κόσμου έχουν υποσχεθεί τερματισμό επενδύσεων σε δραστηριότητες που συνδέονται με την αποψίλωση των δασών.
Η νέα επιχειρησιακή κανονικότητα προτάσσει τις επενδύσεις με κριτήρια ESG και στο πλαίσιο αυτό συντάσσονται (και είναι απαιτητές από τους επενδυτές και τους stakeholders) εκθέσεις ESG ενώ οι επιχειρήσεις επανδρώνονται με εξειδικευμένα στελέχη ESG. Μία ακόμη τάση για το 2022 είναι η ενσωμάτωση των πρακτικών Κυκλικής Οικονομίας οι οποίες συνδέονται με τα περιβαλλοντικά, κοινωνικά και εταιρικής διακυβέρνησης κριτήρια. Προοδευτικά οι εταιρείες χρησιμοποιούν προηγμένες τεχνολογίες (η ενσωμάτωση νέων τεχνολογιών ειδικά για το ESG θα δημιουργήσει μια νέα αγορά δισεκατομμυρίων ευρώ μέσα στα επόμενα χρόνια), τεχνικές βελτιστοποίησης της απόδοσης και προγράμματα επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης. Κατ’ επέκταση, πολλές (με τις μεγάλες πολυεθνικές αλλά και τις κυβερνήσεις πολλών κρατών να έχουν προβεί σε φιλόδοξες δεσμεύσεις) στοχεύουν σε μηδενικές εκπομπές άνθρακα όπως προβλέπεται άλλωστε και από την COP26, η οποία ορίζει ως κύριο στόχο το net-zero έως το 2050.
Παράγοντες που πρέπει να συνυπολογιστούν είναι οι «πράσινες απαιτήσεις» των καταναλωτών. Οι καταναλωτές ζητούν όλο και περισσότερο φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα (ειδικότερα η Generation Ζ) και μάλιστα η αξιολόγηση των πρακτικών πληροφόρησης και marketing που εφαρμόζουν οι εταιρίες γίνεται με ολοένα και πιο αυστηρά κριτήρια (σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες δίνονται πρόστιμα για την παραπλάνηση καταναλωτών).
Ωστόσο, ολοένα και περισσότερη έμφαση δίνεται πλέον και στα κοινωνικά κριτήρια καθώς και σε εκείνα της εταιρικής διακυβέρνησης. Έτσι, μετά από χρόνια πρωτοκαθεδρίας του περιβαλλοντικού παράγοντα, ο οποίος παραμένει πολύ σημαντικός, η κοινωνική διάσταση (π.χ ισότητα φύλων) αποτελεί επίσης μία παράμετρο των επενδυτικών τάσεων ενώ επιβάλλονται πιο αυστηρά κοινωνικά και περιβαλλοντικά κριτήρια για την εφοδιαστική αλυσίδα και συμμετοχή γυναικών στα Διοικητικά Συμβούλια.
Κατ’ επέκταση, το ESG διαμορφώνει ένα εντελώς νέο επιχειρηματικό περιβάλλον, το οποίο φέρνει τις επιχειρήσεις αντιμέτωπες με συγκεκριμένες προκλήσεις όπως είναι οι:
• Αλλαγές στην Επιχειρηματικότητα και Χρηματοδότηση των επιχειρήσεων
• Ανταγωνισμός – Εδραίωση θέσης στην αγορά & Διακρίσεις
• Νέες πιο απαιτητικές Νομοθεσίες (π.χ. EU Taxonomy, Corporate
Sustainability Reporting Directive - CSRD)
Επιχειρηματικές προκλήσεις:
• Η νέα πραγματικότητα οδηγεί σε επαναπροσδιορισμό της επιχειρηματικής στρατηγικής
• Μετρήσεις άνθρακα – Scope 1, 2, 3
• Στρατηγικές ουδετερότητας άνθρακα και αποβλήτων (Net Zero)
• Κοινωνικό-οικονομικό αποτύπωμα
• Eκθέσεις Βιωσιμότητας σε συμμόρφωση με παγκόσμια πρότυπα (GRI, SASB, TCFD)
• Εκπαίδευση Στελεχών σε θέματα βιωσιμότητας & παγκόσμια πρότυπα».
