Μετά το εργασιακό νομοσχέδιο, άλλο ένα νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας μπαίνει σε δημόσια διαβούλευση εντός του Ιουνίου, αυτό της μεταρρύθμισης στην επικουρική ασφάλιση.
Η δημιουργία ατομικού «κουμπαρά» για κάθε νέο ασφαλισμένο μετά την 1η Ιανουαρίου του 2022 με στόχο την εξασφάλιση υψηλότερων επικουρικών
συντάξεων για τη νέα γενιά, είναι ο βασικός άξονας της επικείμενης ασφαλιστικής μεταρρύθμισης.
Tο νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης είναι κεφαλαιοποιητικό, δηλαδή οι εισφορές των νέων εργαζομένων, αντί να χρηματοδοτούν τις επικουρικές συντάξεις των τωρινών συνταξιούχων, θα αποταμιεύονται και θα επενδύονται σε μετοχές, ομόλογα και άλλα περιουσιακά στοιχεία της Ελλάδας και του εξωτερικού, για τις συντάξεις των ίδιων των ασφαλισμένων.
Δημιουργείται, δηλαδή, ένα μεγάλο αποθεματικό κεφάλαιο αποκλειστικά για τις συντάξεις των νέων εργαζομένων, που θα λειτουργήσει και ως μοχλός ανάπτυξης της οικονομίας.
Στο πλαίσιο της κεφαλαιοποιητικής επικουρικής, οι εισφορές των ασφαλισμένων θα επενδύονται στις αγορές κεφαλαίου. Οι μελλοντικές συντάξεις που θα λάβουν οι ασφαλισμένοι εξαρτώνται τόσο από το σύνολο των εισφορών που καταβάλλουν κατά τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου, όσο και από το αποτέλεσμα των επενδύσεων. Πάντως το Δημόσιο θα εγγυάται στον ασφαλισμένο πως θα πάρει πίσω -μέσω της επικουρικής σύνταξης- τουλάχιστον τις εισφορές που κατέβαλε σε πραγματικούς όρους.
Αναλυτικότερα η ασφαλιστική μεταρρύθμιση έχει τα εξής χαρακτηριστικά:
- στηρίζεται στη διαφοροποίηση του ασφαλιστικού κινδύνου μειώνοντας έτσι την υπερβολική έκθεση του συστήματος στον «δηµογραφικό κίνδυνο»,
- έχει δηµόσιο χαρακτήρα,
- προστατεύει τις υφιστάμενες συντάξεις – κύριες και επικουρικές – και δημιουργεί αποταμιεύσεις (σηµαντικό τµήµα των οποίων θα διατεθεί για χρηµατοδότηση επενδύσεων στη χώρα) και
- προωθεί τη διαφάνεια στη διαχείριση των πόρων των ασφαλισµένων.
Επίσης, με το νέο σύστημα επικουρικής ασφάλισης εισάγεται μια ακόμα καινοτομία: ο νέος ασφαλισμένος ανά πάσα στιγμή, θα μπορεί να έχει πρόσβαση στα στοιχεία του ατομικού του «κουμπαρά» μέσα από την οθόνη του υπολογιστή του ή του κινητού του τηλεφώνου. Με την πλήρη ανάπτυξη του συστήματος θα βλέπει τις εισφορές, τις αποδόσεις και το σωρευμένο κεφάλαιό του όπως σήμερα μπορεί να ελέγξει την κίνηση του τραπεζικού του λογαριασμού.
Οι δικαιούχοι και τα προφίλ ηλικίας
Το νέο σύστημα Επικουρικής Ασφάλισης αφορά:
- Τους νέους μισθωτούς δημόσιου και ιδιωτικού τομέα που εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας
- Τους νέους αυτοαπασχολούμενους που εισέρχονται για πρώτη φορά στην αγορά εργασίας και απασχολούνται σε κλάδους στους οποίους σήμερα είναι υποχρεωτική η επικουρική ασφάλιση (π.χ. μηχανικοί, δικηγόροι), και
- Σε εθελοντική βάση, όλους τους υφιστάμενους εργαζομένους (μισθωτούς και αυτοαπασχολούμενους) ηλικίας έως 35 ετών.
Το επίπεδο του κινδύνου των επενδύσεων θα προσαρμόζεται στον ασφαλιστικό βίο του ασφαλισμένου. Το χαρτοφυλάκιο του ασφαλισμένου θα είναι, τρόπον τινά, προσωποποιημένο, θα αναλαμβάνει δηλαδή ψηλότερο επίπεδο κινδύνου όταν ο ασφαλισμένος είναι στην αρχή του εργασιακού του βίου και έχει μεγάλο χρονικό ορίζοντα στις επενδύσεις του και το επίπεδο του κινδύνου θα μειώνεται σταδιακά, καθώς ο ασφαλισμένος θα πλησιάζει την ηλικία συνταξιοδότησης, οπότε θα έχει μικρότερο χρονικό ορίζοντα.
Το «προφίλ ηλικίας» δεν θα είναι το μόνο που θα καθορίζει τον επενδυτικό κίνδυνο, καθώς ο ίδιος ο ασφαλισμένος θα επιλέγει τον τρόπο με τον οποίο θα επενδύσει τις εισφορές του, ανάμεσα σε τρία προγράμματα «επιθετικής», «μεσαίας» και «συντηρητικής» κλίμακας. Μάλιστα θα μπορεί να τοποθετεί το 50% των εισφορών του σε ένα επενδυτικό προφίλ και το υπόλοιπο 50% σε ένα άλλο.
Τα χρήματα των ασφαλισμένων θα επενδύονται από ένα νέο Ταμείο, που θα έχει το δικό του Διοικητικό Συμβούλιο και εξειδικευμένο προσωπικό, ενώ μελετάται η δημιουργία μιας ενιαίας ανεξάρτητης αρχής που θα εποπτεύει διεξοδικά όλα τα Ταμεία, δηλαδή εκείνα της υποχρεωτικής ασφάλισης του 1ου πυλώνα και το νέο της κεφαλαιοποιητικής του 2ου πυλώνα.
