Ανάκαμψης συνέχεια για τον ευρωπαϊκό τουρισμό παρατηρείται το 2023 χωρίς ωστόσο να επιτυγχάνονται οι επιδόσεις της προπανδημικής χρονιάς του 2019. Παρότι μάλιστα οι διεθνείς τουριστικές αφίξεις στην Ευρώπη προσέγγισαν αισθητά την «χρυσή» προπανδημική περίοδο, η ανάκαμψη παρέμεινε άνιση, με το 65% των προορισμών να μην έχουν καταφέρει να αναπληρώσουν το κενό σε επίπεδο αφίξεων από το εξωτερικό. Τα παραπάνω επισημαίνει πρόσφατη ανάλυση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ταξιδίων (European Travel Commission), η οποία προβλέπει ότι χρονιά επιστροφής στα προπανδημικά επίπεδα θα είναι το 2024.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της τελευταίας έκδοσης της τριμηνιαίας έκθεσης «European Tourism Trends & Prospects» της ΕΤC το καλοκαίρι «ισχυρής τουριστικής ανάπτυξης» που πέρασε συνέβαλε ώστε οι διεθνείς τουριστικές αφίξεις στην Ευρώπη είναι μόνο 3,2% κάτω από τα επίπεδα του 2019 και οι διανυκτερεύσεις είναι μειωμένες κατά 1,3% για την περίοδο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου. Σε αυτά τα ποσοστά συνέβαλαν τα ανθεκτικά ενδοευρωπαϊκά ταξίδια και η εισροή Αμερικανών τουριστών που επωφελούνται από τις ευνοϊκές συναλλαγματικές ισοτιμίες.
Οι κερδισμένοι και οι χαμένοι του 2023
Ωστόσο μόλις 1 στους 3 προορισμούς που υποβάλλουν εκθέσεις κατάφερε να ξεπεράσει τα επίπεδα της διεθνής επιβατικής κίνησης του 2019. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται οι προορισμοί της Νότιας Ευρώπης και της Μεσογείου, μεταξύ των οποίων και η χώρα μας, η οποία παρουσίασε το πέμπτο υψηλότερο ποσοστό συνεισφοράς στα προπανδημικά επίπεδα. Συγκεκριμένα η ανάκαμψη προήλθε ιδίως από τη Σερβία (+15%), το Μαυροβούνιο (+14%), την Πορτογαλία (+11%), την Τουρκία (+8%) και τη Μάλτα και την Ελλάδα (και οι δύο +7%).
Στον αντίποδα, σχεδόν τα 2/3 των προορισμών συνέχισαν να βρίσκονται κάτω από τα προ της πανδημίας επίπεδα, με την βραδύτερη ανάκαμψη να παρατηρείται στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης που γειτνιάζουν με τη Ρωσία και την Ουκρανία και εκείνων που συνήθως εξαρτώνται από τους Ρώσους ταξιδιώτες. Για την ακρίβεια οι πιο έντονες μειώσεις καταγράφηκαν στη Βαλτική: Εσθονία (-27%), Λετονία (-30%) και Λιθουανία (-33%).
Συνεχίζονται οι προκλήσεις
Η συνέχεια περιλαμβάνει πολλαπλές προκλήσεις, όπως επισημαίνει η έκθεση. Η επίμονη γεωπολιτική αστάθεια έχει επιπτώσεις στις προοπτικές του ευρωπαϊκού τουρισμού αφού ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία εξακολουθεί να επηρεάζει τα στοιχεία των αφίξεων στην Ανατολική Ευρώπη και η εξελισσόμενη σύγκρουση στο Ισραήλ εγκυμονεί κινδύνους ενόψει της ενδιάμεσης περιόδου, ιδίως για προορισμούς όπως η Γαλλία, η Τουρκία και η Ρουμανία που είναι δημοφιλείς στους Ισραηλινούς ταξιδιώτες.
Στις προκλήσεις εντάσσονται και οι πληθωριστικές πιέσεις, οι οποίες οδηγούν σε αλλαγή των συνηθειών των καταναλωτών, χωρίς όμως να επιδρούν καταλυτικά, περιορίζοντας στο τέλος της ημέρας τα ταξίδια. Όπως επισημαίνει η έκθεση παρά τις αυξημένες οικονομικές πιέσεις, οι καταναλωτές εξακολουθούν να δίνουν προτεραιότητα στις ταξιδιωτικές δαπάνες έναντι άλλων διακριτικών δαπανών. Ωστόσο, λόγω των υψηλών τιμών, οι τουρίστες δίνουν πλέον μεγαλύτερη έμφαση στην σχέση ποιότητας-τιμής όταν εξετάζουν τουριστικά προϊόντα και εμπειρίες.
Αντίστοιχα, ο αριθμός των παραθεριστών που επιλέγει προορισμούς που θεωρούνται πιο προσιτοί - όπως Τουρκία και Βουλγαρία - βαίνει αυξανόμενος ενώ οι Ευρωπαίοι εξετάζουν πλέον κι ένα ευρύτερο φάσμα προορισμών σε σχέση με την περίοδο πριν από την πανδημία, με την Τουρκία, το Μαυροβούνιο, την Αλβανία και την Κροατία να έχουν τις καλύτερες επιδόσεις όσον αφορά τις διανυκτερεύσεις σε σχέση με τα επίπεδα του 2019.
Επιπλέον, οι ταξιδιώτες χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο μια σειρά από τακτικές για να μειώσουν το συνολικό κόστος των διακοπών τους. Πολλοί επιλέγουν να κάνουν κράτηση για τη μεταφορά και τη διαμονή τους αρκετά νωρίτερα ή εξετάζουν το ενδεχόμενο ταξιδιών εκτός αιχμής κατά την ενδιάμεση περίοδο. Τα πακέτα διακοπών αυξάνονται επίσης σε δημοτικότητα, καθώς αυτά παρέχουν στον ταξιδιώτη τη σιγουριά ότι όλα τα βασικά έξοδα έχουν ήδη ληφθεί υπόψη.
Οι εκτιμήσεις για τη συνέχεια
Παρά τις προαναφερθείσες προκλήσεις βέβαια, οι αφίξεις αλλοδαπών στην Ευρώπη αναμένεται να συνεχίσουν να ανακάμπτουν μέχρι το τέλος του 2023, αν και με βραδύτερο ρυθμό, φθάνοντας στο 91% των προ της πανδημίας επιπέδων για ολόκληρο το έτος.
Βάσει των εκτιμήσεων δε, οι διεθνείς τουριστικές αφίξεις στην Ευρώπη αναμένεται να φτάσουν στα επίπεδα του 2019 έως το 2024, ένα χρόνο νωρίτερα από ό,τι είχε αρχικά προβλεφθεί.
