Λίγες μέρες μετά την Πρωτοχρονιά, μια νέα χρονιά δείχνει να ξεπροβάλλει για τον Ελληνικό Τουρισμό ενώ τα προβλήματα είτε εξαιτίας της «Ο», είτε λόγω της ενεργειακής κρίσης δεν λένε να τελειώσουν. Είναι λογικό επομένως να γίνεται μια αναζήτηση για τους τρόπους ενίσχυσης του τουρισμού από τους επαγγελματίες και τους φορείς του στη χώρα μας. Ο Αθλητικός Τουρισμός είναι μια από τις μορφές τουρισμού που αξίζει να ασχοληθούμε σαν χώρα μιας και μπορεί να πολλαπλασιάσει τους ταξιδιώτες όχι μόνο στη διάρκεια της καλοκαιρινής σεζόν, αλλά 365 ημέρες τον χρόνο.
Στην ίδια κατεύθυνση ήταν και τα εντυπωσιακά νούμερα που παρουσιάστηκαν στο πρόσφατο Παγκόσμιο Συνέδριο Αθλητικού Τουρισμού που παρακολουθήσαμε:
-Το 2020 ο Αθλητικός Τουρισμός έφερε έσοδα άνω των 323 δισ. δολ. τα οποία αναμένονται να ξεπεράσουν το 1,8 τρισ. μέχρι το 2030! Μιλάμε για ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης (CAGR) 16,1% (μεγαλύτερο από την Google και την Apple)!
-Η Ευρώπη έχει το μεγαλύτερο μερίδιο αυτής της μορφής τουρισμού με 36.8%! Χαρακτηριστικά 2,44 δις ευρώ τα έσοδα από τον συγκεκριμένο τουρισμό στην Ισπανία το 2018 (το 1.41δις από ξένους επισκέπτες), περίπου το 14.6% του GDP της χώρας!
Τι νέα είχαμε τώρα στην εξέλιξη της εναλλακτικής μορφής Τουρισμού εντός χώρας ;
- Ανακοινώθηκαν οι Φορείς Διαχείρισης Τουριστικού Προορισμού από το Υπουργείο Τουρισμού.
Ο νέος υπουργός Τουρισμού Βασίλης Κικίλιας, δεν άργησε καθόλου να βάλει μπρος και με το που πάτησε το «παρκέ» του Υπουργείου και σαν καλός άλλοτε αθλητής μπάσκετ έπιασε δουλειά αμέσως. Ο στόχος είναι, όπως λέει το υπουργείο, μέσα από τη συνεργασία των Δήμων και των Περιφερειών με επαγγελματίες του χώρου, να προωθείται μια περιοχή ολιστικά, ενώ παράλληλα δίνεται η δυνατότητα συνεργιών με συνεργατικούς σχηματισμούς επιχειρήσεων (cluster, tour operators, αεροπορικές εταιρείες) και συνδιαφήμισης κατά τα πρότυπα του ΕΟΤ, απελευθερώνοντας πόρους για την καλύτερη αξιοποίηση των δυνατοτήτων προώθησης ενός προορισμού.
Εξαιρετικά νέα, το μόνο που ελπίζω είναι να ασχοληθούν όλοι οι επαγγελματίες που ασχολούνται με τον Αθλητικό Τουρισμό και όχι μόνο οι εταιρείες DMC ή οι εταιρείες PR κτλ. Χρειάζονται όλοι να συνεισφέρουν σε αυτήν την προσπάθεια, εξειδικευμένες εταιρείες αθλητικού τουρισμού, εταιρείες και άνθρωποι που ασχολούνται με το βουνό, με τα μονοπάτια, τα λιμάνια και τις θάλασσες.
- Τρίτος δημοφιλέστερος προορισμός παγκοσμίως είναι η Ελλάδα στο προϊόν «Ήλιος και Θάλασσα», σύμφωνα με το δεύτερο μέρος της μελέτης με θέμα «Ελληνικός Τουρισμός 2030 | Σχέδια Δράσης», με τίτλο «Προϊόντα και Αγορές», που εκπονήθηκε από την κοινοπραξία εταιρειών Deloitte – Remaco για λογαριασμό του Ινστιτούτου του ΣΕΤΕ.
Η Μεγάλη έρευνα του ΣΕΤΕ που ρίχνει φως στις νέες τάσεις του Τουρισμού παγκοσμίως που αφορά την ανάπτυξη των τουριστικών προϊόντων της χώρας. Εκεί είδαμε μετά από πολύ καιρό να αναφέρεται ξεχωριστά ο Αθλητικός Τουρισμός, κάτι που ήταν μια ευχάριστη έκπληξη. Ειδικά αν σκεφτούμε ότι ο ΚΑΔ του Αθλητικού Τουρισμού δεν συμπεριλήφθηκε στην ενίσχυση των εταιρειών Τουρισμού από το Υφυπουργείο Ανάπτυξης, παρά τις όποιες οχλήσεις των διοργανώσεων.
Ναι, δεν υπήρχε φορέας ή ένωση επαγγελματιών αθλητικού τουρισμού, που να διεκδικήσει τα αυτονόητα σε αυτή την περίπτωση. Θα έπρεπε άραγε ή μήπως όχι ; Μεγάλη συζήτηση και σίγουρα όχι κάτι που πρέπει να αναλυθεί τώρα.
Τώρα χρήζουν ανάλυση οι παράμετροι των τουριστικών προϊόντων όπου ανάμεσα τους βρίσκονται:
* Τουρισμός Ευεξίας: η σταθερά αναπτυξιακή πορεία του και η ενσωμάτωση στοιχείων του στην πρόταση αξίας των περισσότερων τουριστικών προϊόντων
* Αθλητικός Τουρισμός: η ανάδειξη του, λόγω και της στροφής των καταναλωτών προς την υγεία και την ευεξία, τα βιωματικά ταξίδια και την επαφή με τη φύση
Πολύ ενδιαφέροντα και τα αποτελέσματα των τάσεων, αγορών και εξελίξεων, όπου χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι οι άνθρωποι που θέλουν να συμμετέχουν σε δραστηριότητες ευεξίας κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους αποτελούν το 89% των ταξιδιών ευεξίας και το 86% της συνολικής τουριστικής δαπάνης ευεξίας.
Μια ακόμα απόδειξη γιατί το Navarino Challenge, η διοργάνωση που βραβεύτηκε και ως Καλύτερη Διοργάνωση Ευεξίας το 2019 στην Ευρώπη, από τα βραβεία Τουρισμού στο Λονδίνο και 2η καλύτερη στο κόσμο, είναι ένα πρότυπο ευεξίας για ξενοδοχεία και προορισμούς και ανταποκρίνεται ακριβώς στα πιο πάνω αποτελέσματα.
Σε γενικές γραμμές έγινε μια πολύ μεγάλη σε βάθος δουλειά, αναδείχθηκαν πολύ σημαντικοί δείκτες για τον τουρισμό μας ωστόσο πρέπει να την επαναλάβουμε ακριβώς μετά το τέλος της πανδημίας γιατί θα έχουμε σίγουρα διαφορετικά στοιχεία. Αν άλλαξε στην Ελλάδα με την πανδημία η χρήση της τεχνολογίας, των καρτών, των ψηφιακών γενικά μέσων μπορείτε να φανταστείτε για τον υπόλοιπο κόσμο και τις νέες τάσεις που θα υπάρχουν.
Μιλώντας για τον ΣΕΤΕ, ενδιαφέρον είχε και η επιστολή του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), προς τον Υφυπουργό Αθλητισμού, Λευτέρη Αυγενάκη που μπορείτε να διαβάσετε εδώ και σημειώνεται πιο συγκεκριμένα σε αυτήν η εξής αναφορά:
«Ειδικότερα, ο τουρισμός υπαίθριων δραστηριοτήτων αναψυχής αποτελεί μια ειδική μορφή τουρισμού που αναπτύσσεται στην χώρα τις τελευταίες 10ετίες. Για την τουριστική αυτή δραστηριότητα και τις δραστηριοποιούμενες σε αυτή επιχειρήσεις θα πρέπει να υπάρξει ξεχωριστό, ειδικό νομοθετικό πλαίσιο και η αρμοδιότητα και εποπτεία τους να παραμείνει στο Υπουργείο Τουρισμού και να μην μεταφερθεί στη ΓΓ Αθλητισμού.»
Ακριβώς στο πνεύμα του Sports Tourism και οι εξελίξεις στο Ηράκλειο, σε ένα παραδοσιακά κορυφαίο τουριστικό προορισμό. Το εγχείρημα του ποδοσφαιρικού ΟΦΗ για το νέο του αθλητικό κέντρο.
Η Κρήτη που βρίσκεται νοτιότερα γεωγραφικά της Αττάλειας (Τουρκία), του πιο φημισμένου προορισμού το χειμώνα για προπονητικό τουρισμό, μπορεί μόνο να κερδίσει από ένα σύγχρονο αθλητικό κέντρο. Το πλάνο για επέκταση του ΒΑΚ με τη δημιουργία ξενώνων και άλλων γηπέδων, αλλά και η διπλή ανάπλαση στην περιοχή του αεροδρομίου «Ν. Καζαντζάκης», είναι μερικά μόνο από τα σχέδια της πραγματικά υποδειγματικής διοίκησης του ΟΦΗ, όπως είχε δηλώσει και ο Γενικός Διευθυντής του, Ηλίας Πουρσανίδης στο gazzetta.gr.
Ωστόσο χωρίς ιδιόκτητο γήπεδο δύσκολα θα “τραβήξουν” ομάδες για προετοιμασία τον χειμώνα όπως γίνεται στην Τουρκία, αλλά η μελέτη του Δήμου Ηρακλείου αφήνει αισιόδοξα μηνύματα.
Χαρακτηριστικά να αναφέρουμε ότι η Αττάλεια δέχθηκε περίπου 9 εκατομμύρια ξένους τουρίστες από τον Γενάρη του 2021 μέχρι τον Νοέμβριο του ίδιου χρόνου.
Τι σημαίνει αριθμητικά ο αριθμός αυτός που περιλαμβάνει και τον αθλητικό τουρισμό;
Αρχικά είναι 40% κάτω από τα αντίστοιχα νούμερα του 2019 για την ίδια περιοχή.
Δεύτερον σκεφτείτε 9 εκ. συμμετέχοντες σε Αθλητικό Τουρισμό, το 2021 και 15εκ. το 2019 σε μια μόνο περιοχή, σε σχέση με τα 35εκ. επισκέπτες που είχαμε σε όλη την Ελλάδα το 2019 και να τα συγκρίνουμε με την Καταλονία το 2018 με τους εξής αριθμούς που είδαμε πριν λίγες εβδομάδες:
800 εκατ. ευρώ έσοδα από τον Αθλητικό Τουρισμό μόνο στην περιοχή των 7.5εκ. κατοίκων και φυσικά στα τουριστικά brands στην ανάλυση της παρουσίασης του προορισμού εμφανίζονται μικρότερες περιοχές πχ. Costa Brava, Pirineus κτλ.
Θα λέγαμε κάτι κοντά στο Olympus Marathon, Zagori Mountain Running, Ioannina Lake Run, Santorini Experience κτλ. Ελληνικά Τουριστικά brands.
Όλα αυτά φυσικά συνοδεύτηκαν με μερικά εξαιρετικά βίντεο ποδοσφαιριστών στο 1ο Παγκόσμιο Συνέδριο Αθλητικού Τουρισμού που αναφέραμε στην εισαγωγή μας από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού
Για όσους θεωρούν παράλογη την σύμπραξη ποδοσφαίρου και τουρισμού να αναφέρω ένα περιστατικό που μου συνέβη τον Δεκέμβριο σε ένα ταξίδι στο εξωτερικό όπου στο αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος, στα Duty Free, άκουσα τουρίστες προφανώς από κάποιο transit, να αναζητούν οποιοδήποτε αντικείμενο Ολυμπιακού ή Παναθηναϊκού και να μην βρίσκουν. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι ο Football Tourism είναι μια αγορά με έσοδα ήδη 1.4δις λιρών στην Αγγλία σύμφωνα με το VisitBritain (αντίστοιχος ΕΟΤ) το 2019.
Ας δούμε τώρα μερικά σημαντικά στοιχεία που μάθαμε σε αυτό το 1ο συνέδριο στην Καταλονία και θα μας απασχολήσουν στο μέλλον:
- Wellness Culture: Sport, health and tourism.
Το γεγονός ότι το Wellness είναι το παρόν και το μέλλον φαίνεται και από την μελέτη της Softbank Group στην Κίνα όπου ο τομέας Wellness έφτασε τα 11.4 δις (αύξηση 160% σε 5 χρόνια!).
- Sustainability in Tourism
- Experiential Events in Sports Tourism
- Regenerative Tourism
- Virtual Work increases travel opportunities
- Πως το “New Normal” βοηθάει στην Αειφορία στον Τουρισμό από την ομιλία ενός θρύλου των outdoor sports Killian Jornet σε μια εξαιρετική ομιλία
- Sports Tourism Data.
Πώς πάρθηκε η απόφαση στην Ιταλία να αποκτήσει δεδομένα/στοιχεία (data) στον αθλητικό τουρισμό. Sports Tourism Observatory στο Rimini λοιπόν για να μπορούν όλα να είναι μετρήσιμα μέσω ερευνών και να έχουμε επιτέλους στοιχεία από αυτήν την εναλλακτική μορφή τουρισμού.
Έρευνα θα παρουσιαστεί σύντομα και από το Αμερικάνικο Κολλέγιο Deree & την Activemedia Group σε συνεργασία με διοργανωτές που ασπάστηκαν την όλη ιδέα, πριν από ένα χρόνο, όπως ο Βασίλης Τζουμάκας στην Ήπειρο, ο Δήμος Ιστιαίας-Αιδηψού στην Εύβοια, ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Τουριστικής Ανάπτυξης Πύλου κτλ.
Δεν θα έπρεπε να υπάρχει πάντα αιτιολόγηση των χρηματοδοτήσεων σε διοργανώσεις; Δεν θα έπρεπε να μιλάμε για κάτι παραπάνω από συμμετοχές αλλά και για οικονομικό αποτύπωμα; για brand awareness και άλλα πολλά στοιχεία που λείπανε μέχρι σήμερα. Ευτυχώς είχαμε κάποια δεδομένα από το Ράλλυ Ακρόπολις και πολλά μπράβο φυσικά για τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία. Αν κάποιος έχει κάποια αντίρρηση παρά τα όποια μετρήσιμα πλέον αποτελέσματα μπορεί να ρωτήσει την Αμερική γιατί φιλοξενεί το 2022 το WRC και πάλι.
Να τονίσουμε επίσης ότι στην ίδια περιοχή με το ερευνητικό κέντρο στο Ρίμινι, έχουμε το Nove Colli, ένα τοπικό brand που έγινε global brand και μαζεύει ποδηλάτες (πάνω από 11.000!!) κάθε χρόνο. Δεν αγόρασαν οι Ιταλοί κάποιο ξένο brand, ξοδεύοντας τεράστια ποσά σε εταιρείες εκτός της χώρας τους αλλά ξοδέψαν να φτιάξουν τις υποδομές ώστε να διοργανώσουν ένα μεγάλο φεστιβάλ ποδηλασίας.
Πατρίδα λοιπόν του διάσημου ποδηλάτη και θρυλικού ορειβάτη Marco Pantani, η πόλη του Cesenatico στις ακτές της Αδριατικής… ζει και αναπνέει για την ποδηλασία. Η διάσημη διαδρομή Nove Colli (εννέα λόφοι) ξεκινά από την πόλη κάθε χρόνο και είναι «ανοιχτή», τόσο για επαγγελματίες, όσο και για ερασιτέχνες ποδηλάτες, με δύο αποστάσεις 130 και 200 χιλιομέτρων.
Θα σας φαινόταν παράλογο να κάνουμε κάτι αντίστοιχο στη Λίμνη Ιωαννίνων με τον Χρυσό Ολυμπιονίκη μας στην Κωπηλασία τον Στέφανο Ντούσκο;
Στο σημείο αυτό να κάνουμε αναφορά στη σπουδαία κίνηση επαναφοράς του tourhellas, του ποδηλατικού γύρου της Ελλάδος αλλά και την ανάγκη να δημιουργηθεί Ελληνικό Προϊόν. Οι εκδηλώσεις Αθλητικού Τουρισμού με Sporting Events είναι μια σημαντική κατηγορία Αθλητικού Τουρισμού που επενδύει η ΓΓΑ (Μεσογειακοί Αγώνες 2019, Ραλλυ Ακρόπολις κα.) και όσοι διαβάζετε για έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση το insider.gr θα το είχατε διαβάσει παλαιότερα.
Συνέδριο όμως είχαμε και στην Κύπρο, από τον Κυπριακό Οργανισμό Αθλητισμού και πιο συγκεκριμένα από την επιτροπή Αθλητικού Τουρισμού στη Λευκωσία που άδραξε την ευκαιρία με την πανδημία και διοργάνωσε ένα πολύ ενδιαφέρον συνέδριο με θέμα την ανάπτυξη, τη βιωσιμότητα και την καινοτομία των υπηρεσιών αθλητικού τουρισμού στην Κύπρο και την εξής κατεύθυνση:
Η Κύπρος διαθέτει όλα τα εχέγγυα για να καταστεί ένας πολύ ανταγωνιστικός προορισμός για αθλητικό τουρισμό και προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να συμβάλουν όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς.
Κράτησα μια φράση του προέδρου του ΚΟΑ, Ανδρέα Μιχαηλίδη για μια ενδιαφέρουσα κίνηση τους: «Ο ΚΟΑ στηρίζει μέσω πέντε σχεδιασμών του διαχρονικά τις ομοσπονδίες μέλη του, οι οποίες έχουν την ευχέρεια να διεκδικούν και να αναλαμβάνουν διάφορες ευρωπαϊκές ή και παγκόσμιες διοργανώσεις στην Κύπρο», είπε ο κ. Μιχαηλίδης σημειώνοντας πως ο ΚΟΑ αξιολογεί ότι η διοργάνωση διεθνών διοργανώσεων στην Κύπρο είναι μεγάλης σημασίας σε σχέση με την ανάπτυξη του αθλητικού τουρισμού και την προβολή της Κύπρου.
Τροφή προς σκέψη από το συνέδριο:
- Αρχικά, σκεφτείτε την πιο πάνω δήλωση. Να υπήρχε δηλαδή τμήμα αθλητικού τουρισμού σε κάθε ομοσπονδία. Με την υποστήριξη δηλαδή του κράτους να υπάρχει στρατηγική με πλάνο 10-20 χρόνων.
- Ο Leisure tourism αλλάζει. Ως leisure χαρακτηρίζουμε οποιοδήποτε break από την φυσιολογική μας ζωή. Είτε για να πάμε σε μια παραλία, είτε σε ένα resort, είτε φυσικά σε έναν προορισμό για άθληση ή για υπηρεσίες ευεξίας κτλ.
- Εκτός από το Brand awareness έχουμε και Brand associations (συνειρμοί) & Images (εικόνες) για να μπορεί να υπάρξει ένα Brand Name.
Τέλος, μου προκάλεσε το ενδιαφέρον, μιας και δεν το έχουμε συνηθίσει στην Ελλάδα, η παρουσία αλλά και το περιεχόμενο της ομιλίας της Επίτροπου Περιβάλλοντος Κλέλιας Βασιλείου η οποία στον χαιρετισμό της είπε πως ο νους υγιής εν σώματι υγιή επιτάσσει τη συμπερίληψη των φυσικών στοιχείων, όπως καθαρό νερό, καθαρός αέρας. «Άθληση χωρίς φυσικό χώρο δεν γίνεται.»
Κοινός παρονομαστής στα δυο συνέδρια από την ομιλία του θρύλου Killian μέχρι τον Dr.Νίκο Καρτακούλλη από το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας είναι η σημαντικότητα όλων των συντελεστών (Stakeholders) στη συζήτηση για την στρατηγική ανάπτυξη του αθλητικού τουρισμού και ο ρόλος του κράτους που πρέπει να είναι υποστηρικτικός, γιατί ο ιδιωτικός τομέας είναι αυτός που στο τέλος θα τρέξει τις υπηρεσίες αθλητικού τουρισμού.
Ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ μάλιστα πρόσφατα υπογράμμισε και κάποια ακόμα σημαντικά στοιχεία για τον τουρισμό συνολικά εκτός από την ασφάλεια φυσικά που είναι η σημαντικότερη προϋπόθεση για να ταξιδέψει κάποιος: υποδομές, στρατηγική και συνεργασίες.
Κρατάω τη λέξη Στρατηγική που μέχρι σήμερα έλειπε γιατί αν θέλουμε να είμαστε ρεαλιστές, βελτίωση είχαμε στον Αθλητικό Τουρισμό, καινοτόμα προϊόντα έχουμε, αλλά υστερούσαμε στο πλάνο, στο σχέδιο, στον προγραμματισμό.
Πηγές: ΚΟΑ, World Sports Tourism Congress.
