Σε τροχιά και επισήμως μπαίνει πλέον η αποχαλκοποίηση της χώρας με την Κοινωνία της Πληροφορίας να προχωρά στη χάραξη στρατηγικής για τον σταδιακό παροπλισμό του δικτύου χαλκού (copper switch-off). Το σχέδιο που έχει ανακοινωθεί στο παρελθόν κι από τον τέως υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Κυριάκο Πιερρακάκη, συμβαδίζει με τους Ευρωπαϊκούς στόχους που προβλέπουν την κατάργηση του δικτύου χαλκού έως το 2030 αλλά και με την προσπάθεια που γίνεται το τελευταίο διάστημα τόσο από τους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους όσο κι από την πολιτεία η Ελλάδα να κλείσει το χάσμα των συνδέσεων υπερυψηλών ταχυτήτων.
Η υστέρηση της χώρας
Να υπενθυμίσουμε ότι παρά την ικανοποιητική πρόοδο που σημείωσε η χώρα μας τα τελευταία χρόνια, με την Ελλάδα να βρίσκεται για πρώτη φορά πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο σε μια σειρά από κρίσιμες κατηγορίες του δείκτη Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας (DESI) για το 2022, στον τομέα των τηλεπικοινωνιακών υποδομών και ειδικά των ευρυζωνικών συνδέσεων υψηλών ταχυτήτων, οι επιδόσεις υστερούν. Συγκεκριμένα σύμφωνα με τον δείκτη Desi, η Ελλάδα ξεκόλλησε από τις δύο τελευταίες θέσεις στον τομέα των τηλεπικοινωνιακών υποδομών, παραμένοντας όμως στην «ουρά» της κατάταξης - βρέθηκε στην 22η θέση από την 27η που ήταν πέρσι. Ειδικά μάλιστα στη διείσδυση των σταθερών ευρυζωνικών επικοινωνιών ταχύτητας τουλάχιστον 100 Mbps, παρέμεινε πολύ χαμηλή, 9 %, σε σύγκριση με τον μέσο όρο της ΕΕ που ήταν 41%.
Οι υλοποιούμενες αλλά και ανακοινωμένες ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις αναμένεται να αντιμετωπίσουν σε σημαντικό βαθμό το έλλειμα όσον αφορά στη διαθεσιμότητα δικτύων και υπηρεσιών υπερ-υψηλών ταχυτήτων καλύπτοντας σχεδόν το σύνολο της χώρας. Συμπληρωματικά ωστόσο, υπάρχει ανάγκη για συγκεκριμένη εθνική στρατηγική που θα οδηγεί στον παροπλισμό του υφιστάμενου δικτύου χαλκού, η οποία θα περιλαμβάνει και έναν Οδικό Χάρτη που θα προσδιορίζει την χωρική και χρονική μετάβαση σε δίκτυα υπερυψηλών ταχυτήτων (VHCN).
Κρίσιμο παράγοντα επιτυχίας στην όλη προσπάθεια αποτελεί και το ρυθμιστικό πλαίσιο, καθώς διαμορφώνει τους όρους και προϋποθέσεις της μετάβασης αλλά και τις τιμές των υπηρεσιών χονδρικής που μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τις επενδυτικές αποφάσεις των παρόχων.
Χάραξη στρατηγικής για τον σταδιακό παροπλισμό του δικτύου χαλκού
Σε αυτό το πλαίσιο η Κοινωνία της Πληροφορίας προχώρησε στη διενέργεια Ηλεκτρονικού Ανοικτού Διαγωνισμού για το έργο «Μελέτη χάραξης στρατηγικής για τον σταδιακό παροπλισμό του δικτύου χαλκού (copper switch-off)», ο οποίος θα πραγματοποιηθεί με τη χρήση της πλατφόρμας του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΣΗΔΗΣ), μέσω της διαδικτυακής πύλης www.promitheus.gov.gr.
Μέσω της δωδεκάμηνης αυτής σύμβασης, ύψους 248.000 €, συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ 24%, θα διασφαλιστεί η καταγραφή της κατάστασης και των σχετικών πολιτικών σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και η ανάλυση των δυνητικών εναλλακτικών επιλογών για το παροπλισμό του δικτύου χαλκού, η οργάνωση και διεξαγωγή διαβούλευσης σχετικά με την μορφή και τη χρονική έκταση της διαδικασίας παροπλισμού και τις προκλήσεις που αυτή ενέχει καθώς και η εκπόνηση μελέτης κόστους - οφέλους από τον παροπλισμό του δικτύου χαλκού, ξεχωριστά για τον ΟΤΕ που αποτελεί τον πάροχο με σημαντική ισχύ στην αγορά και για τους Εναλλακτικούς παρόχους. Επιπλέον, θα καθοριστούν οι σχετικοί στόχοι για τον παροπλισμό και τον προσδιορισμό εναλλακτικών επιλογών δημόσιας παρέμβασης, οι οποίοι θα εξειδικευτούν με βάση την γεωγραφική ανάπτυξη των υποδομών και η διαμόρφωση του Οδικού Χάρτη για την υλοποίηση του παροπλισμού του δικτύου χαλκού.
Το δίκτυο σήμερα
Σημειωτέον ότι η διαδικασία για την πλήρη κατάργηση του δικτύου του χαλκού ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2022, με την έναρξη σχετικής διαβούλευσης από την ΕΕΤΤ, δεδομένου ότι από την κατάργηση θα προκύψει και υποχρεωτική αναβάθμιση των γραμμών των συνδρομητών.
Όσο για την υφιστάμενη κατάσταση να σημειώσουμε ότι το δίκτυο χαλκού του ΟTΕ αποτελεί το μοναδικό δίκτυο με πλήρη γεωγραφική κάλυψη όλης της ελληνικής επικράτειας. Οι μεγαλύτεροι Εναλλακτικοί Πάροχοι εξακολουθούν να βασίζουν σε μεγάλο βαθμό την παροχή υπηρεσιών σε τελικούς χρήστες στα προϊόντα και στις υπηρεσίες πάνω από το συγκεκριμένο δίκτυο. Με τις υπηρεσίες αυτές προσφέρουν σε επίπεδο λιανικής συνδέσεις ADSL ή VDSL από το ΑΚ, με ταχύτητες από 24 Mbps έως και 50 Mbps.
Τα τελευταία χρόνια βέβαια, η ανάπτυξη της τεχνολογίας και οι επενδύσεις σε δίκτυα πρόσβασης οδήγησαν στην εισαγωγή εναλλακτικών υποδομών στο δίκτυο πρόσβασης με παράλληλη αλλαγή της αρχιτεκτονικής δικτύου. Οι οπτικές ίνες αντικατέστησαν τον χαλκό στο τμήμα του δικτύου από την υπαίθρια καμπίνα έως το Αδεσμοποίητο Κόμβο. Ο ενεργός εξοπλισμός μεταφέρθηκε πιο κοντά στον τελικό χρήστη και οι υπηρεσίες που του προσφέρθηκαν εξασφάλιζαν μεγαλύτερη ταχύτητα και καλύτερη ποιότητα. Ακολούθως, προχώρησε και νέα αναβάθμιση στα δίκτυα πρόσβασης, κυρίως με την εισαγωγή της τεχνολογίας VDSL vectoring στο δίκτυο αρχιτεκτονικής Fiber To The Cabine (οπτική ίνα στην καμπίνα) αλλά και την ανάπτυξη δικτύων Fiber to the Home, όπου η οπτική ίνα φτάνει μέχρι το σπίτι. Αποτέλεσμα αυτού είναι οι εμπορικά προσφερόμενες ταχύτητες ευρυζωνικής πρόσβασης να φτάνουν πλέον το 1 Gbps.
Σε κάθε περίπτωση όμως και παρά τις μεγάλες επενδύσεις των παρόχων - το επενδυτικό πρόγραμμα του ΟΤΕ ύψους 3 δισ. προβλέπει κάλυψη 3 εκατ. γραμμών, το επενδυτικό πλάνο ύψους 600 εκατ. ευρώ της Vodafone προβλέπει κάλυψη 800.000 γραμμών έως το ενώ οι επενδύσεις ύψους 2 δισ. ευρώ της Nova, προβλέπουν την δημιουργία 1,6 εκατ. γραμμών - επί του παρόντος, το παραδοσιακό δίκτυο χαλκού λειτουργεί παράλληλα με τα δίκτυα επόμενης γενιάς.
