Η παγκόσμια ώθηση προς μια κυκλική οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα και η αυξημένη εστίαση στο ESG δημιουργούν πολλές νέες ευκαιρίες για έργα ανακύκλωσης μετάλλων. Είναι όμως το σκραπ η απάντηση στην αυξανόμενη ζήτηση για πράσινα μέταλλα;
Η βελτίωση των διαπιστευτηρίων ESG είναι ένας τομέας αυξανόμενου ενδιαφέροντος για όλους τους κλάδους. Όταν οι κορυφαίοι φορείς λήψης αποφάσεων στον τομέα εξόρυξης και μετάλλων ρωτήθηκαν στο περιθώριο της έρευνας White & Case 2022 Mining & Metals Survey ποιες σημαντικές διαρθρωτικές αλλαγές αναμένεται να δει η βιομηχανία εξόρυξης και μετάλλων ως αποτέλεσμα της αυξημένης εστίασης στο ESG, η δεύτερη πιο κοινή απάντηση ήταν η μεγαλύτερη έμφαση στο πράσινο μέταλλο, συμπεριλαμβανομένης της ανακύκλωσης. Αν και σε πρώιμο στάδιο, αυτό έχει αρχίσει να εμφανίζεται, με τους παίκτες του κλάδου να επιδιώκουν να εκμεταλλευτούν την ευκαιρία.
Η ώθηση για πράσινα μέταλλα και ο ρόλος της αύξησης της ανακύκλωσης
Η διύλιση και η επεξεργασία μετάλλων είναι μία από τις σημαντικότερες πηγές εκπομπών αερίων θερμοκηπίου παγκοσμίως. Με τις ιδιαίτερα ενεργοβόρες διεργασίες τους, οι βιομηχανίες αλουμινίου και χάλυβα από μόνες τους εκτιμάται ότι συνεισφέρουν το 2% και το 7% αντίστοιχα σε όλες τις παγκόσμιες εκπομπές CO2.
Καθώς οι «προβολείς» του ESG στρέφονται στον τομέα εξόρυξης και μετάλλων, δημιουργείται χώρος για την παραγωγή «πράσινων μετάλλων», με τις επιχειρήσεις στον τομέα εξόρυξης και μετάλλων να εργάζονται για τη μείωση των άμεσων εκπομπών από τις εγκαταστάσεις παραγωγής μετάλλων τους και τους καταναλωτές να επικεντρώνονται όλο και περισσότερο στις έμμεσες εκπομπές των μετάλλων που καταναλώνονται στην αλυσίδα εφοδιασμού τους. Ως μέρος αυτής της τάσης, υπάρχει αυξημένο ενδιαφέρον για την ανακύκλωση ως πηγή πράσινων μετάλλων.
Οι στρατηγικές της κυκλικής οικονομίας όπου όλες οι πτυχές της οικονομίας επαναπροσδιορίζονται με γνώμονα την επαναχρησιμοποίηση, ευθυγραμμίζονται με την ανακύκλωση. Οι σχετικά υψηλές τιμές των εμπορευμάτων καθιστούν επίσης πιο οικονομικά βιώσιμη τη διαδικασία διαλογής και επεξεργασίας του σκραπ που συχνά απαιτεί πόρους. Η τήξη παλιοσίδερων για ανακύκλωση απαιτεί επίσης σημαντικά λιγότερη ενέργεια από την αρχική διαδικασία διύλισης ακατέργαστων ορυκτών σε μέταλλα, που σημαίνει χαμηλότερες εκπομπές. Ομοίως, η αναταραχή των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού από τον COVID-19 και τις γεωπολιτικές συγκρούσεις ανέδειξαν επίσης τα μειονεκτήματα των αλληλεξαρτήσεων της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας, οδηγώντας τις χώρες να αναζητούν προς τα μέσα πηγές εμπορευμάτων, συμπεριλαμβανομένων των πιθανών χρήσεων για σκραπ.
Είναι όμως τα έργα ανακύκλωσης η απάντηση στην αναμενόμενη αυξανόμενη ζήτηση για πράσινα μέταλλα; Και εάν αυτά τα έργα πάρουν πράγματι το «πράσινο φως» από τους επενδυτές, από πού θα προέλθει το απαιτούμενο σκραπ και πώς είναι πιθανό να αναπτυχθούν, να κατασκευαστούν και να χρηματοδοτηθούν αυτά τα νέα έργα;
Τα σκραπ ως εμπόρευμα
Πρόσφατες εκτιμήσεις δείχνουν ότι το ποσοστό της παγκόσμιας παραγωγής μετάλλων που παράγεται με τη χρήση της δευτερογενούς διαδικασίας (δηλαδή, παραγωγή από σκραπ μετάλλων) είναι περίπου 20% για τα περισσότερα ευρέως ανακυκλωμένα μέταλλα και αυτό το ποσοστό είναι υψηλότερο στους τομείς χάλυβα και αλουμινίου σε περιοχές δραστηριότητας όπως οι ΗΠΑ και η ΕΕ.
Ιστορικά, η ανακύκλωση μετάλλων, όπως ο χαλκός, ο χάλυβας και το αλουμίνιο, είχε υψηλότερα ποσοστά ανακύκλωσης, επειδή μπορούν εύκολα να συλλεχθούν περισσότερα α προϊόντα, επιτρέποντας την επαναχρησιμοποίηση ή την ανακύκλωση των υπαρχόντων υλικών. Ωστόσο, όπου υπάρχουν προκλήσεις για τη συλλογή απορριμμάτων ή ο διαχωρισμός του πολύτιμου μετάλλου είναι δύσκολος ή πιο ενεργοβόρος, τότε η ανακύκλωση μπορεί να μην είναι οικονομικά βιώσιμη με αποτέλεσμα χαμηλότερα ποσοστά ανακύκλωσης για αυτά τα υλικά.
Ωστόσο, η παγκόσμια ζήτηση για σκραπ αναμένεται να παραμείνει ισχυρή τα επόμενα χρόνια, λόγω της αυξανόμενης ζήτησης για μέταλλα σε πολλές βιομηχανίες, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία και οι κατασκευές, ενώ οι εκτιμήσεις ESG ευνοούν τη χρήση ανακυκλωμένων υλικών για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα. Για παράδειγμα, η ευρωπαϊκή βιομηχανία αλουμινίου στο Κυκλικό Σχέδιο Δράσης για το Αλουμίνιο έχει θέσει ως στόχο να ικανοποιήσει το 50% της ζήτησης της ΕΕ για αλουμίνιο με χρήση ανακυκλωμένων υλικών έως το 2030, σε σύγκριση με το τρέχον επίπεδο του 36%.
Δεδομένης της έντονης ζήτησης για παλιοσίδερα και της σημασίας του για την παραγωγή μετάλλων, αρκετές χώρες προσπάθησαν να διατηρήσουν τις εγχώριες προμήθειες σκραπ για τις δικές τους βιομηχανίες επεξεργασίας μετάλλων, μεταξύ άλλων με τη φορολόγηση ή την απαγόρευση των εξαγωγών. Οι περιορισμοί στις εξαγωγές παλιοσίδερων έχουν γίνει πιο διαδεδομένοι τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα μεταξύ των αναπτυσσόμενων χωρών, και οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι περίπου το 40% των απορριμμάτων και σκραπ χαλκού που διακινούνται παγκοσμίως (και το 30 τοις εκατό του αλουμινίου και το 20% των απορριμμάτων και σκραπ σιδήρου και χάλυβα) υπόκεινται σε κάποια μορφή εξαγωγικού περιορισμού. Παρόμοιοι εξαγωγικοί περιορισμοί, οι οποίοι αυξάνουν την εγχώρια προμήθεια μιας πρώτης ύλης, μειώνοντας έτσι το κόστος της, διαπιστώθηκε από τις εμπορικές αρχές σε ορισμένες χώρες (ιδίως στις ΗΠΑ) ότι παρέχουν αθέμιτα οφέλη στους μεταγενέστερους χρήστες της πρώτης ύλης και είχαν ως αποτέλεσμα την επιβολή αντισταθμιστικών δασμών στις εισαγωγές των διυλιστηριακών προϊόντων.
Ενώ οι περιορισμοί στις εξαγωγές παλιοσίδερων είναι σχετικά συνηθισμένοι, λίγες χώρες επιβάλλουν σημαντικούς περιορισμούς στις εισαγωγές σκραπ. Εκτός από την Κίνα, ελάχιστες χώρες έχουν επιβάλει απαγορεύσεις ή ποσοστώσεις εισαγωγής σε παλιοσίδερα.
