«Γκαζώνει» η έκδοση χιλιάδων επικουρικών συντάξεων σε εκκρεμότητα, ενώ για όσους ασφαλισμένους η αίτησή τους είχε απορριφθεί επειδή δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις, έχουν μια δεύτερη ευκαιρία να υποβάλλουν νέα αίτηση, φτάνει να έχουν τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης σε ομοειδή ή σε διαφορετικά ταμεία.
Αυτή τη στιγμή πάνω από 90.000 αιτήσεις απονομής επικουρικής σύνταξης «λιμνάζουν» στα συρτάρια του ΕΦΚΑ, εκ των οποίων οι μισές θα έπρεπε να είχαν εκδοθεί βάσει των προθεσμιών που προβλέπει ο νόμος (3 μήνες μετά την έκδοση της κύριας σύνταξης, ή 6 μήνες μετά την αρχική αίτηση, εφόσον υποβλήθηκε μετά την αίτηση της κύριας σύνταξης). Η πράξη χορήγησης εφάπαξ παροχής εκδίδεται εντός προθεσμίας 6 μηνών από την ημερομηνία της σχετικής αίτησης.
Ως εκκρεμείς θεωρούνται οι αιτήσεις για τις οποίες έως 19/12/2023 δεν έχει εκδοθεί είτε:
- συνταξιοδοτική απόφαση (εγκριτική ή απορριπτική) είτε
- απόφαση Διοικητικής Επιτροπής μετά από υποβληθείσα ένσταση του ασφαλισμένου κατά της απόφασης.
Για τις περιπτώσεις αυτές τα αιτήματα συνταξιοδότησης εξετάζονται με τις διατάξεις των άρθρων 116, 117 & 155 του ν. 5078/2023, τα δε οικονομικά αποτελέσματά τους εκκινούν από την ημερομηνία της αρχικής αίτησης.
Με νεότερη εγκύκλιό του ο ΕΦΚΑ ξεκαθαρίζει τις προϋποθέσεις για τις απονομές επικουρικών από τον Δεκέμβριο του 2023 και μετά, επισημαίνοντας πως οι επικουρικές συντάξεις δεν θα απονέμονται με τη συμπλήρωση του 67ου έτους ηλικίας του δικαιούχου, αλλά εντός τριών μηνών από την ημερομηνία έκδοσης της κύριας σύνταξης.
Με άλλα λόγια, καταργούνται οι προϋποθέσεις εξέτασης των αιτημάτων απονομής σύνταξης και εφάπαξ παροχής με την fast-track διαδικασία που απαιτούσαν είτε ο ασφαλισμένος να έχει συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας του, είτε το σύνολο του χρόνου να έχει διανυθεί στο τ. ΙΚΑ- ΤΕΑΜ (τ. ΕΤΕΑΜ).
Για όσα αιτήματα συνταξιοδότησης έχουν απορριφθεί είτε ρητά (απορριπτική απόφαση) είτε σιωπηρά, επανεξετάζονται κατόπιν νέας αίτησης του ενδιαφερόμενου, τα δε οικονομικά αποτελέσματά τους εκκινούν από την ημερομηνία της νέας αίτησης.
Επισημαίνεται ότι για τις αιτήσεις συνταξιοδότησης που έχουν υποβληθεί πριν τις 20/12/2024 (έναρξη ισχύος του ν. 5078/2023) και έχουν εκδοθεί αποφάσεις αναγνώρισης χρόνου προκειμένου να θεμελιωθεί συνταξιοδοτικό δικαίωμα επικουρικής σύνταξης κρίνεται αναγκαίο να διευκρινιστεί ότι:
α) Για τις συνταξιοδοτικές υποθέσεις στις οποίες έχουν εκδοθεί αποφάσεις αναγνώρισης χρόνου ασφάλισης που κατά την έναρξη ισχύος του ν. 5078/2023 δεν έχει παρέλθει η νόμιμη προθεσμία εξόφλησης του ποσού εξαγοράς και πληρείται η προϋπόθεση των 4.500 ημερών εργασίας, εκδίδεται εγκριτική απόφαση απονομής επικουρικής σύνταξης με τα οικονομικά αποτελέσματα να ανατρέχουν στην αρχική αίτηση.
β) Για τις συνταξιοδοτικές υποθέσεις στις οποίες έχουν εκδοθεί αποφάσεις αναγνώρισης χρόνου ασφάλισης που κατά την έναρξη ισχύος του ν. 5078/2023 έχει παρέλθει η νόμιμη προθεσμία εξόφλησης του ποσού εξαγοράς που αναγράφεται στην απόφαση προκειμένου να εκδοθεί απόφαση απονομής επικουρικής σύνταξης απαιτείται υποβολή νέας αίτησης, τα δε οικονομικά αποτελέσματα εκκινούν από την ημερομηνία της νέας αίτησης.
Οι έλεγχοι των αποφάσεων συνταξιοδότησης κύριου φορέα που εκδίδονται με την διαδικασία της ταχείας απονομής σύνταξης πραγματοποιούνται εντός προθεσμίας ) ετών από την έκδοσή τους. Σε κάθε περίπτωση οι έλεγχοι δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν μετά την παρέλευση 5 ετών από την έκδοση της σχετικής συνταξιοδοτικής πράξης.
Πότε δεν ισχύει η 15ετία
Η προϋπόθεση συμπλήρωσης 4.500 ημερών εργασίας ή 15 ετών εργασίας για την λήψη επικουρικής σύνταξης δεν ισχύει για τις κατηγορίες ασφαλισμένων που θεμελιώνουν δικαίωμα κύριας σύνταξης με μικρότερο χρόνο ασφάλισης, όπως:
- Περιπτώσεις Δημάρχων οι οποίοι δικαιούνται χορηγίας (άρθρο 1 του ν. 91/1943 & παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 293/1976).
- Περιπτώσεις συνταξιοδότησης αιρετών Νομαρχών (παρ. 1 και 4 του άρθρου 9 του ν. 2703/1999)
- Περιπτώσεις ασφαλισμένων στο τ. ΤΑΔΚΥ (π.χ. θεμελίωση με Βαρέα & Ανθυγιεινά).
- Περιπτώσεις που εμπίπτουν ή παραπέμπουν σε κανόνες συνταξιοδότησης με τις διατάξεις του ν. 612/1977.
Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις για τις οποίες οι ασφαλισμένοι έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα και λαμβάνουν κύρια σύνταξη με χρόνο ασφάλισης λιγότερο από 4.500 ημερών εργασίας ή 15 έτη.