Περαιτέρω ώθηση στην «ψηφιακή ταυτότητα» της χώρας αναμένεται να δώσει το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027, συνολικού ύψους 26,1 δισ. ευρώ, το οποίο εγκρίθηκε χθες από την Κομισιόν. Κι αυτό γιατί ένα από τα τομεακά προγράμματα που περιλαμβάνει, είναι αφιερωμένο στον ψηφιακό μετασχηματισμό, τον οποίο και θα ενισχύσει με περίπου ένα δισ.
Ειδικότερα το Εταιρικό Σύμφωνο Περιφερειακής Ανάπτυξης προβλέπει ένα διακριτό πρόγραμμα για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό με ενισχυμένους πόρους και νέα Διαχειριστική Αρχή σε σχέση με το τρέχον ΈΣΠΑ 2014-2020, ο προϋπολογισμός του οποίου ανέρχεται σε 943 εκατ. ευρώ.
Το Πρόγραμμα «Ψηφιακός Μετασχηματισμός 2021-2027» σχεδιάζεται στο πλαίσιο του Στόχου Πολιτικής 1 «Μια εξυπνότερη Ευρώπη μέσω της προώθησης του καινοτόμου και έξυπνου οικονομικού μετασχηματισμού, καθώς και της περιφερειακής ψηφιακής διασυνδεσιμότητας» και του Στόχου Πολιτικής 4 «Μια πιο κοινωνική Ευρώπη μέσω της υλοποίησης του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων», και έχει ως στόχο την προώθηση του ψηφιακού μετασχηματισμού του δημόσιου τομέα, της οικονομίας και της κοινωνίας, την ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων, και την ενίσχυση της ψηφιακής διασυνδεσιμότητας. Χρηματοδοτείται δε σε ποσοστό 88% από το ΕΤΠΑ και 12% από το ΕΚΤ+ και οι προτεραιότητες αυτού κινούνται σε τρεις άξονες.
Οι τρεις άξονες του Ψηφιακού Μετασχηματισμού του ΕΣΠΑ
- Ο πρώτος αφορά τον ψηφιακό μετασχηματισμό του δημοσίου Τομέα
- Ο δεύτερος την ενίσχυση της συνδεσιμότητας με ευρυζωνική πρόσβαση υψηλών ταχυτήτων
- Και ο τρίτος την ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων
Ψηφιακός Μετασχηματισμός του Δημοσίου
Αναφορικά με τον ψηφιακό μετασχηματισμό του Δημοσίου έμφαση αναμένεται να δοθεί στην ψηφιοποίηση του κλάδου της υγείας, στην αξιοποίηση των δεδομένων με την χρήση καινοτόμων Τεχνολογιών Πληροφορικής αλλά και γενικότερα στον ψηφιακό Μετασχηματισμός της
Οικονομίας και της Κοινωνίας.
Οι ενδεικτικές κατηγορίες παρεμβάσεων, όπως περιγράφονται στη διαβούλευση του προγράμματος, περιλαμβάνουν την αξιοποίηση των δεδομένων την χρήση τεχνολογιών όπως (Artificial Ιntelligence, Virtual Reality, Internet of Things, Big Data, Data Analytics, κ.ά.). Παράλληλα προβλέπουν δράσεις ψηφιοποίησης Δημόσιων, Πολιτιστικών και Κοινωνικών Φορέων καθώς και δράσεις που ενισχύουν και δημιουργούν Κέντρα Καινοτομίας για ΤΠΕ, εντός και εκτός Δημόσιας Διοίκησης.
Για την ψηφιοποίηση της οικονομίας και της κοινωνίας προβλέπεται η δημιουργία εφαρμογών και δράσεων υποστήριξης της επιχειρηματικότητας μέσα από τη βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών του Κράτους προς τις επιχειρήσεις ή σε τομείς που διευκολύνουν την επιχειρηματικότητα (Δικαιοσύνη, Ασφάλιση, Αδειοδοτήσεις, Μητρώα). Παράλληλα θα προωθηθεί η ανάπτυξη Εφαρμογών ΤΠΕ σε τομείς της Δημόσιας Διοίκησης αλλά και η ανάπτυξη εφαρμογών και εργαλείων για την ενίσχυση των Ψηφιακών Δεξιοτήτων των πολιτών.
Τέλος όσον αφορά στην υγεία και με στόχο την ενίσχυση της αυτόνομης διαβίωσης θα αυξηθούν οι Ηλεκτρονικές υπηρεσίες Υγείας.
Συνδεσιμότητα
Όσον αφορά στη συνδεσιμότητα, θα προωθηθεί μέσω δύο έργων ΣΔΙΤ η ευρυζωνική πρόσβαση των απομακρυσμένων περιοχών της Ελλάδας (UFFB 1 και 2). Σημειωτέον ότι το πρώτο mega ΣΔΙΤ, ύψους 700 εκατ. βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη και αναμένεται στις 17 Σεπτεμβρίου να κατατεθούν οι δεσμευτικές προσφορές. Μόλις προχωρήσει θα ξεκινήσει ο προσδιορισμός των χαρακτηριστικών του δεύτερου (ύψος δαπάνης, περιοχές που θα αφορά κ.λ.π.). Παράλληλα δε με αυτό προβλέπονται και δράσεις που θα αφορούν στην υποστήριξη του σχεδιασμού, της ανάπτυξης, της διαχείρισης και της παρακολούθησης των ευρυζωνικών δικτύων πολύ υψηλής χωρητικότητας.
Πέρα από την ευρυζωνικότητα στο νέο ΕΣΠΑ θα ενταχθεί και η ανάπτυξη υποδομών Cloud για τη φιλοξενία φορέων της Δημόσιας Διοίκησης, την παροχή υπηρεσιών IaaS-PaaS-SaaS και την υλοποίηση λύσεων δευτερευόντων κόμβων ενώ θα προχωρήσει και η δεύτερη φάση της ανάπτυξης δημοσίων σημείων ασύρματης ευρυζωνικής πρόσβασης στο διαδίκτυο (WiFi4GR). Να θυμίσουμε ότι και εδώ είναι σε εξέλιξη διαγωνισμός για τη φάση Α.
Τέλος θα προχωρήσει και η Β’ φάση στο πολύπαθο ΣΥΖΕΥΞΙΣ ΙΙ, το δίκτυο του Δημόσιου Τομέα, του οποίου η φάση Α' προχωρά, μετά από αρκετές καθυστερήσεις που σημειώθηκαν στο παρελθόν.
Ανάπτυξη ψηφιακών δεξιοτήτων
Όσο για την προτεραιότητα 3 που εστιάζει στην ανάπτυξη των ψηφιακών δεξιοτήτων προβλέπει την επανακατάρτιση ή αναβάθμιση ψηφιακών δεξιοτήτων των υπαλλήλων της Γενικής Κυβέρνησης καθώς και την ανάπτυξη βασικών ψηφιακών δεξιοτήτων στον γενικό πληθυσμό (σ.σ. σχετίζεται με τις δράσεις του συνεχιζόμενου έργου «Παροχή υπηρεσιών ευαισθητοποίησης για την βέλτιστη αξιοποίηση των υπηρεσιών του gov.gr»).
Επιπλέον θα στηριχθούν μέσω ΕΣΠΑ και συστημικές παρεμβάσεις όπως η δημιουργία κλάδου Αναλυτή Ψηφιακής Πολιτικής, η δημιουργία Παρατηρητηρίου Ψηφιακών Δεξιοτήτων καθώς και Περιφερειακού Κέντρου Αριστείας στις ΤΠΕ.
Τέλος η αναβάθμιση των ψηφιακών δεξιοτήτων θα αφορά και στην αξιοποίηση και διαχείριση καινοτόμων ψηφιακών τεχνολογιών όπως Artificial Ιntelligence, Internet of Things, Big Data, Data Analytics, Business Process Management, Robotic Process Automation, Blockchain, Βιομετρική, κ.ά. από νέους απόφοιτους ανώτατης εκπαίδευσης.
Παρεμβάσεις που θα καλύπτουν γεωγραφικά το σύνολο της χώρας
Το Πρόγραμμα «Ψηφιακός Μετασχηματισμός» θα καλύπτει γεωγραφικά το σύνολο της χώρας και θα υλοποιεί οριζόντιες παρεμβάσεις και παρεμβάσεις ενίσχυσης των στρατηγικών αξόνων του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας.
Να σημειωθεί ότι ορισμένοι από τους παραπάνω τομείς, περιλαμβάνουν συσχετιζόμενες δράσεις με τις μεταρρυθμίσεις που έχουν ως στόχο την ψηφιακή μετάβαση της χώρας και περιλαμβάνονται στον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, στο χρηματοδοτικό μέσο Συνδέοντας την Ευρώπη (Connecting Europe Facility 2021 – 2027, CEF II), στο Πρόγραμμα «Η ΕΕ για την υγεία» 2021-2027 (EU4Health) αλλά και στις δράσεις κρατικών ενισχύσεων που χρηματοδοτούνται από το ΕΠΑΝΕΚ, και τις δράσεις ψηφιακού μετασχηματισμού τοπικού ή περιφερειακού χαρακτήρα που θα χρηματοδοτηθούν στο πλαίσιο των Περιφερειακών Προγραμμάτων.
Αυτός είναι και ο λόγος που τον συντονιστικό ρόλο υλοποίησης του συνόλου των δράσεων Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) θα έχει το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ώστε να επιτευχθεί ο ορθός προγραμματισμός των δράσεων, να αποφευχθούν ενδεχόμενες επικαλύψεις και όλες οι δράσεις να λειτουργήσουν συμπληρωματικά στην επίτευξη των στόχων του Ψηφιακού Μετασχηματισμού της Χώρας.
Σημειωτέον ότι τα προαναφερθέντα έργα, οφείλουν να εναρμονίζονται με τη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού, ως προς τις βασικές αρχές και κατευθύνσεις της.
Στόχος το προβάδισμα της Ελλάδας στους δείκτες ψηφιακής ωριμότητας
Οι δράσεις ψηφιακού μετασχηματισμού που θα χρηματοδοτηθούν μέσω του ΕΣΠΑ σε συνδυασμό με τα 4,6 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης τα οποία προορίζονται για ψηφιακές υποδομές, όπως δίκτυα 5G και οπτικών ινών, μέτρα για τη στήριξη της ψηφιακής μετάβασης της δημόσιας διοίκησης, καθώς και μεταρρυθμίσεις για τη στήριξη της ψηφιοποίησης των εταιρειών, αναμένεται να δώσουν στη χώρα μας το πολυπόθητο προβάδισμα σε την ψηφιακή ωριμότητα.
Να θυμίσουμε ότι στην περίπτωση του Ταμείου Ανάκαμψης τα έργα που σχεδιάζονται αριθμούν τα 455, ενώ οι θέσεις εργασίας που θα δημιουργούν από αυτά αλλά κι από την ψηφιακή στροφή Δημόσιου κι Ιδιωτικού τομέα, θα μπορούσαν να φτάσουν τις 180.000. Χάρη σε αυτή την ψηφιακή μετάβαση μάλιστα, το ΑΕΠ της χώρας αναμένεται να αυξηθεί κατά 7% έως και το 2026.
Συνολικά στο πλαίσιο του μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (RRF) για την περίοδο 2021-2026 η Ελλάδα θα έχει στη διάθεσή της 17,8 δισ. ευρώ υπό τη μορφή επιχορηγήσεων και 12,7 δισ. ευρώ ως δάνεια. Από αυτά τα 30,5 δισ. ευρώ, το 23% προορίζεται για την ψηφιοποίηση με την ευρύτερη έννοια του όρου, ποσοστό δηλαδή υψηλότερο από το ελάχιστο όριο του 20% που απαιτείται από τον κανονισμό RRF.