Αύξηση του μέσου μισθού στα 1.500 ευρώ, μείωση ασφαλιστικών εισφορών, επέκταση της ψηφιακής κάρτας εργασίας και σε άλλους κλάδους, αλλαγές στα επιδόματα ανεργίας και ασθένειας και ψηφιοποίηση του ασφαλιστικού βίου, συνιστούν μερικά από τα «καυτά» μέτωπα που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η νέα ηγεσία του υπουργείου Εργασίας.
Εντός του καλοκαιριού θα πρέπει να «κλείσουν» οι εκκρεμότητες του νέου ασφαλιστικού νομοσχεδίου που θα έλθει προς ψήφιση στη Βουλή το φθινόπωρο και θα αφορά μεταξύ άλλων την καθιέρωση ενιαίου κανονισμού παροχών στον ΕΦΚΑ και την αντιμετώπιση του προβλήματος με τις συντάξεις χηρείας στον ιδιωτικό τομέα.
Ανάμεσα στις εκκρεμότητες με τις οποίες θα πρέπει να ασχοληθεί άμεσα η νέα υπουργός Εργασίας, Νίκη Κεραμέως, ανήκουν και οι εξής:
- Ανεργία και επίδομα ανεργίας: Η αιφνίδια αύξηση της ανεργίας το α' τρίμηνο του 2024 στο 12,1% καθιστά δυσκολότερο το στοίχημα της αποκλιμάκωσής της σε μονοψήφιο νούμερο, που είναι άλλωστε και ο κυβερνητικός στόχος. Άλλωστε η υποχώρησή της κάτω από το 10% είναι προαπαιτούμενο για την διατήρηση σε ισχύ των τριετιών στις κατώτατες αμοιβές, από το 2027.
Ταυτόχρονα, σημαντικές αλλαγές έρχονται και στο επίδομα ανεργίας, με την αλλαγή της φιλοσοφίας του μέσω της σύνδεσής του με τον τελευταίο μισθό, αλλά και με τον εργασιακό και ασφαλιστικό βίο του άνεργου.
- Μισθοί και συμβάσεις: Η αύξηση του μέσου μισθού στα 1.500 ευρώ έως το 2027 συνιστά το μεγάλο στοίχημα της κυβέρνησης, που θεωρεί πως η αύξηση μισθών και συντάξεων θα είναι η μόνιμη «απάντηση» στο πρόβλημα των ανατιμήσεων. Ωστόσο η αύξηση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα είναι κομβικής σημασίας και για την αύξηση των συντάξεων και εισφορών ελευθέρων επαγγελματιών, καθώς η μελλοντική αναπροσαρμογή τους θα γίνεται με βάση το νέο δείκτη μισθών.
- Συντάξεις χηρείας: Ένα ευαίσθητο θέμα που μπορεί να προκαλέσει έντονες αντιδράσεις είναι η περικοπή των συντάξεων χηρείας στον ιδιωτικό τομέα για λόγους ισονομίας, καθώς ο σχετικός νόμος εφαρμόζεται ήδη στο Δημόσιο και τον ΟΓΑ από το 2020. Η περικοπή εκτιμάται ότι αφορά πάνω από 60.000 δικαιούχους συντάξεων χηρείας, για τους οποίους δεν έχει εφαρμοστεί η διάταξη που προβλέπει ότι η σύνταξη χηρείας μειώνεται από το 70% της αρχικής στο 35% μετά την πρώτη τριετία από την καταβολή της και εφόσον η χήρα ή ο χήρος εργάζονται ή λαμβάνουν δική τους σύνταξη. Προβληματίζει και η αναδρομική ισχύς του νόμου, καθώς η αναζήτηση ποσών από τα προηγούμενα χρόνια θα επιβαρύνει υπέρμετρα του συνταξιούχους.
- Εισφορά αλληλεγγύης: Προ των πυλών είναι η νομοθετική παρέμβαση για τη μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων (ΕΑΣ) που θα οδηγήσει σε έμμεση αύξηση των συντάξεων (από 20 έως και 150 ευρώ το μήνα). Ήδη Ομάδα Εργασίας του υπουργείου επεξεργάζεται τις τελικές λεπτομέρειες, με στόχο να καταστεί δικαιότερη η επιβάρυνση των 400.000 συνταξιούχων του Δημοσίου και των ΔΕΚΟ που εισπράττουν συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ (μεικτά). Η εισφορά δεν πρόκειται να καταργηθεί, παρά τις εκκλήσεις των συνταξιούχων, ενώ η βελτιωμένη εκδοχή της θα εφαρμοστεί από το 2025.
- Ενιαίος Κανονισμός Παροχών και Ασφάλισης του ΕΦΚΑ: Πρόκειται για μια εκκρεμότητα του μακρινού 2017, που αφορά την καθιέρωση ενιαίων κανονισμών στις παροχές σε χρήμα για όλα τα ταμεία που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ, μέσω του «ψαλιδίσματος» παροχών όπως ασθένειας, μητρότητας, εργατικό ατύχημα αλλά και αναπηρίας.
- Μείωση μη μισθολογικού κόστους: Πρόκειται για μέτρο που ήδη έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση και αφορά στη μείωση των εργοδοτικών εισφορών κατά μία μονάδα, σε δύο φάσεις. Το 2025 οι συνολικές εισφορές θα διαμορφωθούν στο 35,66% (από 36,16% σήμερα), ενώ ένα επιπλέον 0,5% θα κοπεί το 2027.
