Οι έφηβοι με εθισμό στο διαδίκτυο υφίστανται αλλαγές στον εγκέφαλο που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πρόσθετες εθιστικές συμπεριφορές και τάσεις, σύμφωνα με μια νέα μελέτη ερευνητών του UCL.
Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο PLOS Mental Health, εξέτασαν 12 άρθρα που αφορούσαν 237 νέους ηλικίας 10-19 ετών με επίσημη διάγνωση εθισμού στο διαδίκτυο μεταξύ 2013 και 2023.
Ως εθισμός στο διαδίκτυο έχει οριστεί ως η αδυναμία ενός ατόμου να αντισταθεί στην παρόρμηση να χρησιμοποιήσει το διαδίκτυο, επηρεάζοντας αρνητικά την ψυχολογική του ευημερία καθώς και την κοινωνική, ακαδημαϊκή και επαγγελματική του ζωή.
Τι έδειξαν οι μελέτες
Οι μελέτες χρησιμοποίησαν λειτουργική μαγνητική τομογραφία (fMRI) για να εξετάσουν τη λειτουργική συνδεσιμότητα (πώς αλληλεπιδρούν οι περιοχές του εγκεφάλου μεταξύ τους) των συμμετεχόντων με εθισμό στο διαδίκτυο, τόσο κατά την ανάπαυση όσο και κατά την ολοκλήρωση μιας εργασίας.
Τα αποτελέσματα του εθισμού στο διαδίκτυο φάνηκαν σε πολλαπλά νευρωνικά δίκτυα στον εγκέφαλο των εφήβων. Ειδικότερα, υπήρχε ένα μείγμα αυξημένης και μειωμένης δραστηριότητας στα τμήματα του εγκεφάλου που ενεργοποιούνται κατά την ανάπαυση (το δίκτυο προεπιλεγμένης λειτουργίας).
Εν τω μεταξύ, υπήρξε συνολική μείωση στη λειτουργική συνδεσιμότητα στα τμήματα του εγκεφάλου που εμπλέκονται στην ενεργό σκέψη (το δίκτυο εκτελεστικού ελέγχου).
Οι επιπτώσεις
Αυτές οι αλλαγές βρέθηκε ότι οδηγούν σε εθιστικές συμπεριφορές και τάσεις στους εφήβους, καθώς και σε αλλαγές συμπεριφοράς που σχετίζονται με τη διανοητική ικανότητα, τον σωματικό συντονισμό, την ψυχική υγεία και την ανάπτυξη.
«Η εφηβεία είναι ένα κρίσιμο αναπτυξιακό στάδιο, κατά το οποίο οι άνθρωποι περνούν από σημαντικές αλλαγές στη βιολογία, τη γνωστική τους ικανότητα και την προσωπικότητά τους. Ως αποτέλεσμα, ο εγκέφαλος είναι ιδιαίτερα ευάλωτος σε παρορμήσεις που σχετίζονται με τον εθισμό στο διαδίκτυο κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, όπως η καταναγκαστική χρήση του διαδικτύου, η λαχτάρα για χρήση του ποντικιού ή του πληκτρολογίου και η χρήση μέσων», δήλωσε επικεφαλής συντάκτης, φοιτητής MSc, Max Chang (UCL Great Ormond Street Institute for Child Health) είπε.
Και πρόσθεσε: «Τα ευρήματα από τη μελέτη μας δείχνουν ότι αυτό μπορεί να οδηγήσει σε δυνητικά αρνητικές συμπεριφορικές και αναπτυξιακές αλλαγέ που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη ζωή των εφήβων. Για παράδειγμα, μπορεί να δυσκολεύονται να διατηρήσουν σχέσεις και κοινωνικές δραστηριότητες, να λένε ψέματα για τη διαδικτυακή δραστηριότητα και να βιώνουν ακανόνιστη διατροφή και διαταραγμένο ύπνο».
Αυξανόμενο πρόβλημα
Με τα smartphone και τους φορητούς υπολογιστές να γίνονται όλο και πιο προσβάσιμα, ο εθισμός στο διαδίκτυο είναι ένα αυξανόμενο πρόβλημα σε όλο τον κόσμο. Προηγούμενη έρευνα έδειξε ότι οι άνθρωποι στο Ηνωμένο Βασίλειο περνούν πάνω από 24 ώρες κάθε εβδομάδα στο διαδίκτυο και, από τους ερωτηθέντες, περισσότεροι από τους μισούς ανέφεραν ότι είναι εθισμένοι στο διαδίκτυο.
Εν τω μεταξύ, το εγκεκριμένο από την κυβέρνηση Γραφείο Επικοινωνιών Ofcom διαπίστωσε ότι από τους 50 εκατομμύρια χρήστες του Διαδικτύου στο Ηνωμένο Βασίλειο, πάνω από το 60% είπε ότι η χρήση του Διαδικτύου είχε αρνητική επίδραση στη ζωή τους – όπως το να καθυστερούν ή να παραμελούν τις δουλειές τους.
«Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το διαδίκτυο έχει ορισμένα πλεονεκτήματα. Ωστόσο, όταν αρχίζει να επηρεάζει την καθημερινότητά μας, είναι πρόβλημα. Θα συμβουλεύαμε τους νέους να επιβάλουν λογικά χρονικά όρια για την καθημερινή τους χρήση του Διαδικτύου και να διασφαλίσουν ότι έχουν επίγνωση των ψυχολογικών και κοινωνικών επιπτώσεων του υπερβολικού χρόνου ενασχόλησής τους με αυτό», δήλωσε η ανώτερη συντάκτης, Irene Lee (UCL Great Ormond Street Institute of Child Health).
«Ελπίζουμε τα ευρήματά μας να δείξουν πώς ο εθισμός στο διαδίκτυο αλλάζει τη σύνδεση μεταξύ των δικτύων του εγκεφάλου στην εφηβεία, επιτρέποντας στους γιατρούς να ελέγχουν και να αντιμετωπίζουν την εμφάνιση του εθισμού στο διαδίκτυο πιο αποτελεσματικά», τονίζουν οι ερευνητές.
Όπως σημειώνουν, οι κλινικοί γιατροί θα μπορούσαν ενδεχομένως να συνταγογραφήσουν θεραπεία που να στοχεύει σε ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου ή να προτείνουν ψυχοθεραπεία ή οικογενειακή θεραπεία.
«Είναι σημαντικό ότι η εκπαίδευση των γονέων σχετικά με τον εθισμό στο διαδίκτυο είναι μια άλλη πιθανή οδός πρόληψης, από την άποψη της δημόσιας υγείας. Οι γονείς που γνωρίζουν τα πρώιμα σημάδια και την έναρξη του εθισμού στο διαδίκτυο θα χειριστούν πιο αποτελεσματικά τον χρόνο χρήσης οθόνης και την παρορμητικότητα των παιδιών τους και θα ελαχιστοποιήσουν τους παράγοντες κινδύνου που περιβάλλουν το συγκεκριμένο εθισμό».
