Μπροστά σε έναν «γρίφο» βρίσκονται οι επιστήμονες, μετά τον ασυνήθιστα υψηλό αριθμό περιπτώσεων οξείας ηπατίτιδας σε παιδιά, που παρατηρείται τις τελευταίες εβδομάδες στο Ηνωμένο Βασίλειο αλλά και σε άλλες χώρες.
Το κλινικό σύνδρομο εμφανίζεται σε παιδιά ηλικίας έως 16 ετών (κυρίως 2-5 ετών) και περιλαμβάνει σοβαρή οξεία ηπατίτιδα με αξιοσημείωτα αυξημένες τρανσαμινάσες, συχνά με ίκτερο. Σε παιδιά ηλικίας έως 10 ετών, παρατηρήθηκαν συχνά γαστρεντερικά συμπτώματα, συνήθως έμετοι, που προηγήθηκαν του ίκτερου.
Οι γιατροί στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου καταγράφονται οι περισσότερες περιπτώσεις, συμβουλεύουν τους γονείς να παρακολουθούν τα παιδιά τους για την εμφάνιση ύποπτων συμπτωμάτων, όπως είναι ο ίκτερος, η αλλαγή στο χρώμα τον ούρων και των κοπράνων, ο κνησμός στο σώμα, ο πυρετός, η ναυτία και ο πόνος στην κοιλιακή χώρα.
Οι υποθέσεις
Οι αρμόδιοι οργανισμοί υγείας ενημερώνουν ότι «σε κανένα περιστατικό δεν απομονώθηκε ιός ηπατίτιδας (Α έως Ε) και δεν παρατηρήθηκε επιδημιολογική συσχέτιση με ταξίδια», που σημαίνει ότι κανένα από τα υπάρχοντα εμβόλια δεν προστατεύει από το σύνδρομο, ενώ δεν μπορούν να καθοριστούν οι τρόποι πρόληψης.
Σε κάποιες περιπτώσεις έχει εντοπιστεί ιός SARS-CoV-2 και/ή αδενοϊός, χωρίς όμως να μπορεί να αποσαφηνιστεί μέχρι στιγμής ο τυχόν ρόλος των ιών αυτών στην παθογένεια της ηπατίτιδας που εμφανίζουν τα καταγεγραμμένα περιστατικά. Κατά συνέπεια, η υποκείμενη αιτία αυτής της αύξησης, παραμένει επί του παρόντος, άγνωστη. Ωστόσο, περαιτέρω εργαστηριακή διερεύνηση των περιστατικών που εντοπίστηκαν, για πρόσθετες λοιμώξεις, χημικούς παράγοντες και τοξίνες βρίσκεται σε εξέλιξη.
Σύμφωνα με σκοτσέζικη μελέτη, που δημοσιεύτηκε την προηγούμενη εβδομάδα, η αρχική υπόθεση ότι η ασθένεια προκαλείται από κάποιον τοξικό παράγοντα σε τρόφιμα, ποτά ή παιχνίδια δεν δείχνει να επιβεβαιώνεται και πλέον «οι βασικές υποθέσεις επικεντρώνονται στους αδενοϊούς», όπως αναφέρουν οι συντάκτες της.
Μια πιθανή εξήγηση είναι ότι ο εγκλεισμός στη διάρκεια των lockdown άφησε τα παιδιά ευάλωτα επειδή το ανοσοποιητικό τους σύστημα δεν εκτέθηκε σε συνηθισμένες παιδικές ιώσεις. Μια άλλη υπόθεση είναι ότι η ηπατίτιδα μπορεί να σχετίζεται άμεσα ή έμμεσα με την Covid-19.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) αναφέρει ότι αν και ο πιθανός ρόλος του αδενοϊού ή/και του SARS-CoV-2 στην παθογένεση αυτών των περιπτώσεων είναι μια υπόθεση, άλλοι μολυσματικοί και μη μολυσματικοί παράγοντες πρέπει επίσης να διερευνηθούν πλήρως για την κατάλληλη αξιολόγηση και διαχείριση του κινδύνου. Παράλληλα, σημειώνει ότι είναι πολύ πιθανό να ανιχνευθούν περισσότερα κρούσματα πριν εντοπιστεί η αιτιολογία και ληφθούν αντίστοιχα κατάλληλα μέτρα ελέγχου και πρόληψης.
Καταγεγραμμένα περιστατικά σε 5 χώρες
Όπως ενημέρωσε ο ΕΟΔΥ τη Δευτέρα (18/4), μέχρι τις 8 Απριλίου 2022, είχαν εντοπιστεί 74 κρούσματα, στο Ηνωμένο Βασίλειο. Ορισμένες περιπτώσεις χρειάστηκαν μεταφορά σε εξειδικευμένες παιδιατρικές ηπατολογικές μονάδες και έξι παιδιά υποβλήθηκαν σε μεταμόσχευση ήπατος. Σύμφωνα με αναφορές των ειδικών μονάδων, έως τις 11 Απριλίου, δεν έχει καταγραφεί κανένας θάνατος.
Μετά την ανακοίνωση των περιστατικών από τη Μεγάλη Βρετανία, έχουν αναφερθεί:
έως πέντε περιπτώσεις (επιβεβαιωμένες ή πιθανές) οξείας ηπατίτιδας άγνωστης αιτιολογίας σε παιδιά, στην Ιρλανδία, τρία επιβεβαιωμένα περιστατικά, στην Ισπανία και τέσσερα περιστατικά, στην Ολλανδία, εκ των οποίων τα τρία χρειάστηκαν μεταμόσχευση ήπατος.
Επίσης, υπάρχουν αναφορές για εννέα κρούσματα ηπατίτιδας άγνωστης αιτιολογίας σε παιδιά, στις ΗΠΑ, τα οποία επί του παρόντος βρίσκονται υπό διερεύνηση από τις εθνικές αρχές.
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, στη χώρα μας, μέχρι στιγμής, δεν έχει αναφερθεί αύξηση κρουσμάτων ηπατίτιδας στα παιδιά.
Σε συναγερμό οι υγειονομικοί φορείς
Ο ΠΟΥ παρακολουθεί στενά την κατάσταση για περιπτώσεις με παρόμοια προφίλ. Ωστόσο, τονίζει ότι απαιτείται περαιτέρω εργασία για τον εντοπισμό περιστατικών τόσο εντός του Ηνωμένου Βασιλείου όσο και διεθνώς. Προτεραιότητα είναι ο προσδιορισμός της αιτιολογίας αυτών των περιπτώσεων για την καθοδήγηση περαιτέρω δράσεων.
Ο ΠΟΥ δεν συνιστά κανέναν περιορισμό στα ταξίδια ή/και στις συναλλαγές με το Ηνωμένο Βασίλειο ή οποιαδήποτε άλλη χώρα όπου εντοπίζονται κρούσματα, με βάση τις τρέχουσες διαθέσιμες πληροφορίες.
Τι συμβαίνει στην Ελλάδα
Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ, στη χώρα μας, επί του παρόντος, δεν έχει καταγραφεί αύξηση των κρουσμάτων ηπατίτιδας στα παιδιά. Ωστόσο, ο Οργανισμός διαβεβαιώνει ότι παρακολουθεί στενά την εξέλιξη της κατάστασης, βρίσκεται σε συστηματική επικοινωνία με τους ευρωπαϊκούς φορείς Δημόσιας Υγείας, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) και έχει ήδη ενημερώσει σχετικά, όλες τις Υγειονομικές Περιφέρειες της χώρας, τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο καθώς και τις Επιστημονικές Εταιρείες τα μέλη των οποίων ενδέχεται να αντιμετωπίσουν παρόμοια περιστατικά.
Ο υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης, μιλώντας νωρίτερα στην τηλεόραση του ΣΚΑΙ, εξέφρασε την ανησυχία του για την έξαρση ηπατίτιδας σε παιδιά στην Αγγλία και διαβεβαίωσε με τη σειρά του ότι η χώρα βρίσκεται σε αυξημένη επιφυλακή.
Οι κλινικοί γιατροί καλούνται να είναι σε εγρήγορση για αυτήν την αναδυόμενη κατάσταση, να επαγρυπνούν για την έγκαιρη ανίχνευση παιδιών ηλικίας έως 16 ετών, που παρουσιάζουν σημεία και συμπτώματα ηπατίτιδας, χωρίς σαφή αιτιολογία και σε τέτοια περίπτωση να ενημερώσουν άμεσα τον ΕΟΔΥ.
