Δώρο Χριστουγέννων δικαιούνται όλοι οι μισθωτοί που απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα με σχέση εξαρτημένης εργασίας, σύμβαση αορίστου ή ορισμένου χρόνου, πλήρους ή μερικής απασχόλησης. Το Δώρο Χριστουγέννων καταβάλλεται το αργότερο την 21η Δεκεμβρίου κάθε έτους, ωστόσο φέτος , η 21η Δεκεμβρίου πέφτει Σάββατο συνεπώς το δώρο Χριστουγέννων 2024 θα πληρωθεί νωρίτερα.
Σημειώνεται ότι ο εργοδότης μπορεί να καταβάλλει το δώρο νωρίτερα από την παραπάνω ημερομηνία, αλλά σε καμία περίπτωση δεν επιτρέπεται να καταβληθεί σε είδος. Ο εργοδότης έχει δικαίωμα να αφαιρέσει από το συνολικό ποσό και να καταβάλει έως την 31 Δεκεμβρίου, το ποσό που αντιστοιχεί στο χρονικό διάστημα από 21 έως 31 Δεκεμβρίου.
Για τον υπολογισμό του ποσού των Δώρων λαμβάνεται υπόψη ο τρόπος αμοιβής των μισθωτών δηλαδή αν αμείβονται με ημερομίσθιο ή με μισθό. Η χρονική περίοδος που υπολογίζεται το Δώρο Χριστουγέννων αρχίζει από την 1η Μαΐου μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου κάθε έτους. Έτσι, οι εργαζόμενοι που η σχέση εργασίας τους με τον εργοδότη είχε διάρκεια χωρίς διακοπή όλη τη χρονική περίοδο που αναφέραμε δηλαδή από 1ης Μαΐου μέχρι 31ης Δεκεμβρίου κάθε έτους, δικαιούνται ολόκληρο το Δώρο που είναι ίσο με ένα μηνιαίο μισθό για τους αμειβόμενους με μισθό και με 25 ημερομίσθια για τους αμειβόμενους με ημερομίσθιο.
Για όσους από τους μισθωτούς η σχέση εργασίας τους δεν διήρκεσε όλο το παραπάνω χρονικό διάστημα καταβάλλεται αναλογία του Δώρου Χριστουγέννων, ίση με 2/25 του μηνιαίου μισθού ή 2 ημερομίσθια, ανάλογα με το συμφωνημένο τρόπο αμοιβής για κάθε δεκαεννέα (19) ημέρες διάρκειας της εργασιακής σχέσης. Για χρονικό διάστημα μικρότερο του 19ημέρου καταβάλλεται ανάλογο κλάσμα.
Χρόνοι που συνυπολογίζονται στο Δώρο των Χριστουγέννων
• Να επισημάνουμε ωστόσο ότι δεν αφαιρείται αλλά λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό του Δώρου Χριστουγέννων ο χρόνος υποχρεωτικής αποχής από την εργασία των γυναικών πριν και μετά τον τοκετό (8 εβδομάδες πρίν το τοκετό και 9 μετά τον τοκετό).
• Tο χρονικό διάστημα κατά το οποίο εργαζόμενος σπουδαστής έλαβε άδεια προκειμένου να συμμετάσχει σε εξετάσεις τη σπουδαστική άδεια.
•Ο χρόνος άδειας λουτροθεραπείας, εφόσον υπάρχει γνωμάτευση από ασφαλιστικό οργανισμό.
• Σε περίπτωση ασθένειας αφαιρούνται μόνο οι ημέρες που έλαβε επίδομα ασθενείας απ τον Ασφαλιστικό Φορέα, δεν αφαρούνται τα τριήμερα. Παράδειγμα: Αν ένας μισθωτός απουσίασε από την εργασία του λόγω ασθένειας 60 μέρες και πήρε επίδομα ασθένειας από το Ασφαλιστικό του Ταμείο μόνο για 40 ημέρες, θα αφαιρεθούν από το χρονικό διάστημα της εργασιακής σχέσης μόνο οι 40 ημέρες για τις οποίες επιδοτήθηκε και όχι οι 60.
Χρόνοι που δεν συνυπολογίζονται στο Δώρο Χριστουγέννων
• Δεν υπολογίζονται οι μέρες κατά τις οποίες ο μισθωτός απείχε από την εργασία του αδικαιολόγητα ή λόγω άδειας χωρίς αποδοχές.
• Δεν λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό δώρων εορτών το διάστημα της απουσίας των εργαζομένων για συνδικαλιστική δραστηριότητα , δηλαδή ο χρόνος της συνδικαλιστικής άδειας, (εκτός και αν προβλέπεται από ΣΣΕ, Διαιτητικές Αποφάσεις, επιχειρησιακές συμβάσεις κτλ)
• Σχετικά με την απεργία η δικαστηριακή νομολογία δέχεται ότι οι ημέρες της απεργίας δεν υπολογίζονται στο χρόνο διάρκειας της εργασιακής σχέσης γιατί η αποχή του μισθωτού οφείλεται σε δική του θέληση και δεν μπορεί επομένως να χαρακτηριστεί σαν δικαιολογημένη απουσία, το ίδιο ισχύει και με τις στάσεις εργασίας.
Βάση υπολογισμού
Το Δώρο Χριστουγέννων υπολογίζεται με βάση τις αποδοχές που πραγματικά καταβάλλονται στους μισθωτούς κατά την 10η Δεκεμβρίου κάθε χρόνο.
Σε περίπτωση λύσης της εργασιακής σχέσης πριν από την ημερομηνία αυτή, το Δώρο Χριστουγέννων υπολογίζεται βάσει των αποδοχών που καταβάλλονται την ημέρα της λύσης της εργασιακής σχέσης. Σαν καταβαλλόμενες αποδοχές εννοείται το σύνολο των τακτικών αποδοχών του μισθωτού και περιλαμβάνονται ο νόμιμος ή συμβατικός μισθός και κάθε άλλη παροχή, σε είδος ή χρήμα, που καταβάλλεται τακτικά ανά μήνα ή περιοδικά σε ορισμένα χρονικά διαστήματα.
Για όσους αμείβονται με ωρομίσθιο ή κυμαινόμενες αποδοχές, ο υπολογισμός γίνεται βάσει του μέσου όρου των αποδοχών που έλαβε ο μισθωτός κατά το διάστημα από 1/5- 31/12 ή μέχρι την ημερομηνία λήξεως της εργασιακής του σχέσης. Διαιρούνται δηλαδή οι συνολικές αμοιβές που έλαβε ο μισθωτός μέσα στο διάστημα αυτό δια του αριθμού των ημερών του διαστήματος αυτού κατά τις οποίες ο μισθωτός εργάσθηκε ή διατήρησε αξίωση για τις αποδοχές του. Το ποσό που προκύπτει πολλαπλασιάζεται επί τον αριθμό των ημερομισθίων που αναλογούν στη διάρκεια της εργασιακής σχέσης.
Τι πρέπει να κάνει ο εργαζόμενος αν δεν του καταβληθεί το Δώρο
Σε περίπτωση που το Δώρο Χριστουγέννων δεν καταβληθεί έγκαιρα, οι εργαζόμενοι πρέπει να προσφύγουν στην οικεία Επιθεώρηση Εργασίας προκειμένου να συνταχθεί μηνυτήρια αναφορά. Η μηνυτήρια αναφορά διαβιβάζεται στον Εισαγγελέα για την άσκηση ατομικής δίωξης σε βάρος του εργοδότη ενώ παράλληλα διαβιβάζεται και στο οικείο αστυνομικό τμήμα για την κίνηση της αυτόφωρης διαδικασίας. Για την υποβολή της μηνυτήριας αναφοράς στην Επιθεώρηση Εργασίας οι εργαζόμενοι δεν πληρώνουν παράβολο. Εάν όμως καταθέσουν ατομική μήνυση οφείλουν να πληρώσουν ατομικό παράβολο ποσού 100 ευρώ (+20% προσαύξηση).
Επισημαίνουμε ότι στη μηνυτήρια αναφορά θα πρέπει να αναγράφονται τα στοιχεία της επιχείρησης και τα στοιχεία κατοικίας του εργοδότη, εάν αυτό είναι δυνατό, δεδομένου ότι η διαδικασία του αυτοφώρου διαρκεί 48 ώρες.
Σε κάθε περίπτωση μη καταβολής του Δώρου Χριστουγέννων, μέσα στην τασσόμενη προθεσμία, οι Κοινωνικοί Επιθεωρητές Εργασίας του Σ.ΕΠ.Ε έχουν υποχρέωση να επεμβαίνουν άμεσα, διενεργώντας ελέγχους και να βρίσκονται σε πλήρη ετοιμότητα, για την άσκηση της διαδικασίας του αυτοφώρου και την επιβολή των σχετικών κυρώσεων.
