Tο κείμενο του εργασιακού νομοσχεδίου παρουσιάζεται σήμερα από την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, ενώ θα ακολουθήσει ένα δεκαήμερο δημόσιας διαβούλευσης, πριν πάρει τον δρόμο για τη Βουλή, εντός του πρώτου δεκαπενθημέρου του Ιουνίου.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης αλλά και τα συνδικάτα είναι σε «θέση μάχης», αναμένοντας τις επίμαχες διατάξεις του σχεδίου νόμου που αφορούν το 8ωρο και τις συλλογικές συμβάσεις.
Οι κυριότερες διατάξεις του εργασιακού νομοσχεδίου αφορούν:
ΩΡΑΡΙΟ- ΔΙΕΥΘΕΤΗΣΗ ΧΡΟΝΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Με τον νόμο του 1990 παρέχεται η δυνατότητα (και όχι η υποχρέωση) στους εργαζόμενους που απασχολούνται με 8ωρο, μέσω συμφωνίας με συλλογική σύμβαση εργοδοτών και εργαζομένων, να μπορούν σε περιόδους αυξημένης απασχόλησης να δουλεύουν 2 ώρες επιπλέον την ημέρα, με ανάλογη μείωση του ωραρίου ή πληρωμένες επιπλέον άδειες κατά τις περιόδους μειωμένης απασχόλησης.
Αυτό που αλλάζει με το νέο εργασιακό νομοσχέδιο είναι ότι η διευθέτηση μπορεί να ισχύσει σε επιχειρήσεις που είτε δεν υπάρχουν καθόλου συνδικάτα ή αν το θέλει ο ίδιος ο εργαζόμενος (μετά από αίτημά του) για να να «συμφιλιώσει» την επαγγελματική με την οικογενειακή του ζωή. Παρέχεται δηλαδή η δυνατότητα σε όσους εργαζόμενους το επιθυμούν, να εργαστούν λίγο περισσότερο για κάποιες μέρες και λιγότερο κάποιες άλλες, ή ακόμα και να δουλέψουν 4 ημέρες την εβδομάδα, αντί να δουλεύουν 5 μέρες την εβδομάδα. Ή να πάρουν 6 εβδομάδες άδεια το χρόνο, αντί να πάρουν 4 εβδομάδες άδεια. Και η δυνατότητα αυτή παρέχεται χωρίς να μειώνονται οι αποδοχές τους ή να αυξάνεται ο μέσος όρος χρόνου εργασίας τους που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υπερβεί τις 5 ημέρες την εβδομάδα και 8 ώρες την ημέρα.
ΥΠΕΡΩΡΙΕΣ: Οι υπερωρίες και η διευθέτηση του χρόνου εργασίας είναι δύο διαφορετικοί μηχανισμοί που υπάρχουν σήμερα και θα συνεχίσουν να υπάρχουν. Η βάση και για τους δύο μηχανισμούς ήταν και παραμένει το 8ωρο. Αυξάνονται οι επιτρεπόμενες υπερωρίες από τις 96 ώρες που είναι σήμερα στη βιομηχανία και τις 120 ώρες στους υπόλοιπους κλάδους, στις 150 ώρες το μέγιστο, που είναι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος.
Παράλληλα, με την εισαγωγή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας θα συνδέονται οι εργαζόμενοι μέσω του ηλεκτρονικού υπολογιστή τους (ή του κινητού ή του τάμπλετ τους) με το σύστημα ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ του Υπουργείου Εργασίας. Έτσι θα καταγράφονται αυτόματα και ηλεκτρονικά, και χωρίς την παρέμβαση τρίτου, τόσο η υπερωριακή απασχόληση, όσο και ο χρόνος εργασίας συνολικά, ενώ θα καταπολεμάται η αδήλωτη εργασία και θα προστατεύεται ο εργαζόμενος από καταχρηστικές πρακτικές των εργοδοτών. Η εφαρμογή της θα ξεκινήσει από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις (τράπεζες – βιομηχανία) και θα επεκταθεί το συντομότερο δυνατό σε όλο τον χώρο της εργασίας.
ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ: Στο νέο νομοσχέδιο υπάρχει ειδική διάταξη με ένα διευρυμένο κατάλογο σε σχέση με τους λόγους για τους οποίους απαγορεύεται πλήρως να γίνει μια απόλυση. Πέραν λοιπόν της απαγόρευσης απόλυσης για λόγους καταγωγής, φύλου, θρησκείας, σεξουαλικού προσανατολισμού, συνδικαλιστικής δραστηριότητας κ.α. προστίθενται και άλλοι λόγοι απαγόρευσης:
- Απαγορεύεται η απόλυση του νέου πατέρα για 6 μήνες από την ημερομηνία γέννησης του παιδιού του.
- Απαγορεύεται η απόλυση εργαζόμενου αν αρνηθεί να προχωρήσει σε διευθέτηση του χρόνου εργασίας του.
- Απαγορεύεται η απόλυση εργαζόμενου που εργάζεται με τηλεργασία και ασκεί το θεσπιζόμενο με το νομοσχέδιο «δικαίωμα της αποσύνδεσης» (δηλαδή δεν εργάζεται πέραν του συμφωνημένου ωραρίου).
ΑΠΕΡΓΙΕΣ: Στόχος του νομοσχεδίου είναι να θεσπιστούν κανόνες διαφάνειας για τη λειτουργία των συνδικαλιστικών οργανώσεων προκειμένου οι όποιες αποφάσεις να μη λαμβάνονται από οργανώσεις-σφραγίδες. Αυτό άλλωστε είναι σε μεγάλο βαθμό αίτημα και των ίδιων των συνδικαλιστικών οργανώσεων.
Θεσπίζεται η υποχρεωτική εγγραφή συνδικαλιστικών και εργοδοτικών οργανώσεων σε ηλεκτρονικό μητρώο και η εξ αποστάσεως ψήφος στα συνδικάτα, με όλες τις δικλείδες διαφάνειας και μυστικότητας στις συνεδριάσεις και τις ψηφοφορίες. Σκοπός της διάταξης είναι να μην αμφισβητείται η τήρηση του νόμου σε κάθε συνδικαλιστική ενέργεια.
Παράλληλα, θεσπίζεται η ελάχιστη εγγυημένη υπηρεσία (33%) σε κλάδους κοινής ωφέλειας (μετρό, κλπ.) κατά την διάρκεια της απεργίας.
ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΙΣ ΚΥΡΙΑΚΕΣ: Προσθέτονται στις εξαιρέσεις που ήδη ισχύουν και καθιστούν εφικτή την εξυπηρέτηση των καταναλωτών σε εστιατόρια, καφέ και άλλες υπηρεσίες εστίασης -και όχι μόνο- τις Κυριακές και ορισμένοι επιπρόσθετοι κλάδοι όπως οι αποθήκες, τα logistics, τα κέντρα δεδομένων, αλλά και η μηχανογράφηση, οι εξετάσεις έκδοσης διπλωμάτων κ.α.
Η εργασία την Κυριακή αμείβεται με προσαύξηση 75%, ενώ παρέχεται δικαίωμα να δοθεί αναπληρωματική ημέρα ανάπαυσης την αμέσως επόμενη εβδομάδα.
ΤΗΛΕΡΓΑΣΙΑ: Ρυθμίζεται η εξ αποστάσεως απασχόληση και θεσπίζεται το «δικαίωμα αποσύνδεσης». Το δικαίωμα δηλαδή του εργαζόμενου να μην απαντά σε κλήσεις και μηνύματα του εργοδότη πέραν του συμφωνημένου ωραρίου. Ταυτοχρόνως η επιχείρηση υποχρεούται να καλύπτει το κόστος του εξοπλισμού και τη συντήρησή του για τις περιπτώσεις τηλεργασίας.
