Περίπου 3,2 εκατ. άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας της ρύπανσης μέσα στα σπίτια τους, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ). Μεταξύ αυτών συμπεριλαμβάνονται 237.000 παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών.
Όπως εξηγεί ο Οργανισμός, το 1/3 του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε σπίτια όπου για τη μαγειρική και τη θέρμανση χρησιμοποιούνται ανοιχτές εστίες ή σόμπες που λειτουργούν με κηροζίνη, βιομάζα ή άνθρακα, υλικά τα οποία προκαλούν επικίνδυνη ρύπανση στον αέρα.
Μελέτες καταδεικνύουν πως οι ξυλόσομπες, οι ανοιχτές εστίες για μαγείρεμα και οι αντίστοιχες συσκευές που λειτουργούν σε κλειστούς χώρους, παράγουν επικίνδυνους ρύπους σε επίπεδα έως και 100 φορές πάνω από τα αποδεκτά όρια.
Πιο ευάλωτες οι γυναίκες και τα παιδιά
Μεγαλύτερος είναι ο αντίκτυπος της οικιακής ρύπανσης στις γυναίκες και τα παιδιά, με δεδομένο ότι οι άνδρες είθισται να περνούν αρκετό χρόνο στο χώρο εργασίας τους. Οι επιπτώσεις στην υγεία περιλαμβάνουν: εγκεφαλικά επεισόδια, ισχαιμική καρδιοπάθεια, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), καρκίνο του πνεύμονα.
Πώς προκαλείται η βλάβη
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, η έκθεση στα αιωρούμενα σωματίδια και τους άλλους ρύπους από την οικιακή ρύπανση προκαλεί φλεγμονή στους αεραγωγούς και τους πνεύμονες, διαταραχή της ανοσοποιητικής λειτουργίας, μείωση της ικανότητας του αίματος να μεταφέρει οξυγόνο στα όργανα και τους ιστούς
Σε μακροπρόθεσμη βάση, οι παραπάνω διαταραχές έχουν επίπτωση στην υγεία, οδηγώντας πολλούς από τους ανθρώπους που τις παρουσιάζουν σε πρόωρο θάνατο. Σύμφωνα με τα δεδομένα του 2020, από τους παγκόσμιους θανάτους από κάθε αιτία:
• Το 12% (ή πάνω από 1 εκατομμύριο θάνατοι) οφειλόταν στην ισχαιμική καρδιοπάθεια που προκάλεσε η οικιακή ρύπανση
• Το 12% οφειλόταν σε εγκεφαλικά επεισόδια λόγω της καύσης στερεών καυσίμων και κηροζίνης εντός των σπιτιών
• Το 23% οφειλόταν στην ΧΑΠ λόγω οικιακής ρύπανσης
• Το 11% οφειλόταν σε καρκίνο του πνεύμονα που είχε προκληθεί από τα καρκινογόνα στον αέρα του σπιτιού
Από τους θανάτους μικρών παιδιών (κάτω των 5 ετών) από πνευμονία, το 44% οφείλονται στους οικιακούς ρύπους, καθώς επίσης και το 22% των θανάτων ενηλίκων από πνευμονία.
