Ροή
Νέος τρόπος υπολογισμού των συντάξιμων αποδοχών θα ισχύσει από το 2025 κι έπειτα, καθώς η ετήσια αναπροσαρμογή τους παύει να συνδέεται με την εξέλιξη του πληθωρισμού και συνδέεται με έναν καινούργιο δείκτη, τον Δείκτη μεταβολής μισθών.
Από την επόμενη χρονιά, ο υπολογισμός της ανταποδοτικής σύνταξης για κάθε νέο συνταξιούχο δεν θα γίνεται με βάση τις συντάξιμες αποδοχές προσαυξημένες κατ’ έτος με τη μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, αλλά με βάση το Δείκτη Μεταβολής Μισθών, ο οποίος θα προκύπτει από τον μέσο όρο των αυξήσεων μισθών για το σύνολο των εργαζομένων.
Οσο υψηλότερες λοιπόν είναι οι αυξήσεις μισθών του 2024, τόσο μεγαλύτερο θα είναι και το ποσοστό αύξησης που θα δουν στις αποδοχές τους οι ασφαλισμένοι που θα συνταξιοδοτηθούν το 2025 και τα επόμενα έτη.
Η σχετική διάταξη του νόμου 4670/2020 αναφέρει ότι «η αναπροσαρμογή των συντάξιμων αποδοχών για το διάστημα έως και το 2024 διενεργείται κατά τη μεταβολή του μέσου ετήσιου Γενικού Δείκτη Τιμών Καταναλωτή της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Η προσαύξηση των συντάξιμων αποδοχών για το διάστημα από το 2025 και εφεξής διενεργείται με βάση τον δείκτη μεταβολής μισθών, που υπολογίζεται από την ΕΛΣΤΑΤ».
Για παράδειγμα, ασφαλισμένος με συντάξιμο μισθό 1.000 ευρώ που θα βγει στη σύνταξη το 2025, θα έχει αύξηση 4,5% από τον δείκτη μισθών του 2024. Ο συντάξιμος μισθός του θα ανέλθει σε 2.090 ευρώ. Με 40 χρόνια ασφάλισης, η ανταποδοτική του σύνταξη θα φτάσει στα 1.045 ευρώ. Αν οι αποδοχές του αυξάνονταν με τον πληθωρισμό του 2024, που προβλέπεται κάτω από 3%, ο συντάξιμος μισθός θα ήταν 2.060 ευρώ και η ανταποδοτική του σύνταξη 1.030 ευρώ. Συνεπώς θα είναι κερδισμένος με το νέο σύστημα υπολογισμού, κατά 15 ευρώ επιπλέον.
Τι θα αλλάξει με το νέο Δείκτη
Ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η κατάρτιση του δείκτη μισθών που προβλέπει η νομοθεσία, από την ΕΛ.ΣΤΑΤ και το υπουργείο Εργασίας, όπως ανέφερε σε πρόσφατες δηλώσεις του ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Πάνος Τσακλόγλου.
Με βάση τη μεταβολή αυτού του δείκτη θα γίνονται οι αναπροσαρμογές που προβλέπει η σχετική νομοθεσία (συντάξιμες αποδοχές για τον υπολογισμό της ανταποδοτικής σύνταξης, ανώτατο όριο ασφαλιστέων αποδοχών, εισφορές αυτοαπασχολουμένων, ελευθέρων επαγγελματιών και αγροτών).
Πιο συγκεκριμένα, όσοι ασφαλισμένοι αποχωρήσουν από το 2025 κι έπειτα θα έχουν δυο τρόπους για τον καθορισμό των συντάξιμων αποδοχών τους:
- το ανταποδοτικό τμήμα της σύνταξής τους από το 2002 ως και το 2024 θα αυξάνεται κατά το ποσοστό μεταβολής του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή κάθε έτους
- το ανταποδοτικό τμήμα της σύνταξής τους από το 2025 και μετά, θα αυξάνεται ανάλογα με το ποσοστό μεταβολής του Δείκτη μισθών για το σύνολο της οικονομίας.
Ο νόμος προέβλεπε την εφαρμογή της συγκεκριμένης διάταξης από το 2021, αλλά επειδή δεν μπορούσε να τον προσδιορίσει η ΕΛΣΤΑΤ, πήρε αναβολή και θα εφαρμοστεί από 1/1/2025.
Τι σημαίνει για το ύψος των μελλοντικών συντάξεων
Ο δείκτης αυτός θα δείχνει πόση ήταν η αύξηση του μέσου μισθού κάθε χρόνο. Από το αποτέλεσμα που θα προκύπτει θα κρίνεται εάν οι νέες συντάξεις θα είναι υψηλότερες ή χαμηλότερες από τις τωρινές. Ανάλογη θα είναι και η επίδραση στις ασφαλιστικές εισφορές των μη μισθωτών.
Υπενθυμίζεται πως οι νέες συντάξεις γήρατος που δόθηκαν τον Μάρτιο στους ασφαλισμένους που προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα κυμαίνονταν κατά μέσο όρο στα επίπεδα των 750 ευρώ, σύμφωνα με το σύστημα «Ήλιος». Αντίθετα οι αντίστοιχες νέες κύριες συντάξεις στο δημόσιο είναι κατά 36% υψηλότερες από εκείνες του ιδιωτικού τομέα και ανέρχονται στα 1.181 ευρώ.
Εφόσον οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα κινούνται σε υψηλά επίπεδα τότε θα συμπαρασύρουν και την αύξηση των συντάξιμων αποδοχών. Το πρόβλημα που ενδεχομένως να προκύψει, αφορά περιόδους κατά τις οποίες οι μισθοί θα παραμένουν στάσιμοι ή θα κινούνται σε χαμηλά επίπεδα, όπως συνέβη κατά την διάρκεια της οικονομικής κρίσης.
Αξίζει να σημειωθεί πως η αλλαγή στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων από το 2025 και η αβεβαιότητα που συνεπάγεται για το ύψος των τελικών ποσών, ωθεί πολλούς ασφαλισμένους που έχουν κατοχυρώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα να καταθέσουν αίτηση συνταξιοδότησης από φέτος.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, το 2024 οι αιτήσεις συνταξιοδότησης αναμένεται να σπάσουν όλα τα ρεκόρ και να ξεπεράσουν το προηγούμενο ρεκόρ του 2022 όταν ανήλθαν σε 220.000.
