Λίγες ημέρες πριν την εκπνοή του 2024 και το ράλι των συνταξιοδοτήσεων διανύει τα τελευταία του χιλιόμετρα με ακατάπαυστο ρυθμό, πλησιάζοντας το ρεκόρ του 2021 με τις 212.000 αιτήσεις υποψήφιων συνταξιούχων.
Ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης εκτιμούν πως οι φετινές αιτήσεις στον ΕΦΚΑ μπορούν να ανέλθουν ακόμη και στις 220.000, προκαλώντας υπέρβαση στις συνταξιοδοτικές δαπάνες, που μπορεί να ξεπεράσει τα 900 εκατ. ευρώ έως το τέλος του έτους.
Στη νέα αναθεωρημένη πρόβλεψη του Προϋπολογισμού για το 2024, το συνολικό κονδύλι για τις συντάξεις γήρατος αυξήθηκε στα 12,5 δισ. ευρώ, από 11,7 δισ. ευρώ που είχε προϋπολογιστεί αρχικά. Στο 9μηνο η δαπάνη για τις νέες συντάξεις γήρατος έφτανε στα 9,4 δισ. ευρώ.
Τα στοιχεία του συστήματος ΑΤΛΑΣ «έδειχναν» ήδη από το καλοκαίρι ότι το 2024 θα ήταν ακόμη μία χρονιά με σημαντική αύξηση των συνταξιούχων, καθώς κατά το α' εξάμηνο του έτους υποβλήθηκαν 99.434 νέες αιτήσεις οριστικής κύριας σύνταξης στον ΕΦΚΑ (αύξηση 4,6% σε σύγκριση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα).
Στο 11μηνο οι αιτήσεις ξεπέρασαν τις 185.000 και πλέον όλοι αναμένουν τον τελευταίο μήνα του έτους, ο οποίος θα σφραγίσει το νέο ρεκόρ.
«Κύμα» φυγής και από το Δημόσιο
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των υπηρεσιών του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, οι αιτήσεις δημοσίων υπαλλήλων αναμένεται να ξεπεράσουν τις 15.000, έναντι 14.621 αποχωρήσεων το 2023.
Το μεγαλύτερο ποσοστό εξ αυτών εκτιμάται ότι θα συνεχίσουν να καταλαμβάνουν τα υπουργεία Παιδείας, Υγείας, Εθνικής Άμυνας και Προστασίας του Πολίτη.
Οι ασφαλισμένοι στο δημόσιο τομέα που μπορούν να υποβάλλουν άμεσα αίτηση συνταξιοδότησης -εντός του 2024- είναι οι εξής:
- Δημόσιο 35ετία
Ασφαλισμένοι του Δημοσίου (άνδρες και γυναίκες) μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με 35ετία, με κατοχύρωση το 2010, εφόσον έχουν συμπληρώσει μέχρι την 31 Δεκεμβρίου του 2021 τα 35 έτη ασφάλισης (έστω και με εξαγορά πλασματικών ετών) και τα 58 έτη. Έτσι μπορούν να αποχωρήσουν με όριο ηλικίας που ανάλογα με την περίπτωση φτάνει μέχρι τα 61 και 6 μήνες, εφόσον αυτό το όριο έχει ήδη συμπληρωθεί ή συμπληρώνεται εντός του 2024.
- Δημόσιο 36ετία
Ασφαλισμένοι του Δημοσίου (άνδρες και γυναίκες) μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με 36ετία, με κατοχύρωση το 2011, εφόσον έχουν συμπληρώσει μέχρι την 31 Δεκεμβρίου 2021 τα 36 έτη ασφάλισης (έστω και με εξαγορά πλασματικών ετών), αλλά και τα 58 χρόνια. Έτσι μπορούν να αποχωρήσουν με όριο ηλικίας που ανάλογα με την περίπτωση φτάνει μέχρι τα 61 και 6 μήνες, εφόσον αυτό το όριο έχει ήδη συμπληρωθεί ή συμπληρώνεται εντός του 2024.
- Δημόσιο 37ετία
Ασφαλισμένοι του Δημοσίου (άνδρες και γυναίκες) μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με 37ετία, εφόσον έχουν συμπληρώσει 25ετία έως την 31/12/2010, πλην όμως θα πρέπει η 37ετία να έχει συμπληρωθεί ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών έως την 31/12/2021. Έτσι ο ασφαλισμένος κατοχυρώνει το αντίστοιχο όριο ηλικίας που έχει τεθεί με το ν. 4336/2015, δηλαδή το 61ο και 2 μήνες και μπορεί να αποχωρήσει με το εν λόγω όριο, εφόσον το συμπλήρωσε ήδη ή θα το συμπληρώσει εντός του 2024.
- Πρόωρες συντάξεις
Ασφαλισμένοι του Δημοσίου (άνδρες και γυναίκες) μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με πρόωρη/μειωμένη σύνταξη εφόσον έχουν συμπληρώσει 25 έτη ασφάλισης, ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών έως την 31/12/2012 και το όριο ηλικίας ως την 31/12/2022.
Πού οφείλεται η έκρηξη συνταξιοδοτήσεων
Στην αύξηση των νέων αιτήσεων για χορήγηση κύριας σύνταξης, συνδράμουν τρεις παράγοντες:
- Η δυνατότητα εργασίας των συνταξιούχων χωρίς πέναλτι στη σύνταξή τους.
Έως πέρυσι, οι συνταξιούχοι που εργάζονταν αντιμετώπιζαν περικοπή κατά 30% της σύνταξής τους. Πλέον μπορούν να συνταξιοδοτούνται και παράλληλα να συνεχίζουν κανονικά να εργάζονται, λαμβάνοντας τις μηνιαίες αποδοχές τους και καταβάλλοντας έναν πόρο υπέρ ΕΦΚΑ 10% επί του ετήσιου εισοδήματος (οι μισθωτοί).
- Η σεναριολογία περί πιθανής αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης.
Παρά το γεγονός ότι η Κυβέρνηση έχει ξεκαθαρίσει πως ο επόμενος έλεγχος για την αναπροσαρμογή των ορίων ηλικίας για σύνταξη θα πραγματοποιηθεί, όπως είναι προγραμματισμένο, το 2027, εντούτοις το κλίμα ενδεχόμενης αύξησης των γενικών ορίων ηλικίας, παραμένει. Σήμερα, τα γενικά όρια ηλικίας είναι το 62ο (με 40 χρόνια προϋπηρεσίας) και το 67ο έτος (με 15ετία).
H ωρίμαση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος της γενιάς των baby boomers.
Η εν λόγω γενιά που χαρακτηρίζεται από έκρηξη του αριθμού των γεννήσεων, αναπτύχθηκε στην Ελλάδα μεταξύ 1960 και 1965. Σύμφωνα με ειδικούς της ασφάλισης, έως το 2030 θα υποβάλλονται στον ΕΦΚΣ από 165.000 έως 200.000 αιτήσεις συνταξιοδότησης, μέχρι να αποχωρήσουν οι εργαζόμενοι της γενιάς των baby boomers. Στη συνέχεια ο αριθμός των αιτήσεων θα μειωθεί, καθώς μειώνεται και ο πληθυσμός εξαιτίας του δημογραφικού.
