Εφορία: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε πριν την πρεμιέρα των φορολογικών δηλώσεων

Το ετήσιο ραντεβού περίπου 9 εκατ. φορολογούμενων με την Εφορία πλησιάζει. Η ΑΑΔΕ σχεδιάζει να ανοίξει την ηλεκτρονική πύλη για την υποβολή των φετινών φορολογικών δηλώσεων στις 30 Μαρτίου 2023 και πλέον ο χρόνος μετρά αντίστροφα για τα αποκαλυπτήρια των νέων φορολογικών εντύπων (Ε1, Ε2,Ε3) και τη δημοσίευση της απόφασης με την οποία θα δίνονται αναλυτικές οδηγίες για τη συμπλήρωση της νέας φορολογικής δήλωσης.

Λίγα 24ωρα πριν την πρεμιέρα των φορο-δηλώσεων οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν τα «μυστικά» αλλά και τις «παγίδες» που κρύβονται πίσω από τους κωδικούς των φορολογικών εντύπων:

1. Ποιοι υποβάλουν δήλωση. Υποχρέωση να υποβάλλει φορολογική δήλωση (έντυπο Ε1), έχει κάθε φυσικό πρόσωπο, εφόσον έχει την φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα, έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του, ανεξάρτητα από το αν είναι εξαρτώμενο μέλος ή όχι και αποκτά πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα. Οι κάτοικοι εξωτερικού είναι υπόχρεοι για υποβολή δήλωσης μόνο όταν αποκτούν πραγματικό εισόδημα φορολογούμενο με οποιονδήποτε τρόπο (π.χ. βάσει κλίμακας ή αυτοτελώς) ή απαλλασσόμενο από πηγές Ελλάδος.
2. Σύζυγοι. Οι σύζυγοι υποχρεούνται να υποβάλλουν κοινή δήλωση για τα εισοδήματά τους, εφόσον υφίσταται έγγαμη σχέση κατά το χρόνο υποβολής της δήλωσης, στα οποία ο φόρος, τα τέλη και οι εισφορές που αναλογούν υπολογίζονται χωριστά στο εισόδημα καθενός συζύγου. Υπόχρεος υποβολής δήλωσης είναι ο σύζυγος και για τα εισοδήματα της συζύγου του. Κοινή δήλωση δύνανται να υποβάλουν και τα πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης.
3. Χωριστή δήλωση. Οι σύζυγοι έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν χωριστές δηλώσεις, εφόσον ο ένας τουλάχιστον εκ των συζύγων έχει προβεί σε ανέκκλητη δήλωση-γνωστοποίηση της επιλογής για υποβολή χωριστής δήλωσης, στην ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή στο διαδικτυακό τόπο www.aade.gr μέχρι 28 Φεβρουαρίου 2023.
4. Έκπτωση φόρου: Φορολογούμενοι που απέκτησαν το 2022 εισοδήματα από μισθούς ή συντάξεις, καθώς και όσοι άσκησαν κατά τη διάρκεια του 2022 αγροτικές δραστηριότητες ως κατ’ επάγγελμα αγρότες δικαιούνται έκπτωσης φόρου. Η έκπτωση αυτή μπορεί να φθάσει μέχρι τα 777 ευρώ για κάθε άγαμο χωρίς εξαρτώμενα τέκνα, μέχρι τα 810 ευρώ για κάθε έγγαμο γονέα με 1 εξαρτώμενο τέκνο, μέχρι τα 900 ευρώ για κάθε έγγαμο γονέα με 2 εξαρτώμενα τέκνα και μέχρι τα 1.120 ευρώ για κάθε έγγαμο γονέα με 3 εξαρτώμενα τέκνα. Για κάθε εξαρτώμενο τέκνο πέραν των τριών ισχύει επιπλέον έκπτωση φόρου 220 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, όσοι μισθωτοί, συνταξιούχοι και κατ’ επάγγελμα αγρότες βαρύνονται με τέκνα δικαιούνται προσαυξημένης έκπτωσης φόρου.
5. Ηλεκτρονικές αποδείξεις: Στο νέο έντυπο Ε1 θα προστεθεί ένας νέος κωδικός στον οποίο θα αναγραφούν οι δαπάνες που εξοφλήθηκαν το 2022, με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής, με αποδέκτες συγκεκριμένους κλάδους επαγγελματιών. Τα ποσά θα είναι προσυμπληρωμένα από την ΑΑΔΕ, με βάση τα στοιχεία που θα αποστείλουν οι τράπεζες, αλλά, εφόσον ο φορολογούμενος διαφωνεί με το ύψος τους, μπορεί να δηλώσει τις δαπάνες που προκύπτουν από τις αποδείξεις που έχει συγκεντρώσει. Η χωριστή αναγραφή των συγκεκριμένων δαπανών, γίνεται για να υπολογιστεί χωριστά η πρόσθετη έκπτωση του φόρου μέχρι 2.200 ευρώ, για δαπάνες προς επαγγελματίες, οι οποίοι, βρίσκονται ψηλά στη λίστα της φοροδιαφυγής. Θα υπάρχει και ένας ακόμη νέος κωδικός, στον οποίο θα συμπληρωθούν τα ποσά που πλήρωσαν με ηλεκτρονικά μέσα οι φορολογούμενοι το 2022 για αμοιβές σε 8 κατηγορίες επαγγελματιών υγείας. Κάθε απόδειξη από τους συγκεκριμένους επαγγελματίες θα μετράει διπλά για την κάλυψη του 30% του ατομικού εισοδήματος κάθε φορολογουμένου και την αποφυγή πληρωμής επιπλέον φόρου 22%.
6. Απαλλαγή από e-αποδείξεις. Οι φορολογούμενοι που έχουν συμπληρώσει το 70ο έτος της ηλικίας τους αλλά και όσοι κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους, δεν θα πρέπει να ξεχάσουν να συμπληρώσουν τον κωδικό 023-024 για να απαλλαγούν από την κάλυψη του 30% του εισοδήματός τους με ηλεκτρονικές αποδείξεις.
7. «Ψαλίδι» στα τεκμήρια. Οσοι είναι 65 ετών και άνω θα πρέπει να το δηλώσουν στους κωδικούς 013-014 για να έχουν έκπτωση 30% στα τεκμήρια διαβίωσης.
8. Νέοι επιτηδευματίες. θα πρέπει να συμπληρώσουν τον κωδικό 017-018 για να κερδίσουν «κούρεμα» 50% στον ελάχιστο φορολογικό συντελεστή. Δηλαδή ο συντελεστής από το 9% μειώνεται στο 4,5% με την προϋπόθεση ότι το ετήσιο ακαθάριστο εισόδημα που προέρχεται από την επιχειρηματική δραστηριότητα ήταν το 2022 μέχρι 10.000 ευρώ.
9. Εργαζόμενοι με «μπλοκάκι». Οι φορολογούμενοι που αμείβονται με «μπλοκάκι» θα πρέπει να το δηλώσουν για να κερδίσουν έκπτωση φόρου που μπορεί να φθάσει μέχρι τα 777 ευρώ για κάθε άγαμο χωρίς εξαρτώμενα τέκνα, μέχρι τα 810 ευρώ για κάθε έγγαμο γονέα με 1 εξαρτώμενο τέκνο, μέχρι τα 900 ευρώ για κάθε έγγαμο γονέα με 2 εξαρτώμενα τέκνα και μέχρι τα 1.120 ευρώ για κάθε έγγαμο γονέα με 3 εξαρτώμενα τέκνα.
10. Ανείσπρακτα ενοίκια: Τα ανείσπρακτα ενοίκια του 2021 τα οποία εισπράχθηκαν το 2022 θα πρέπει να δηλωθούν στη φετινή φορολογική δήλωση. Πρώτα δηλώνονται στο έντυπο Ε2 και στην συνέχεια μεταφέρονται στο Ε1 προκειμένου να φορολογηθούν με συντελεστές 15% - 45%. Οι φορολογούμενοι που δεν εισέπραξαν ενοίκια το 2022 προκειμένου να μην φορολογηθούν για ανείσπρακτα εισοδήματα, θα πρέπει, μέχρι την προθεσμία υποβολής της δήλωσης να έχουν εκδώσει διαταγή πληρωμής ή διαταγή απόδοσης χρήσης μισθίου ή δικαστική απόφαση αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων ή να έχει ασκηθεί (κατατεθεί και κοινοποιηθεί) εναντίον του μισθωτή αγωγή αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων.
11. Φιλοξενία: Τέκνα που φιλοξενούνται από τους γονείς τους στην κατοικία των γονέων, καθώς και οι γονείς που φιλοξενούνται στην κατοικία των τέκνων τους δεν επιβαρύνονται με το τεκμήριο κατοικίας. Ωστόσο, το τεκμήριο επιβαρύνει τους γονείς που φιλοξενούν τα παιδιά ή τα παιδιά που φιλοξενούν τους γονείς τους.
12. Φοιτητική κατοικία: Η κατοικία που νοικιάζουν τα παιδιά – εξαρτωμένα μέλη που σπουδάζουν μακριά από το τόπο μόνιμης διαμονής δηλώνεται ως δευτερεύουσα από το γονέα, ώστε να επιβαρύνεται εκείνος από το τεκμήριο διαβίωσης για το συγκεκριμένο ακίνητο. Αυτό για το γονέα σημαίνει ότι θα έχει μεγαλύτερο τεκμήριο διαβίωσης κατοικίας. Αν δεν καλύπτεται από τα εισοδήματά του, κινδυνεύει να πληρώσει έξτρα φόρο στην διαφορά που θα προκύψει.
13. Ασφαλιστικές εισφορές. Οι ασφαλιστικές εισφορές που κατέβαλαν το 2022 οι μισθωτοί σε ασφαλιστικούς οργανισμούς υποχρεωτικής ασφάλισης για να εξαγοράσουν χρόνο ασφάλισης (π.χ. χρόνο στρατιωτικής θητείας) μειώνουν το φορολογητέο εισόδημα από μισθωτή εργασία. Για να διασφαλίσει τη μείωση αυτή, κάθε μισθωτός θα πρέπει να αναγράψει το ποσό των εισφορών που πλήρωσε για εξαγορά στον αντίστοιχο κωδικό.
14. Ποσά που δεν θεωρούνται εισοδήματα. Απαλλάσσονται και από το φόρο εισοδήματος και από την εισφορά αλληλεγγύης και ταυτόχρονα καλύπτουν προστιθέμενη διαφορά εισοδήματος λόγω τεκμηρίων έσοδα από πωλήσεις ακινήτων (αφαιρουμένων των δαπανών κτήσης των ακινήτων), έσοδα από πωλήσεις άλλων περιουσιακών στοιχείων, εφάπαξ παροχές ασφαλιστικών ταμείων, χρηματικές αποζημιώσεις για ηθική βλάβη, έσοδα από δάνεια, κληρονομιές, δωρεές ή γονικές παροχές χρηματικών ποσών, κέρδη από λαχεία, ΠΡΟΠΟ, ΛΟΤΤΟ, ΤΖΟΚΕΡ, ΠΑΜΕ ΣΤΟΙΧΗΜΑ, οι προνοιακές παροχές που χορήγησε ο ΟΠΕΚΑ σε άτομα με αναπηρίες, οι αποζημιώσεις ειδικού σκοπού που καταβλήθηκαν το 2022.
15. Οι δόσεις. Ο φόρος εισοδήματος που θα προκύψει από την εκκαθάριση των φετινών φορολογικών δηλώσεων καταβάλλεται σε 8 ίσες μηνιαίες δόσεις εκ των οποίων η πρώτη έως τις 31 Ιουλίου 2023 και η τελευταία έως 29 Φεβρουαρίου 2024.
16. Φορο-μπόνους. Έκπτωση φόρου 3% κερδίζουν οι φορολογούμενοι που θα επιλέξουν να εξοφλήσουν εφάπαξ το φόρο εισοδήματος έως 31 Ιουλίου 2023.
17. Εκπρόθεσμες δηλώσεις. Δεν επιβάλλεται πρόστιμο λόγω εκπρόθεσμης υποβολής φορολογικής δήλωσης εφόσον ο φόρος δεν υπερβαίνει τα 100 ευρώ.