Μέχρι το τέλος του 2021 θα εφαρμοστεί η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας σε όλες τις επιχειρήσεις εντάσεως εργασίας, ενώ έναν χρόνο αργότερα (τέλος του 2022) υπολογίζεται να εφαρμοστεί σε όλους τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα.
Η εφαρμογή του μέτρου θα είναι σταδιακή, θα ξεκινήσει από τις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις (π.χ. τράπεζες, τηλεπικοινωνιακούς παρόχους κλπ.), ενώ στη συνέχεια θα εφαρμοστεί και από τις μικρότερες (μέσω του ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ).
Η Ψηφιακή κάρτα παρουσιάστηκε από τον υπουργό Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη (στο πλαίσιο του εργασιακού νομοσχεδίου) και χαρακτηρίστηκε ως η πιο σημαντική αλλαγή, «κλειδί» για την προστασία του εργαζόμενου. Η χρηματοδότησή της έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης και αναμένεται η σχετική έγκριση.
Για όσους εργοδότες δεν εφαρμόσουν το νέο μέτρο, προβλέπεται πρόστιμο ύψους 10.500 ευρώ για κάθε εργαζόμενο που δεν δηλώνεται, αλλά και κλείσιμο της επιχείρησης για 15 μέρες, εάν υπάρχει κατ’ επανάληψη παράβαση.
Με την ψηφιακή κάρτα θα καταγράφεται σε πραγματικό χρόνο, μεταξύ άλλων, κάθε μεταβολή στον χρόνο εργασίας των εργαζομένων: ώρα έναρξης και λήξης της εργασίας, διάλειμμα, υπέρβαση του νόμιμου ωραρίου εργασίας, άδειες, υπερωρίες.
Με τον τρόπο αυτό επιδιώκεται να αντιμετωπιστεί η εισφοροδιαφυγή και ο αθέμιτος ανταγωνισμός με τις επιχειρήσεις που τηρούν τον νόμο.
Παράλληλα μειώνεται η γραφειοκρατία, με την κατάργηση της Αναλυτικής Περιοδικής Δήλωσης και του Ειδικού Βιβλίου Υπερωριών για τις επιχειρήσεις που υιοθετούν την ψηφιακή κάρτα.
Πως θα εφαρμόζεται
Η ψηφιακή κάρτα σε συνδυασμό με το ψηφιακό ωράριο στοχεύει στη μείωση της μαύρης εργασίας και των απλήρωτων υπερωριών και στην πράξη θα λειτουργεί ως εξής:
Ο εργαζόμενος θα «χτυπά» την κάρτα του όταν ξεκινά και όταν τελειώνει την εργασία του. Η κάρτα θα συνδέεται απευθείας με online σύστημα του «Εργάνη ΙΙ» και, με τον τρόπο αυτό, θα καταγράφεται αμέσως και σε πραγματικό χρόνο η απασχόληση του εργαζομένου, η υπέρβαση του νομίμου ωραρίου, οι υπερεργασίες και οι υπερωρίες του και έτσι θα επέρχονται άμεσα οι σχετικές συνέπειες (αξιώσεις για επιπλέον αμοιβή από τον εργαζόμενο και κυρώσεις στον εργοδότη, εάν η υπέρβαση του ωραρίου είναι παράνομη).
Μάλιστα η εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας θα είναι διαθέσιμη και μέσω του κινητού τηλεφώνου, ώστε να μπορεί να ελέγχει και ο εργαζόμενος την καταγραφή των υπερωριών του.
Σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, η εφαρμογή της ψηφιακής κάρτας δεν προστατεύει μόνο τον εργαζόμενο από τις καταχρηστικές συμπεριφορές του εργοδότη, αλλά και τις επιχειρήσεις ώστε να μη νοθεύεται ο ανταγωνισμός από εργοδότες που χρησιμοποιούν αθέμιτες πρακτικές.
Ο ρόλος της Επιθεώρησης Εργασίας
Το νομοσχέδιο προβλέπει τη σύσταση της Επιθεώρησης Εργασίας ως Ανεξάρτητης Διοικητικής Αρχής με λειτουργική ανεξαρτησία, διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια (σε αντικατάσταση του ΣΕΠΕ που καταργείται).
Θα έχει δυνατότητα ελέγχων όλο το 24ωρο χωρίς προειδοποίηση προς τον εργοδότη, καθώς και ελεύθερη πρόσβαση σε βιβλία, μητρώα, έγγραφα, αρχεία.
Με νέα διάταξη θεσπίζεται διαδικασία άμεσης επιβολής προστίμων όταν διαπιστώνεται ότι απασχολείται εργαζόμενος που δεν έχει δηλωθεί, ή όταν
διαπιστώνονται παραβάσεις σε θέματα υγιεινής και ασφάλειας. Επίσης το πόρισμα της Επιθεώρησης Εργασίας επί διαφορών που στοιχειοθετούνται από την ψηφιακή κάρτα εργασίας (π.χ. απαιτήσεις για δεδουλευμένα, επίδομα άδειας) θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί άμεσα για να βγει διαταγή πληρωμής από το δικαστήριο.
Η Επιθεώρηση Εργασίας θα έχει δικαίωμα πρόσβασης στα δεδομένα της επικοινωνίας της επιχείρησης και του τηλεργαζομένου για τον έλεγχο τήρησης του ωραρίου εργασίας.
