Ανησυχητικά είναι τα ευρήματα μεγάλης μελέτης του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) για τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις στη χώρα μας. Σύμφωνα με τα ευρήματά της, σχεδόν ένας στους δύο ασθενείς, λαμβάνουν τουλάχιστον ένα αντιμικροβιακό φάρμακο, για να καταπολεμήσουν κάποιο παθογόνο.
Τα αποτελέσματα της μελέτης, η οποία διεξήχθη σε 9.707 νοσηλευομένους, σε 50 νοσοκομεία της χώρας, ανακοίνωσε ο ΕΟΔΥ στην έκθεση «Αποτελέσματα Επιτήρησης Μικροβιακής Αντοχής, Κατανάλωσης Αντιβιοτικών και Λοιμώξεων που Σχετίζονται με Φροντίδα Υγείας».
Σημειώνεται πως είναι η πρώτη φορά που ο ΕΟΔΥ συμμετέχει σε μελέτη επίπτωσης λοιμώξεων και μικροβιακής αντοχής, που πραγματοποιείται σε ευρωπαϊκό επίπεδο από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC).
Περισσότεροι από τους μισούς ασθενείς λαμβάνουν μία αντιμικροβιακή θεραπεία
Σύμφωνα με τα ευρήματα, στο 55,4% των νοσηλευόμενων που εξετάστηκαν (5.376 ασθενείς), εντοπίστηκε λοίμωξη την ημέρα της καταγραφής.
Ειδικότερα, στο 51,9% χορηγούνταν ένα αντιμικροβιακό φάρμακο, στο 35,2% δύο αντιμικροβιακά φάρμακα, στο 13,0% τουλάχιστον τρία.
Κατά μέσο όρο κάθε ασθενής υπό αντιμικροβιακή αγωγή λάμβανε 1,7 αντιμικροβιακά φάρμακα.
Οι ερευνητές κατέγραψαν τουλάχιστον μία λοίμωξη στον 1 στους 9 νοσηλευόμενους. Από αυτούς, οι 7 στους 10 είχαν προσβληθεί από ενδονοσοκομειακό μικρόβιο.
Το 69,6% των λοιμώξεων εμφανίστηκε 48 ώρες μετά την εισαγωγή του ασθενούς στο νοσοκομείο, ενώ στο 28,6% των λοιμώξεων, ο ασθενής είχε ήδη λοίμωξη κατά την εισαγωγή του στο νοσοκομείο.
Οι ήδη εκδηλωμένες λοιμώξεις κατά την εισαγωγή είχαν πιθανή προέλευση το ίδιο νοσοκομείο (επανεισαγωγή ασθενούς) στο 7,5% των περιπτώσεων, άλλο νοσοκομείο στο 8,9%, μονάδες χρονίως πασχόντων στο 2,9% και μη καθορισμένης προέλευσης στο 9,2%. Για το 1,8% των λοιμώξεων η προέλευση δε μπορούσε να καθοριστεί.
Στις ΜΕΘ το μεγαλύτερο πρόβλημα
Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το στοιχείο ότι ο μεγαλύτερος επιπολασμός παρατηρείται στις μονάδες εντατικής θεραπείας, με τον σχεδόν 1 στους 2 ασθενείς (45,7%) να εμφανίζει τουλάχιστον μία λοίμωξη.
Ακολούθησαν οι ασθενείς που νοσηλεύονταν σε κλινικές του παθολογικού τομέα (μεταξύ αυτών εσωτερική παθολογία, καρδιολογία, ογκολογία κ.α.) με επιπολασμό 13,5% και σε κλινικές του χειρουργικού τομέα (γενική χειρουργική, ΩΡΛ κ.α.) με επιπολασμό 8,2%.
Αντίθετα, οι λοιμώξεις αυτές καταγράφηκαν λιγότερο συχνά στους νοσηλευόμενους παιδιατρικών κλινικών (3%), μαιευτικής - γυναικολογίας (1,4%) και ψυχιατρικής (1,2%).
Η συχνότερη εντόπιση των λοιμώξεων ήταν το κατώτερο αναπνευστικό με ποσοστό 28,9% του συνόλου, που στην πλειονότητά τους ήταν πνευμονίες (24,9% του
συνόλου).
Αρνητική ευρωπαϊκή «πρωτιά»
Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, η Ελλάδα κατατάσσεται στις υψηλότερες θέσεις, σε σύγκριση με τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη, αλλά και στην υψηλότερη θέση σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, όσον αφορά στις λοιμώξεις που σχετίζονται με τους χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας.
Το 2011-12 ο αδρός ευρωπαϊκός μέσος όρος ήταν 6,0% (εύρος χωρών: 2,3% – 10,8%) με την χώρα να βρίσκεται στην 4η θέση, ενώ το 2016-17 η Ευρώπη κατέγραψε μέσο επιπολασμό λοιμώξεων 5,9% (εύρος χωρών: 2,9% – 10,0%) με την Ελλάδα να βρίσκεται στην 1η θέση.
Οι ερευνητές, μάλιστα, εκτιμούν ότι το 2022-23 ο επιπολασμός των λοιμώξεων στην Ελλάδα αναμένεται να παραμένει σημαντικά μεγαλύτερος από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Συγκεκριμένα, η κατανάλωση αντιβιοτικών το 2022-2023 κυμάνθηκε σε παρόμοια επίπεδα με το 2016-2017 (55,4%) και το 2011-12 (54,7) ήταν, όμως, σημαντικά μεγαλύτερη από τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό μέσο όρο (32,9%).
Αποθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι, παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια, τα ποσοστά των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων στην Ελλάδα παρουσιάζουν αύξηση σε σχέση με τα ποσοστά προ της πανδημίας Covid-19, ενώ ειδικότερα η χώρα μας κατέχει διαχρονικά υψηλή θέση στην ευρωπαϊκή κατάταξη.
