Ζωντανό παραμείνει το ενδιαφέρον των ξένων επισκεπτών για την χώρα μας, με τις πρώτες ενδείξεις να δείχνουν βελτιωμένα μεγέθη σε σχέση με πέρυσι. Στον αντίποδα βέβαια, οι χαμηλές πτήσεις του πρώτου εξαμήνου, το κλείσιμο μέχρι και σήμερα βασικών για την Ελλάδα αγορών, όπως η Βρετανία, αλλά και η μετάλλαξη Δέλτα που δείχνει να τρομάζει κυβερνήσεις και ταξιδιώτες γεννούν πρόσθετους φόβους για το αποτύπωμα του τουρισμού στο σύνολο της χρονιάς.
Ένας καλύτερος Ιούνιος
Τα πρώτα θετικά δείγματα είναι εμφανή ήδη από τον Ιούνιο, με τις τουριστικές επιδόσεις του οποίου να καταγράφονται σαφώς καλύτερες από πέρυσι. Το αυτό επεσήμανε πρόσφατα και ο υπουργός Τουρισμού, κ. Χάρης Θεοχάρης από το βήμα των Δελφών, χαρακτηρίζοντας μάλιστα τον τουρισμό ως «γιατρό της οικονομίας». Οι πτήσεις έχουν ήδη αυξηθεί ενώ συγκεκριμένοι προορισμοί της χώρας καταγράφουν υψηλές επισκεψιμότητες από το τριήμερο το Αγίου Πνεύματος κι έπειτα.
Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι σταθερά ανοδικά κινείται η αεροπορική κίνηση στα νησιά του Νοτίου Αιγαίου παρά την αβεβαιότητα τού να ταξιδεύει κανείς κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Μάλιστα το Σαββατοκύριακο που προηγήθηκε σημειώθηκαν στο Νότιο Αιγαίο οι περισσότερες ημερήσιες αφίξεις -μέχρι σήμερα- με απευθείας διεθνείς πτήσεις. Το Σάββατο 27 Ιουνίου αποδείχτηκε η πιο «δυνατή» ημέρα για το αεροδρόμιο της Ρόδου, το οποίο υποδέχθηκε 8.565 τουρίστες. Αντίστοιχα την Κυριακή 28 Ιουνίου σημειώθηκαν τα υψηλότερα -ημερησίως- νούμερα αφίξεων και στην Κω με 6.032 αφίξεις, ενώ τις 2.917 και τις 2.930 έφτασαν οι αφίξεις σε Σαντορίνη και Μύκονο αντίστοιχα.
Αντίστοιχα δείγματα γραφής δίνουν και τα στοιχεία από το recovery tracker του ΙΝΣΕΤΕ σύμφωνα με τα οποία οι πτήσεις αυξάνουν όσο προχωράμε στο καλοκαίρι. Την εβδομάδα που διανύσαμε οι πτήσεις από τις χώρες του εξωτερικού προς την Ελλάδα ήταν αυξημένες κατά 41,1% ενώ για την επόμενη εβδομάδα, 5 Ιουλίου με 11 Ιουλίου, οι πτήσεις από χώρες του εξωτερικού προς την Ελλάδα αυξάνουν ακόμα 27,9%.
Σε κάθε περίπτωση βέβαια οι συγκρίσεις του Ιουνίου με τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι δεν μπορούν να θεωρηθούν ενδεικτικές, αφού η περσινή τουριστική χρονιά ξεκίνησε επισήμως μετά τις 15 Ιουνίου, όπου άνοιξαν τα καταλύματα εποχικής λειτουργίας.
«Νάρκη» στα έσοδα η απουσία Βρετανών και οι μεταλλάξεις
Την ίδια στιγμή μάλιστα η απουσία Ρώσων και Βρετανών τουριστών καθώς και η εξάπλωση των μεταλλάξεων, περιορίζουν τις κρατήσεις και γεννούν πρόσθετους προβληματισμούς για την επίτευξη των στόχων στο σύνολο της χρονιάς.
Ήδη οι πρώτες εκτιμήσεις που έκαναν λόγο για ανάκτηση εσόδων της τάξης του 55%-60% σε σχέση με το 2019, έχουν αναθεωρηθεί επί τα χείρω, εξαιτίας της ασθενικής ζήτησης του πρώτου εξαμήνου του 2021. Ο πήχης έχει τοποθετηθεί πλέον στην ανάκτηση του 40%-45% των ταξιδιωτικών εισπράξεων του 2019, κάτι που επιδέχεται βελτίωση ή και επιδείνωση ανάλογα με τις υγειονομικές συνθήκες.
Τους κινδύνους για την οικονομία που συνδέονται με την πορεία του τουρισμού αναγνωρίζει το σύνολο της τουριστικής αγοράς ενώ πρόσφατα αποτύπωσε και η Τράπεζα της Ελλάδος σε έκθεσή της για τη νομισματική πολιτική. Σύμφωνα με αυτή «οι προβλέψεις υπόκεινται σε κινδύνους, οι οποίοι σχετίζονται με την εξέλιξη της πανδημίας σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Παρά το γεγονός ότι το εμβολιαστικό πρόγραμμα εξελίσσεται ομαλά, η εξάπλωση των μεταλλάξεων του κορονοϊού αποτελεί πηγή αβεβαιότητας και τυχόν επιδείνωση της πανδημίας θα μπορούσε να οδηγήσει σε υποτονική τουριστική περίοδο και να καθυστερήσει την επιστροφή στην κανονικότητα».
«Η κρίση που επέφερε στον τουρισμό η πανδημία δεν επιτρέπει προβλέψεις για ανάκαμψη της ταξιδιωτικής κίνησης και δαπάνης στο επίπεδο του 2019 σε διάστημα μικρότερο των δύο έως τριών ετών. Αυτός είναι ο χρόνος που αναμένεται να χρειαστεί το ταξίδι αναψυχής, ώστε να επιστρέψει στα αυξημένα επίπεδα ζήτησης τόσο για την Ελλάδα όσο και διεθνώς» σημειώνει και προσθέτει ότι όσον αφορά τις εισπράξεις από τις ταξιδιωτικές υπηρεσίες «υπάρχει συγκρατημένη αισιοδοξία, καθώς η ανάκαμψη των δραστηριοτήτων του τουρισμού συναρτάται στενά με την επιτυχή αντιμετώπιση της πανδημίας και ειδικότερα με την πορεία του εμβολιασμού. Οι εισπράξεις από τον εισερχόμενο τουρισμό εκτιμάται ότι θα αυξηθούν περίπου κατά 65% σε σχέση με το 2020, αλλά και πάλι θα παραμείνουν σε σημαντικά χαμηλότερο επίπεδο σε σχέση με το 2019».
Να υπενθυμίσουμε ότι οι ταξιδιωτικές εισπράξεις κατά το 2020 διαμορφώθηκαν στα 4.319 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 76,2% σε σύγκριση με το 2019 (18,17 δισ. ευρώ), κάτι που σημαίνει ότι τα έσοδα για φέτος αναμένεται να φτάσουν τα 7,12 δισ. ευρώ ή περίπου στο 39% του 2019.
Οι αμφίβολες προβλέψεις βέβαια δεν αφορούν αποκλειστικά την χώρα μας αλλά την παγκόσμια τουριστική δραστηριότητα όπως προκύπτει από πρόσφατη έκθεση της Διάσκεψης του ΟΗΕ για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD). Σύμφωνα με αυτή για το έτος 2021 είναι πιθανά τρία σενάρια, με το πιο αισιόδοξο να κάνει λόγο για μείωση της άφιξης τουριστών κατά 63% κατά μέσο όρο.
Αντίστοιχα οι ειδικοί του UNWTO, αναμένουν ότι η τουριστική κίνηση δεν θα επιστρέψει στα κανονικά της επίπεδα πριν το 2023, «ή και ακόμη αργότερα», εξαιτίας των περιορισμών των ταξιδιών, της βραδείας υποχώρησης του κορονοϊού, της μικρής εμπιστοσύνης των ταξιδιωτών και του δυσμενούς οικονομικού περιβάλλοντος.
Κι όλα αυτά την ώρα που «σε παγκόσμιο επίπεδο, το πλήγμα που έφερε στον παγκόσμιο τουρισμό η Covid-19 προκάλεσε απώλεια του ΑΕΠ μεγαλύτερη των 4 τρισ. δολαρίων μόνο για τα έτη 2020 και 2021», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η έκθεση.