Πιο επιτακτική από ποτέ κάνει την ανάγκη για ένα νέο στρατηγικό σχέδιο για τον ελληνικό τουρισμό η πανδημία του κορονοϊού και το πλήγμα που έχει επιφέρει στην τουριστική βιομηχανία. Αυτό τουλάχιστον υπογράμμισε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, κ. Γιάννης Ρέτσος από το βήμα της 28ης τακτικής γενικής συνέλευσης του ΣΕΤΕ που πραγματοποιήθηκε την εβδομάδα που μας πέρασε.
Μετά από μια χρονιά που κατά το μεγαλύτερο μέρος της θεωρείται από τους φορείς του κλάδου «χαμένη», η τουριστική αγορά της χώρας έχει ανάγκη από έναν μακροπρόθεσμο σχεδιασμό που δεν θα της επιτρέψει απλά να πάρει το «rebound» όταν κοπάσει η υγειονομική κρίση, αλλά θα θέσει και τις βάσεις για μια αειφόρο και με διευρυμένες προοπτικές ανάπτυξη του κλάδου.
«Είναι η στιγμή να ξεκινήσει και πάλι η διαδικασία για τη σύνταξη ενός εθνικού συμβολαίου ανάπτυξης για τον ελληνικό τουρισμό, το οποίο θα αλλάζει το υπάρχον μοντέλο, θα δει τη μεγάλη εικόνα του ελληνικού τουρισμού και θα στοχεύει στη μετατροπή της χώρας σε έναν ώριμο, ποιοτικό, ασφαλή τουριστικό προορισμό, υψηλών προδιαγραφών», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Ρέτσος. Ο κλάδος άλλωστε, όπως εξήγησε, δεν εναντιώνεται στην αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της χώρας, αλλά προσβλέπει στην υλοποίησή της με τρόπο τέτοιο που «ο τουρισμός να έχει νέο ρόλο και λόγο».
Για τον λόγο αυτό μάλιστα, όπως διευκρίνισε ο κ. Ρέτσος, ο ΣΕΤΕ θα καταθέσει σύντομα στον πρωθυπουργό τις ολοκληρωμένες απόψεις μας για τον ρόλο του τουρισμού στον νέο αναπτυξιακό σχεδιασμό, για τη νέα γενιά του ελληνικού τουρισμού, μαζί με τα μεγάλα ώριμα έργα που έχουν ήδη συζητηθεί πριν ο κόσμος μπει στη δίνη της πανδημίας.
Οι πυλώνες του νέου στρατηγικού σχεδίου
Στις βασικές στρατηγικές επιδιώξεις του «εθνικού συμβολαίου ανάπτυξης για τον ελληνικό τουρισμό» το οποίο θα πρέπει να έχει ορίζοντα δεκαετίας, περιλαμβάνεται η δημιουργία ενός επενδυτικού περιβάλλοντος φιλικού και ευέλικτου για νέες μεγάλες επενδύσεις, με απλούστευση των διαδικασιών, χωρίς γραφειοκρατία και πάνω από όλα με ασφάλεια δικαίου, όπως σημείωσε ο κ. Ρέτσος.
Αναγκαίο κρίνεται επίσης κι ένα φορολογικό πλαίσιο που θα βοηθάει την ανταγωνιστικότητα και θα συμβάλει και αυτό με τη σειρά του στην προσέλκυση επενδύσεων.
Συγκεκριμένες προτάσεις πρέπει να υπάρξουν και για την καλύτερη δυνατή διαχείριση των προορισμών με παράλληλη προστασία του περιβάλλοντος. Αυτό προϋποθέτει την συνολική βελτίωση των υποδομών, μέσω της ορθής διαχείρισης απορριμμάτων και υγρών αποβλήτων, την ενεργειακή και υδατική επάρκεια, την υλοποίηση τοπικών χωροταξικών σχεδίων αλλά και την διαχείριση του χώρου και του περιβάλλοντος.
«Δεν μπορούμε να μιλάμε για ισόρροπη και μακροχρόνια τουριστική ανάπτυξη, αν σε αυτή δεν εμπεριέχεται η έννοια της αειφορίας με έναν ολιστικό τρόπο. Και αυτό σημαίνει προστασία του περιβάλλοντος, κοινωνική ανταποδοτικότητα, ενίσχυση της τοπικής απασχόλησης, διατήρηση και ανάδειξη του τοπικού πολιτισμού. Η ολιστική βιώσιμη ανάπτυξη είναι αναγκαία προϋπόθεση για να μπορέσει η Ελλάδα να πρωταγωνιστήσει με αξιώσεις και την επόμενη, μετά την πανδημία ημέρα» εξήγησε ο κ. Ρέτσος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το νέο στρατηγικό σχέδιο για τον τουρισμό στο οποίο αναφέρθηκε ο κ. Ρέτσος δεν είναι καινοφανές, είχε ήδη δρομολογηθεί από το υπουργείο Τουρισμού στις αρχές του έτους. Ωστόσο ο κορονοϊός ανέκοψε την πορεία του.
Στόχος του, όπως είχε διευκρινίσει τότε ο υφυπουργός Τουρισμού, κ, Μάνος Κόνσολας ήταν η διαφοροποίηση του τουριστικού μας προϊόντος με νέες μορφές τουρισμού, η διαμόρφωση των προϋποθέσεων για την προσαρμογή του τουρισμού μας στην ψηφιακή οικονομία, η ενίσχυση επενδυτικών πρωτοβουλιών για την προσέλκυση επισκεπτών υψηλού εισοδήματος, η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, αλλά και η κορυφαία μεταρρύθμιση στο χώρο της τουριστικής εκπαίδευσης.
Οι βαριές απώλειες του κορονοϊού
Με την πανδημία του COVID-19 να προκαλεί ήδη τη μεγαλύτερη ύφεση που έχει γνωρίσει η ανθρωπότητα σε καιρό ειρήνης, η επανεκκίνηση με ορθούς όρους και νέες βάσεις κρίνεται αναγκαία.
Να θυμίσουμε ότι για την παγκόσμια οικονομία, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, αντί ανάπτυξης 3,3% προβλέπει μείωση -3,0%. Για την Ελλάδα, προβλέπεται μείωση του ΑΕΠ -10,0% έναντι αύξησης 2,4% στην αρχή του έτους. Ο τουρισμός σε αυτή τη μεγάλη παγκόσμια υγειονομική κρίση, δέχεται ένα σφοδρό χτύπημα, το ισχυρότερο στην ιστορία του. Τα αποτελέσματα αυτής της κατάστασης αποτυπώνονται ήδη στη χώρα μας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Τράπεζα της Ελλάδος την προηγούμενη εβδομάδα, στο τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου η τουριστική κίνηση ήταν μειωμένη κατά 36,1%. Αποτέλεσμα αυτού, τα έσοδα να εμφανίσουν πτώση κατά 51,4%, σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.
Μόνο τον Απρίλιο οι αφίξεις μειώθηκαν κατά 96,2% και οι εισπράξεις κατά 98,7% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2019. Για τις πέντε σημαντικότερες αγορές μας, που μαζί συνεισφέρουν το 50% των εσόδων του εισερχόμενου τουρισμού, οι τελευταίες εκτιμήσεις του ΔΝΤ για τη μεταβολή του ΑΕΠ τους το 2020 κυμαίνονται μεταξύ -6% και -9%.
Βέβαια, λόγω του πλήγματος της πανδημίας στην ελευθερία των μετακινήσεων, οι επιπτώσεις στην τουριστική οικονομία είναι ακόμα μεγαλύτερες. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού το 2020, και ανάλογα με το πως και πότε θα ανοίξουν ξανά τα σύνορα, η μείωση εσόδων θα κυμανθεί από -62% ή - 910 δισ. δολάρια, έως - 79% ή 1.2 τρισ. δολάρια. Ως αποτέλεσμα θα τεθούν σε κίνδυνο 100 έως 120 εκατ. θέσεις εργασίας στον τουρισμό, παγκοσμίως. Αυτά τα νούμερα, αποτυπώνουν την πραγματική κατάσταση.
