Το φλέγον ζήτημα της φαρμακευτικής δαπάνης απασχόλησε τη συνεδρία «Συνεργατικές λύσεις για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας της φαρμακευτικής δαπάνης και της πρόσβασης σε θεραπείες», που διεξήχθη στο πλαίσιο του Πανελλήνιου Συνεδρίου για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας 2022.
Ο κ. Ολύμπιος Παπαδημητρίου, πρόεδρος του ΣΦΕΕ (Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος), τόνισε πως «Τα χρήματα εδώ και χρόνια είναι ανεπαρκή, ενώ δεν λαμβάνεται κανένα μέτρο για τον έλεγχο της ζήτησης. Η διαδικασία «σάρωσης ορίζοντα», την οποία επιχειρεί να εισάγει ο ΕΟΠΥΥ, είναι σίγουρα μια κίνηση προς τη θετική κατεύθυνση για τις νέες θεραπείες που θα έρθουν». Στη συνέχεια ο κ. Παπαδημητρίου στάθηκε στην ανάγκη ελέγχου της συνταγογράφησης, στον επιμερισμό της ευθύνης ως προϋπόθεση για μια συνεργατική προσέγγιση, και στην ανάγκη ενίσχυσης των επενδυτικών κινήτρων.
Ο κ. Θεόδωρος Τρύφων, πρόεδρος της ΠΕΦ (Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας) διατύπωσε αρχικά την άποψη ότι με τις διαρκείς υποχωρήσεις τους οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις έχουν χάσει την αξιοπιστία τους έναντι των κυβερνήσεων για να προσθέσει: «θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι οι φαρμακευτικές επιχειρήσεις έχουν εκ διαμέτρου αντίθετους στόχους με την εκάστοτε κυβέρνηση και αυτό θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη στην κάθε εξίσωση». Επιπλέον, ο κ. Τρύφων τόνισε την ανάγκη διασυνδεσιμότητας των συστημάτων αλλά και μιας νέας αρχιτεκτονικής και στο σύστημα των κινήτρων.
Στη συνέχεια, η κ. Έλενα Χουλιάρα, μέλος του ΔΣ του PhRma Innovation Forum (PIF) Greece τόνισε ότι «τείνουμε να αναφερόμαστε περισσότερο στη δαπάνη σε ό,τι αφορά στο φάρμακο και ξεχνάμε να αναγνωρίσουμε την αξία των καινοτόμων φαρμάκων. Δυστυχώς, στην Ελλάδα το φάρμακο τελεί υπό διωγμό, και ακόμα περισσότερο το καινοτόμο φάρμακο». Επισήμανε ότι τα καινοτόμα φάρμακα στα νοσοκομεία αντιμετωπίζουν σήμερα επιστροφές της τάξης άνω του 70% της ονομαστικής τους τιμής, ενώ σε ό,τι αφορά τη συνεργατική εύρεση λύσεων, η κ. Χουλιάρα επισήμανε ότι η συζήτηση θα πρέπει να περιλαμβάνει την αναζήτηση λύσεων για εξοικονόμηση χρημάτων μέσα από διαρθρωτικές αλλαγές και αξιοποίηση της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, αλλά είναι προφανές ότι οι πόροι δεν είναι επαρκείς και ότι ο προϋπολογισμός θα πρέπει να αυξηθεί.
Ο κ. Άγγελος Τσακανίκας, Αναπληρωτής Καθηγητής Οικονομικής Αξιολόγησης Συστημάτων Τεχνολογίας Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας ΕΜΠ και Επιστημονικός Σύμβουλος του ΙΟΒΕ, ξεκίνησε εμφατικά την τοποθέτησή του, δηλώνοντας ότι το σύστημα κινήτρων το οποίο υπάρχει στη φαρμακευτική αγορά είναι στρεβλό. «Έχει έρθει η ώρα για μια νηφάλια προσέγγιση, η οποία να είναι πραγματικά συνεργατική και όχι να πληρώνει ένας. Μελέτες του ΙΟΒΕ έχουν δείξει ότι οι επενδύσεις και ο συμψηφισμός τους με το clawback φέρνουν καλύτερα αποτελέσματα και, παρά τις όποιες ενστάσεις για τη μεθοδολογία, έχει αποδειχθεί ότι το επενδυτικό clawback λειτουργεί και, άρα, θα πρέπει να μπει ψηλά στην ατζέντα», δήλωσε.
Ο κ. Κώστας Αθανασάκης, Επίκουρος Καθηγητής Οικονομικών της Υγείας και Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας, Τμήμα Πολιτικών Δημόσιας Υγείας, Σχολή Δημόσιας Υγείας, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, επισήμανε πως «ο όρος συνεργατικές λύσεις στον τίτλο της συνεδρίας υποδηλώνει την ανάγκη για την ανάπτυξη μιας συναντίληψης και οι δύο πλευρές της αγοράς θα πρέπει να συμφωνήσουν να χάσουν βραχυχρόνια για να κερδίσουν μακροχρόνια. Είναι ο μόνος τρόπος να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα». Ο κ. Αθανασάκης πρόσθεσε ότι δεν υπάρχει μία μεμονωμένη λύση που να λύνει το ζήτημα της δαπάνης –ούτε καν η αύξησή της, ενώ επισήμανε και την αξία της προβλεψιμότητας.
Τέλος, ο κ. Κυριάκος Σουλιώτης, Καθηγητής Πολιτικής Υγείας στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, σχολίασε πως η συζήτηση για την αγορά του φαρμάκου περιλαμβάνει τρία σκέλη: ένα τεχνικό, ένα οικονομικό και ένα πολιτικό ενώ εξέφρασε την άποψη ότι «υπάρχει ένα πρόβλημα θεώρησης: στην Ελλάδα δεν έχουμε πολιτική φαρμάκου, έχουμε πολιτική φαρμακευτικής δαπάνης. Όλα τα μέτρα είναι προσανατολισμένα προς αυτή την κατεύθυνση και αγνοείται η πολύ σημαντική επενδυτική διάσταση του κλάδου. Έχουμε εγκλωβιστεί σε μια λογική που θέλει τη δαπάνη για το φάρμακο να είναι μόνο κόστος». Επιπλέον, ο κ. Σουλιώτης σημείωσε ότι μια πρόταση που μπορεί να κατατεθεί είναι η ρήτρα ανάπτυξης στην υγεία. «Αν υπάρχει ανάπτυξη και θεωρήσουμε ότι ο τομέας της υγείας αποτελεί μοχλό ανάπτυξης, θα πρέπει ένα μέρος του ποσοστού της ανάπτυξης να πηγαίνει νομοτελειακά στην υγεία».